Frisbee is niet alleen met een schijfje gooien op een zonnige dag in het park maar ook een serieuze sport. Er is een Frisbee bond (de NFB) en een Nederlands team. De meest beoefende team-frisbeesport, Ultimate frisbee, wordt sinds kort ook in de Zaanstreek gespeeld. Elke vrijdagmiddag, mits mooi weer, komt een groep enthousiastelingen bijeen op het Hembrugterrein in Zaandam. ‘Steeds meer mensen sluiten zich aan.’

De Havenbuurt in Zaandam is een sport rijker. Iris Cedee en Sjoerd Druiven namen het initiatief. De liefde voor de frisbee kennen ze al sinds de jaren negentig. De sport van de plastic schijf blijkt vooral onder studenten populair te zijn. Bijna elke studentenstad heeft wel een vereniging vertelt Iris. Zelf begon ze ook als student te spelen, toen nog in Wageningen. Ook bij haar echtgenoot Sjoerd begon het zo, maar dan in Groningen toen hij werd meegevraagd door een studievriend. Ze speelden allebei EK en WK wedstrijden voor Oranje in het verleden. In steeds meer steden worden frisbee-clubjes opgezet of starten verenigingen die zich aansluiten bij de bond, zo vertelt Iris:

‘Voor Corona heb ik wel wat clinics gegeven. Dit voorjaar, in april, zijn we begonnen met gooien op het Hembrugterrein op de vrijdagmiddag, om 16.15 uur verzamelen we bij Bind. We hebben gewoon wat mensen uit onze omgeving gevraagd, het begon met tien deelnemers, en iedereen nam iemand mee. Het groeit vanzelf. Laatst hadden we er vijfentwintig. Zo kreeg het wat meer bekendheid, ook via Bind (de huiskamer van het Hembrugterrein) en de Havenbuurt. Het is nu nog een beetje gericht op ouders en kinderen maar we zien wel hoe het loopt. Er bleken wat ervaren frisbeeërs te zijn in de Zaanstreek die zich al hebben gemeld, zij moeten anders naar Amsterdam.’

Een van hen is Geert van ’t Land, die twee jaar geleden met de sport is begonnen en speelt bij Amsterdam Ultimate Club in Amsterdam Oost.

‘Ik was gelijk helemaal hooked. Na een half jaar stond ik voor de spiegel en was mijn bierbuik weg. Alsof ik vijf jaar jonger was geworden. Ik heb altijd veel gesport maar dit is zo intens en zo leuk. In andere sporten is er altijd strijd. Frisbee is gestoeld op kameraadschap. Je geeft ook je tegenstander een high five als ze scoren. Dan hebben ze het gewoon goed gedaan. Er is geen arbitrage, nooit, dat is het aller vetste. Als je een fout maakt zeg je sorry. Naast de gewone stand in de wedstrijd is er ook een spiritscore. Op vijf punten beoordeel je de tegenstander. Waren ze sportief? Konden ze zichzelf in bedwang houden? Dat soort zaken. Die score is minstens zo belangrijk als de punten die je scoort in de wedstrijd zelf. Dat is echt de basis van frisbeeën. Ik werk in het onderwijs en heb al een plannetje om hier iets mee te gaan doen. Als we op school elke dag een uur Ultimate frisbee zouden doen, had je nooit meer gezeik in de klas.’

Wat is Ultimate frisbee?

De training bestond afgelopen vrijdag in de eerste plaats uit een warming up, gewoon door het overgooien van de frisbee. Daarna werd er een oefening gedaan waarbij de deelnemers al rennend naar de overkant de frisbee overspeelden. Tot slot werd er een partijtje gespeeld met in elk team zowel volwassenen als kinderen. Maar hoe gaat dat in z’n werk? De sport Ultimate frisbee is een beetje te vergelijken met korfbal en American football. Iris omschrijft de sport op haar website als volgt:

‘Ultimate wordt gespeeld door twee teams van zeven spelers op een veld van 100 bij 37 meter. Aan beide zijden van het veld bevindt zich een 18 meter diepe ‘endzone’ (scoringsvak), zoals bij American football en rugby. Het doel van het spel is om zoveel mogelijk punten te scoren. Na de beginworp probeert de ene ploeg de frisbee via goed en effectief samenspel steeds dichterbij de endzone van de andere partij te gooien. Als een speler eenmaal in schijfbezit is, mag hij niet meer lopen, totdat hij heeft overgespeeld naar een teamgenoot. De teamgenoten proberen verspreid over het veld rennend vrij te lopen, zodat ze de schijf kunnen ontvangen zonder gevaar voor een onderschepping. Er wordt gescoord als de schijf uiteindelijk wordt gevangen in de endzone van de tegenpartij. Het verdedigende team komt in bezit van de schijf als de aanval van de tegenpartij wordt onderbroken. Dat gebeurt als de schijf wordt onderschept, de schijf de grond raakt of buiten de lijnen wordt gegooid, of als de schijfbezitter wordt uitgeteld. De schijfbezitter heeft namelijk tien seconden de tijd om de frisbee af te spelen, waarbij zijn directe tegenstander voor hem staat te tellen, terwijl hij probeert de schijf tegen te houden, zonder overigens de schijf of werper daarbij aan te raken. De andere verdedigers doen hun uiterste best een pass te voorkomen door de aanvallers strak te verdedigen, maar lichamelijk contact is ook hierbij verboden. Als er een punt gescoord is wordt er gewisseld van endzone en mogen de teams volop spelers wisselen.’

Clinic op de Burcht

Deze vrijdag, 14 juni, zullen de frisbees niet over het Hembrugterrein vliegen maar over de Burcht in Zaandam. Dan geven Iris en Sjoerd van 16.00 tot 18.00 uur een clinic voor geïnteresseerden. Het hele plein is dan omgetoverd tot een strand aan de voorzaan vanwege de wedstrijden in de Eredivisie beachvolleybal die daar op zaterdag 15 en zondag 16 juni worden gespeeld.

Veld gezocht

Iris en Sjoerd komen graag in contact met een sportvereniging die een avond per week een veld vrij heeft om de frisbeeclub uit te bouwen. Als de sport verder aanslaat zit het erin dat de Zaanstreek binnenkort een nieuwe sportvereniging rijker is.

Door: Edwin Kleiss. (Tekst en foto’s). Bronnen: Website Frisbi-nd op het Hembrugterrein voor omschrijving over Ultimate frisbee en tekening frisbee-veld.