Soms ben je zomaar zelf nieuws. In de discussie rond een voorstel om gezinnen in Zaandam Oost een gratis NHD-abonnement te geven, dook plots een subsidie van € 160.000 voor De Orkaan op. Het werd ingebracht door DZ-raadslid Jos Kerkhoven, “voor alle duidelijkheid” zei hij er nog bij.

Aangezien geen van de raadsleden reageerde, doen we dat zelf maar even (spoiler: het klopt niet).

De context: raadslid Anna de Groot (SP) wilde zo’n gratis abonnement voor een deel van de gezinnen in Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld, Kogerveldwijk, Rosmolenwijk en Zaandam Zuid. Steun kreeg ze niet echt. Lokale media als Zaanstad.Nieuws en De Orkaan waren al gratis, en ‘gerespecteerd’, ‘goed bereikbaar’ en ‘ruim voldoende’ volgens onder meer Natasja Cornelisse (PVV), Perry van der Velde (POV) en Marianne de Boer (LZ – en ex-DZ).

Dat ‘ex-DZ’ zorgde er wellicht voor dat DZ’er Kerkhoven opsprong en de ‘van-onze-centen-kaart’ trok:

“Even voor de verduidelijking naar mevrouw De Boer, zij geeft aan dat De Orkaan gratis is. Volgens mij kost De Orkaan € 160.000 belastingeld, dat betaalt deze gemeente. Dat voor alle duidelijkheid.”

Dat ‘gratis’ van De Boer sloeg overigens op het gebruik, niet op de kosten (het maken van De Orkaan is uiteraard niet gratis).

Klopt die € 160.000?

We checkten het bij de penningmeester en we zochten het op in de begroting van Zaanstad. De gemeente heeft De Orkaan voor € 103.000 in de begroting staan voor de afgelopen en komende jaren. Niks € 160.000. Het jaarverslag leert ons dat we in de praktijk voor 2024 op meer rekenen: € 115.000.

Waar komt dat verschil vandaan?

Zaanstad heeft de verplichting vanuit de Mediawet om de lokale media-instelling te bekostigen. Daarvoor krijgen ze geld van het Rijk via het gemeentefonds: in 2024 is dat € 1,57 per huishouden. En omdat Zaanstad ruim 73.000 huishoudens heeft, komt dat neer op € 115.000. Dat is dus gewoon geld dat Zaanstad van de rijksoverheid krijgt en doorzet naar De Orkaan. Die moet daar trouwens wel een subsidie-aanvraag voor indienen en verantwoording over afleggen.

Waar komt die € 160.000 dan vandaan?

Dat was de subsidie die onze ‘voorganger’ RTV Zaanstreek in de periode 2017-2021 kreeg. Bovenop het doorgegeven bedrag van het Rijk jaarlijks € 60.000 extra gedurende vier jaar. De Orkaan heeft dat nooit gekregen.

Kan Zaanstad die subsidie verlagen?

Ja dat kan. Er is eigenlijk geen gemeente in Nederland die dat doet (veel gemeenten geven juist meer), maar het bedrag is niet ‘geoormerkt’, dus formeel kan Zaanstad een deel van de vergoeding van het Rijk in haar eigen zak steken.

Krijgt De Orkaan nog ander geld binnen?

Ja, we krijgen ruim € 10.000 van Wormerland, en eenmalig voor 2024 een forse subsidie van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek om extra journalisten aan te trekken. Daarnaast hebben we inkomsten van adverteerders en soms van opdrachten.

Door Piet Bakker. Bronnen: raad Zaanstad, begroting Zaanstad, website VNG, begroting Orkaan, eerder nieuws op De Orkaan.