In het verkiezingsprogramma 2014-2018 pleitte Democratisch Zaanstad (DZ) voor minder regels voor ondernemers: “DZ vindt dat, zoveel als mogelijk, vergunningen afgeschaft moeten worden.”

Deze week stuurde de partij een voorstel naar de raad om ondernemers te verplichten binnen drie maanden leegstand te melden bij de gemeente.

De gemeente kan vervolgens “een gebruiker voordragen aan de eigenaar van een leegstaand gebouw.” De eigenaar is verplicht de gebruiker te accepteren.

DZ wil leegstaande ruimten laten gebruiken door “bijvoorbeeld studenten, mensen met een functiebeperking, arbeidsmigranten, kunstenaars of startende ondernemers.”

Ook wordt anti-kraak legaal in Zaanstad als het aan DZ ligt:

De eigenaar kan een leegstandbeheerder in het leeg gemelde gebouw toelaten tot een nieuwe gebruiker is gecontracteerd. Antikraak-bewoners mogen niet worden verplicht om huur te betalen. Gebruikslasten, zoals gas en licht mogen wel worden doorberekend.

Leegstandbeheer (antikraak) is een goed tijdelijk alternatief, maar dat wordt in Zaanstad echter niet gedoogd. Dat zorgt voor een scheef beeld. Door handhaving worden eigenaren van leegstaande bedrijfspanden alsnog op hoge kosten gejaagd.

Dat laatste is een curieus argument. Op veel plekken in Zaanstad (het ABN AMRO gebouw, het NUON-gebouw, de Durghorst) bestaat “tijdelijke bewoning”, bijvoorbeeld door Camelot.

Bij de tijdelijke bewoning van panden aan de Aris van Broekweg (foto boven) – is een juridische strijd geweest tussen eigenaar Very Beekhuis en de gemeente over het al dan niet accepteren van anti-kraak. Beekhuis (ook eigenaar van het pand waar DZ kantoorruimte huurt) stelt dat de gemeente met twee maten meet en dat een verandering van het bestemmingplan de beste oplossing zou zijn (een plan waar ook DZ voor pleit (“Eigenaren kunnen de gemeente vragen om een bestemmingswijziging voor hun vastgoed”).

De gemeente stelt overigens dat er terecht is ingegrepen bij de Aris van Broekweg: “Er worden door de gemeente géén boetes opgelegd vanwege het feit dat sprake is van een anti-kraakconstructie, maar er wordt handhavend opgetreden tegen het gebruik van de panden in strijd met het bestemmingsplan.”

Met andere woorden: anti-kraak is in Zaanstad kennelijk geen verboden praktijk. Wat onverlet laat dat het aanpakken van langdurige leegstand een plan is dat alleen maar kan worden toegejuicht.