Orkaan-lezer Bert Versteeg fietste over het Zuideinde in Koog aan de Zaan en miste iets:
“het kunstwerk dat aan de gevel aan de kant van het Zuideinde hing is verdwenen. Weten jullie of kunnen jullie achterhalen waar dat gebleven is?
Ik woon inmiddels 45 jaar in Koog aan de Zaan en dat kunstwerk hing al die tijd aan de gevel. Hopelijk is het niet bij het oud ijzer beland en wordt het tzt teruggeplaatst.”
De Honingfabriek wordt op dit moment gesloopt, vandaar de angst van Bert.
We namen contact op met projectontwikkelaar Ten Brinke in Varsseveld en kregen per kerende post een antwoord van vastgoedontwikkelaar Joris Zwijnen:
“het kunstwerk ‘Lijntekening’ van Gré Dapper is ingemeten, genummerd en vervolgens gedemonteerd en opgeslagen. Deze wordt bij oplevering van de bouwwerkzaamheden weer vakkundig gemonteerd aan de gevel.”
Bert maakte een foto en ging zelf ook op zoek waarbij hij op een brochure van Ten Brinke stuitte waar de nieuwe situatie al stond afgebeeld (onder).
Maar wie maakte het?
In de brochure staat “Lijntekening is vervaardigd door Gré Dapper uit Wormerveer. Werken van deze kunstenaar zijn door heel Zaanstad te vinden.”
Dat is vreemd, want wij hebben dat niet kunnen vinden, Gré Dapper is wel in het Gemeentearchief te vinden, maar dan als fotografe. Zij is ook vrijwilligster bij het Gemeentearchief en maakte inderdaad veel foto’s van kunstwerken. Maar zij is dus niet de maker van dit kunstwerk.
UPDATE: zie de reactie van Frans Hoving (archief Zaanstad) hieronder, het was dus de heer J. C. Datthijn.
Ik zie niet zomaar lijnen maar 6 mens figuren die iets doen.
Het antwoord op de vraag is te vinden in de Honig Heraut, het personeelsblad van Honig Merkartikelen N.V. Deze personeelsbladen (en nog heel veel andere) zijn sinds kort digitaal doorzoekbaar op de website van het gemeentearchief.
In nummer 6 uit 1966 lezen we:
Aan de vernieuwde gevel van de puddingfabriek „De Bij” ontbrak nog iets: een passende versiering. De heer J. C. Datthijn, van Honig Merkartikelen N.V., ontwierp een muurplastiek waarvan een eerste tekening vorig jaar reeds in „De Heraut” verscheen. Voordat deze plastiek aan de 17,5 m hoge gevel kon worden bevestigd moesten er nog heel wat voorbereidingen worden getroffen. Bij een afdeling van de scheepswerf N.D.S.M. werd de tekening op ware grootte op board geprojecteerd. Met behulp van dit board-model werd de zwarte kunststofplaat - P.V.C. - uitgezaagd. Toen pas konden maatregelen worden genomen om de plastiek van bijna 9 meter hoog en 2.40 meter breed aan de gevel te bevestigen. De muurplastiek past uitstekend bij de strakke, sobere lijnen van het fabriekspand en vormt een goede combinatie met de in gele letters aangebrachte naam Honig. Ook de luifel geeft de vernieuwde gevel een bijzondere lijn.
Zoals wij al eerder schreven is de gedachte die aan het werk ten grondslag ligt het best weergegeven met de woorden: samenleving en groei. De samenwerking komt tot uitdrukking in de verstrengeling van de figuren, waarbij de een als het ware op de andere steunt. 'De opgaande lijn, uitlopend in een sierlijke bekroning symboliseert planning en groei.
Al heeft een en ander langer moeten duren dan men kon voorzien, nu het klaar is mag men van een geslaagd geheel spreken.
In het gemeentearchief is een digitaal bouwdossier uit 1963 te vinden met een mooie tekening van de gevel nog zonder kunstwerk (p. 12 en 22): https://hdl.handle.net/21.12112/38144575119C43EB88D676671C69C723
Dat is alvast een spoor maar nog geen antwoord.
Zie: https://www.zaansekunstwerken.eu/kunstwerken/koog-aan-de-zaan
nr 24 Lijntekening