Hedwig Heeren van Zaanstad.Nieuws is boos: “Eerlijk gezegd hebben wij op dit moment zin om het bijltje er maar bij neer te gooien” schrijft ze.

Ze is boos omdat RTV Zaanstreek € 26.000 corona-steun van minister Slob van OCW krijgt. Ook het Stadsblad krijgt steun (€46.000). Haar site Zaanstad.Nieuws (maar ook De Orkaan) krijgen niks.

Die media worden gesteund omdat zij van groot belang worden geacht voor de lokale informatievoorziening en het functioneren van de democratie, zo vat Heeren de regeling samen, maar:

“Internetmedia zoals Zaanstad.nieuws.nl en De Orkaan worden kennelijk niet gezien als belangrijke bronnen van informatie: zij hebben geen recht op financiële ondersteuning, hoewel ze met precies dezelfde problemen te maken hebben. En zonder subsidie hun werk doen. Eerlijk gezegd hebben wij op dit moment zin om het bijltje er maar bij neer te gooien.”

Heeren: “RTVI kreeg dit jaar al een gemeentelijke subsidie van Zaanstad van 156.343 euro en van Wormerland 10.170 euro.”

33 cent per huishouden

Wij belden met hoofdredacteur Kees Klinkenberg van RTV Zaanstreek en checkten het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek dat de regeling uitvoert. Het bedrag klopt, het is gebaseerd op 33 cent per huishouden. De regeling is nog geen twee weken geleden gesloten, de bedragen zijn toegekend en worden zeer binnenkort gestort of zijn al overgemaakt. In totaal ontvangen 591 lokale omroepen en huis-aan-huiskranten € 9,3 miljoen steun.

Volgens Klinkenberg gaat het echter om een ‘krediet’ dat terugbetaald moet worden als niet aan de voorwaarden voldaan wordt. De schade die RTV Zaan leidt als gevolg van de crisis is overigens beperkt omdat de omroep nauwelijks reclame-inkomsten heeft, maar “evenementen zijn afgelast en we willen extra inzetten op corona-nieuws.”

Later op de dag publiceert RTV Zaanstreek ook zelf over het Steunfonds, schade door het wegvallen van reclame is er niet:

“De reclameblokken op de zender en haar podia zijn nagenoeg nihil. Wel is het zo dat RTV Zaanstreek inzette op activiteiten bij verpleeg- en verzorgingshuizen, maar zag dit door de aangepaste noodverordening wegvallen.”

Bestuurslid Martin Blankman:

“Wij moeten aantonen dat we schade hebben opgelopen. Door het opstarten van o.a. extra tv-uitzendingen moeten er toch onvoorziene kosten gemaakt worden. Dergelijke bedragen zullen we declareren. Dat betekent niet automatisch dat die claim ook toegekend zal worden. Eerst zien, dan geloven.”

De voorwaarden zoals ze door de minister zijn geformuleerd; er wordt steun verleend als:

  • de aanvrager als hoofdactiviteit heeft het vergaren en publiceren van nieuws en informatie ten behoeve van het algemene publiek en daarmee een vitale rol speelt in de lokale nieuws- en informatievoorziening; en
  • de continuïteit van de bestaande informatievoorziening in gevaar is als direct gevolg van de maatregelen ter bestrijding van de verdere verspreiding van COVID-19.

Stadsblad

Het is vooral het tweede punt dat tot discussie zou kunnen leiden. Is de continuïteit van RTV Zaanstreek in gevaar door de coronacrisis? Dat is trouwens iets dat bij alle lokale omroepen speelt, een belangrijk deel van hun bekostiging komt uit een vaste bijdrage van de gemeente, en die is niet in gevaar gekomen. Alleen bij veel reclame-inkomsten of inkomsten die afhankelijk zijn van opdrachten die nu niet doorgaan leidt dat tot directe schade.

Wat dat betreft is het voor huis-aan-huisbladen eenvoudiger om schade aan te tonen. Die zijn voor 100 procent afhankelijk van reclame. De enige huis-aan-huisbladuitgever die nog actief is in de Zaanstreek, Rodi, heeft dat ‘opgelost’ door het Stadsblad en de Zondagkrant samen te voegen. Het laatste nummer stond overigens bomvol advertenties (waaronder 2 pagina’s van Wormerland en 5 van Zaanstad die daarmee ook een belangrijke sponsor zijn geworden van deze ‘vitale lokale nieuws- en informatievoorziening’).

Hyperlocals

Maar waarom lokale nieuwswebsites niet? Heeft Heeren gelijk met haar klacht? In ieder geval wordt ze gesteund door de journalistenvakbond NVJ, algemeen secretaris Thomas Bruning:

“Zo is er voor de zogenoemde hyperlocals, lokale online mediatitels die vaak een belangrijke rol spelen in de lokale nieuwsvoorziening, geen toegang tot steunmaatregelen. Het is van groot belang dat deze groep alsnog een beroep kan doen op het steunfonds, nu ook hun omzet met vaak 60 tot 80 procent is gekelderd.”

Het Stimuleringsfonds is echter duidelijk: “het Tijdelijke Steunfonds Lokale Informatievoorziening is alleen beschikbaar voor huis-aan-huiskranten en lokale publieke omroepen.”

De Orkaan

Wat vindt De Orkaan er eigenlijk van? Wij worden ook genoemd door Heeren (en we krijgen geen geld terwijl we dat best zouden kunnen gebruiken).

Wij zijn het met Hedwig Heeren en de NVJ eens dat het moeilijk uit te leggen is dat lokale omroepen en huis-aan-huisbladen wel steun krijgen (en niet zo’n beetje ook) en nieuwswebsites niet. Een goede reden wordt daarvoor niet gegeven.

Tegelijkertijd snappen we prima dat RTV Zaanstreek dat geld aanvraagt, als wij een lokale omroep waren geweest, hadden we dat ook gedaan. Niet RTV Zaanstreek is de fout ingegaan, maar de minister heeft een halve maatregel genomen. Een sjieke oplossing zou zijn als hij alle lokale media gaat steunen.

Wij gaan het bijltje er trouwens niet bij neergooien.