EBS en andere OV-bedrijven houden de komende jaren personeelstekorten. Die zorgen er nu al voor dat er veel rituitval is. Volgens een onderzoek dat de Vervoerregio Amsterdam heeft laten uitvoeren, blijft dat voorlopig zo.

EBS plande in de eerste helft van 2024 niet minder dan 18 procent van de ritten niet in wegens tekort aan personeel en uitvallende bussen. Daar bovenop viel nog eens 4 procent ‘ongepland’ uit. Slechts 78 procent van de beloofde ritten werd dus gereden.

Medio 2025 belooft EBS 100 procent van de ritten te rijden. Maar volgens het onderzoek van APPM Management Consultants zal ‘de uitstroom van personeel de komende jaren verder toenemen door pensionering’. Er zijn steeds minder mensen met het benodigde D-rijbewijs die kunnen instromen.

Het is volgens het onderzoek ‘onvoldoende duidelijk geworden of de drie OV-bedrijven de komende jaren in staat zijn om niet alleen de huidige dienstregelingen waar te maken maar ook om de groeiambities waar te maken’.

Pensioen

Behalve EBS zijn ook Transdev en het GVB onderzocht. De inschatting is dat er jaarlijks bij de drie bedrijven 100 tot 150 chauffeurs met pensioen gaan.

Dat een ‘robuust en betrouwbaar netwerk voor reizigers’ (de bussen die op tijd rijden) niet erg aannemelijk is, wordt in fraaie consultants-taal beschreven:

‘Accepteer daarbij dat de realisatie van zo’n netwerk, mede als gevolg van personeelstekorten, mogelijk vraagt om een (hernieuwde) balans tussen mobiliteitsambities en maakbaarheid.’

In gewoon Nederlands: het gaat waarschijnlijk niet lukken.

Ziekteverzuim

Behalve met uitstroom door pensionering kampen de vervoerders ook met een hoog ziekteverzuim, dat tussen de 10 en 15 procent ligt.

Daarnaast zouden agressie in het OV, de hoge werkdruk, ‘een lagere drempel voor ziekmelden, minder werkvreugde en groeiende weerstand tegen gebroken diensten, nachtdiensten e.d.’ belangrijke oorzaken kunnen zijn waarom het moeilijk is chauffeurs te vinden.

Oudere werknemers stromen ook uit door gebruik te maken van regelingen voor 61+’ers en 63+’ers: ‘oudere chauffeurs kunnen 60 procent gaan werken van hun arbeidscontract, tegen 80 procent bruto salaris en met behoud van 100 procent opbouw’. (Die regeling wordt aangepast naar 80/90/100:
80 procent werken, 90 procent loon en 100 procent pensioenopbouw.) Ook dat gaat problemen opleveren:

‘Jongere medewerkers om deze plekken weer op te vullen, zoals beoogd vanuit de regelingen, zijn er niet.’

Toeslagen

Basis-salarissen liggen rond de € 3.000 maar kunnen hoger worden door weekend- en avonddiensten:

‘Uit de CAO voor het streekvervoer uit 2023 valt af te lezen dat salarissen voor buschauffeurs per 1 juli 2024 vanaf 21 jaar liggen tussen de € 2.592,- en €3.616,- euro per maand op basis van een volledige werkweek. Werken in het weekend, in de avond en nacht en met de feestdagen wordt extra beloond met onregelmatigheidstoeslagen. Deze toeslagen variëren tussen de 15 en 55 procent boven op het uurloon.’

Oplossingen zijn niet echt voorhanden, behalve chauffeurs extra diensten te laten draaien en de dienstregeling af te schalen. APMM noemt ook ‘een positief beeld creëren over het werken in het openbaar vervoer’, de ‘kwaliteits- en veiligheidsbeleving door het personeel verhogen’ en het (langdurig) verzuim aan te pakken.

De Regioraad (Vervoersregio Amsterdam) vergadert vanavond – dinsdag 5 november 2024 in het stadhuis van Amsterdam, de vergadering duurt van 18.30 tot 22.30 uur. Dit rapport staat op de agenda.

Door Piet Bakker. Bron: Eindrapport Personeelstekort. Foto: De Orkaan.