Gisteren bezochten we de foto expositie van Erik Esteie in Zaans Groen* en daar viel ons oog op zijn foto van de Zaanse Wachter.
De wachter staat bij kinderboerderij De Veldmuis in de natuurspeeltuin.
Het verhaal gaat – en of het waar is weten we niet, maar Erik vertelde het ons – dat hij daar zo’n 450 jaar geleden de wacht moest houden in opdracht van geuzenleider Diederik Sonoy die Alkmaar moest ontzetten.
Sonoy vertrok en de wachter, hij heet Jan, had beloofd hem vanuit Zaandam rugdekking te geven. Jan nam zijn taak nogal serieus. Diederik Sonoy kwam hem nooit meer halen (waarschijnlijk even vergeten in de hitte van de strijd), hij werd stokoud maar hij bleef op zijn post. Om een lang verhaal kort te maken: er kwam een fee langs en Jan vertelde haar, zonder te klagen want zo is hij niet, dat het op wacht staan wat moeizamer ging nu hij oud en stram was.
Voor zo’n probleem draaide de fee haar stokje niet om en ze maakte een boom van hem. Zo kan hij voor altijd op zijn plek blijven staan. En het mooie is, omdat het inmiddels een speelplaats is, komen er veel vrolijke kinderen langs, dus Jan hoeft nooit eenzaam te zijn.
Nu kenden we de geschiedenis niet, en we konden ook niet vinden wie dit verhaal voor het eerst heeft verteld. Misschien dat iemand meer weet?
*Ook vandaag nog is de expositie van Erik te bezoeken (vanaf 13:00 uur Zeemanstraat 54 Zaandam)
Het verhaal is verzonnen voor de opening van de natuurspeeltuin in 2013.
Het staat op een bordje naast het beeld van de wachter.
De speeltuin had "Zaanse Wachter" moeten gaan heten, maar die naam is zelfs bij de opening door de gemeente (de eigenaar) nooit consequent gebruikt, en dus ook nooit ingeburgerd geraakt. Iedereen noemt hem "Groene Oase" (overigens wordt hij slecht bezocht).
De speeltuin staat los van Wijkboerderij De Veldmuis maar grenst er wel aan. In ons plan voor een molenpark worden beide prachtige plekken verder ontsloten en met elkaar verbonden.
Waarschijnlijk genoemd naar Molen de Wachter die op een door Sonoy aangelegde schans was gebouwd.
https://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&nummer=1756