Het monumentale pand aan de Westzijde 187-189 in Zaandam werd in het derde kwart van de 19^e eeuw gebouwd. Anno nu staat het woonhuis er verwaarloosd bij. 

Waar Google Streetview in juli 2024 nog een intact pand met alle ramen toont, is het beeld op dit moment compleet anders: gebroken ruiten, armoedige raambekleding en een algehele uitstraling van verval. 

Het pand, eigendom van woningcorporatie Parteon, werd in november 2022 te koop aangeboden, maar is tot op heden niet verkocht. Ondertussen wordt het bewoond door krakers.

Te koop (met stevige voorwaarden)

In 2022 werd het pand op de markt gebracht met een vraagprijs van € 395.000, schreef Zaanstad Nieuws indertijd. Maar daar zaten flinke voorwaarden aan. Zo moest de fundering binnen een jaar worden hersteld, wat een aanzienlijke extra kostenpost betekende. Daarnaast gold er een zelfbewoningsplicht: een koper mocht de woning niet verhuren en moest deze minstens vijf jaar zelf bewonen, met een boete van € 50.000 bij overtreding.

Ook werd duidelijk dat Parteon zich volledig indekte tegen verborgen gebreken, waardoor onverwachte extra kosten volledig voor rekening van de koper zouden komen.

Krakers en verval

Bij navraag bij Parteon blijkt dat het pand nog steeds niet verkocht is. In plaats daarvan is het sinds 12 augustus 2024 gekraakt. Buurtbewoners signaleren overlast en melden dat het pand er steeds slechter bij komt te staan. Parteon erkent de situatie en laat weten: 

‘De rechter heeft bepaald dat de krakers er mogen blijven totdat het pand verkocht is.’

Op vragen over onderhoud geeft Parteon aan dat zij geen verplichting hebben om het pand op te knappen zolang de krakers er verblijven: 

‘We voeren nog wel bepaald planningsonderhoud uit, maar niet alles meer.’ 

Verkoop?

Ondanks de uitspraak dat Parteon ‘hard werkt aan verkoop’, blijft het onduidelijk hoe en wanneer dit zal gebeuren. Op specifieke vragen over de verkoopstrategie en een mogelijke termijn geeft Parteon geen antwoord. Wel bevestigen ze dat de krakers direct moeten vertrekken zodra er een nieuwe eigenaar is.

De strikte voorwaarden blijven ook bij een nieuwe verkoop gelden: de koper zal verplicht zijn om de fundering te herstellen en de woning zelf minimaal vijf jaar te bewonen.

Toekomst

Voorlopig lijkt het gemeentelijke monument aan de Westzijde 189 een zorgenkindje te blijven. De combinatie van krakers, verplichte funderingsherstel, strenge zelfbewoningsregels en een gebrek aan onderhoud maakt verkoop niet eenvoudig. Intussen verloedert het pand verder, tot ergernis van omwonenden. 

We blijven het volgen. 

Door: Merel Kan, foto’s van Michel Schermer. Informatie van Parteon, Orkaan-archief, omwonenden, Zaanstad Nieuws.