Tegen wethouder Leny Vissers-Koopman wordt vanavond in de raad van Zaanstad een motie van afkeuring ingediend. SP, GroenLinks, ZIP, DZ en POV steunen de motie. Oppositiepartij ROSA ontbreekt in het rijtje. Om de motie aan te nemen is die steun, en minstens één coalitiestem nodig.

De motie is slim opgezet. Het gaat niet zozeer om verwijtbaar optreden van de gemeente, dat blijft kennelijk lastig. Maar er wordt ingezoomd op de gebrekkige dossierkennis, het varen op ambtelijke ondersteuning bij de beantwoording van vragen, niet ingrijpen na het bekend worden van storingen en de raad onvolledig en te laat te informeren.

Het klopt allemaal. “Ik ben een leek” verklaarde ze enkele malen, en “ik ben ook niet elke dag op de werkvloer.” Twee ambtenaren moesten aantreden om Vissers-Koopmans van de ondergang te redden. Een pijnlijke vertoning.

De partijen die de motie niet steunen zeggen dat ze dossierkennis en optreden van Vissers-Koopman een ruime voldoende geven – ook pijnlijk. Dat zullen ze ook doen om de coalitie te redden. Want zonder ZOG heeft de coalitie geen meerderheid meer. Vissers kan de eer aan zichzelf houden en een andere kandidaat naar voren schuiven.

Maar wat is er aan de hand met het dossier zelf: 5 vragen.

1. Moeten bruggen per se op afstand bediend worden?

Nee. Wie in Amsterdam rondfietst en –vaart ziet dat de meeste bruggen gewoon met de hand bediend worden. Soms moet de brugwachter even naar de brug fietsen (niet elke brug heeft een eigen wachter), maar daar gaat nog steeds zo. Het idee om 80 Noord-Hollandse bruggen vanuit Heerhugowaard te gaan bedienen is dus helemaal niet zo logisch. Zaanstad kent enkele extreem drukke bruggen (met veel fietsers, vooral scholieren).

2. Was het ongeluk niet gebeurd als er een brugwachter geweest was?

Pijnlijk, maar daar lijkt het wel op. Toen de brug omhoog ging zagen de wachtende automobilisten “de penibele situatie waarin de fietser zich bevond, maar konden de brugbediener, die de brug op afstand bediende, niet waarschuwen.” Een aanwezige brugwachter had op claxons en geroep kunnen reageren. Vissers-Koopman vond een noodknop niet nodig, dat zou gevoelig voor vandalisme zijn, zei ze, verwijzend naar de roltrap bij Inntel (die vooral veel stilstaat omdat het een hele slechte roltrap is).

3. Kunnen brugwachters eigenlijk wel wat doen bij een incident?

Jazeker, kijk naar de EO-documentaire waarin een de brugwachter bij de Wilhelminasluis tot tweemaal aan toe mensen die aan de verkeerde kant van de slagboom staan wegstuurt (en er scheurt ook nog eens een fietser onder de neergaande bomen door). Het fragment begint op minuut 9.

eo waterland

4. gebeuren er wel zoveel incidenten?

Ja, inclusief ‘klein grut’ als het door rood rijden, 500 keer per week (30.000 per jaar). Volgens de gemeente Zaanstad gaan de bruggen 60.000 keer per jaar open. Dus één op de twee brugopeningen heeft met zo’n incident te maken.

5. Was de invoering van afstandsbediening een bezuiniging?

Ja. Eind 2006 ging Zaanstad over tot centrale bediening van 16 bruggen. Jan Stender, Beheerder Civiele kunstwerken, zegt in 2011 in een folder van Eurofiber (inmiddels van de website verwijderd, maar via deze link te lezen), het bedrijf dat voor de glasvezelverbindingen zorgde: “We zijn de enige gemeente in Nederland die centrale brugbediening op deze schaal toepast. Onze buurgemeenten komen zelfs kijken hoe we het hier hebben opgelost.” Uko Souverein, Senior Beheerder Civiele Kunstwerken: “Doordat we minder mensen nodig hebben voor de brugbediening zijn de personeelskosten flink teruggelopen. Met die besparing verdienen we de complete investering in het netwerk, inclusief verbindingen, in vier à vijf jaar terug.”

eurofiber