Een Bevrijdingsdag zoals we die nog niet zo vaak meegemaakt hebben. Na twee jaar corona weer zonder beperkingen, maar wel een ‘feestje van de vrijheid’ tegen de achtergrond van een echte oorlog in Europa.
Die oorlog was een thema in de toespraken tijdens de dodenherdenkingen van 4 mei, en is zichtbaar door de vele Oekraïense vlaggen in onze streek en de komst van vluchtelingen naar Nederland. Ook op veel plekken in de Zaanstreek worden ze opgevangen.
Een reden te meer om de vlag van de vrijheid op te hangen.
Ook een vlagfoto? Stuur ze naar De Orkaan of deel ze via sociale media.
5 MEI: VRIJHEID
Elk jaar is 5 mei voor mij een belangrijke datum. Dan heb ik een afspraak met ouders, mijn ooms en tantes, mijn opa’s en oma’s. Dan moet ik verantwoording afleggen voor mijn bijdrage aan de instandhouding van vrijheid en veiligheid in het afgelopen jaar. Een elementair goed waar in hun leven velen, zeer velen, voor gesneuveld zijn. Waar zij in de oorlogsjaren opofferingen voor hebben gebracht.
Ons gesprek gaat via zoom. Zij ver hierboven. Ik hier, op aarde.
Dit jaar was de moeilijkste conversatie. De oorlog in een land in de onderbuik van Rusland. Mijn ome Freek, die in Nederlands Indië dienst deed tijdens tijdens de Japanse expansie oorlog (WW2) was furieus. ‘Die communisten. Nooit te vertrouwen.’ Subtiel moest ik hem uitleggen dat de Sovjet Unie sinds 1992 niet meer bestaat. Helaas, tegen dovemansoren, of eigenlijk, dodemans oren gezegd. Ik was nog voornemens te vragen waar hij was toen Amerika onder valse voorwendselen in 2003 Irak binnenviel. Hij begreep het niet. Dat mag je een verstorvene vergeven.
Waar hadden mijn [voor] ouders voor geleefd, voor geleden, en enkelen voor verloren? Een democratische rechtstaat die de electorale stem invloed zou geven in het lands bestuur. Op evenwichtige basis. Een bestuurlijke balans tussen regerende partijen die ideologisch op een eigen zuil staan. Wat in de jaren 90 een naam kreeg: ‘paars’. En resulteerde in de zgn. poldermodel democratie. Geprezen door o.a. Bill Clinton. De ‘sigaar’ president. Dat de als suprême omarmde democratie niet heilig is ervoeren we op 15 februari 2003 toen 80 duizend protestanten in Amsterdam de straat op gingen tegen het besluit van de regering Balkenende om te participeren in de Irak oorlog, onder druk van de VS.
De volgende inbreuk op onze democratie kwam na de val van Rutte 3 als gevolg van het toeslagenaffaire in 2021. De media berichte over hartverscheurende tragedies in gezinnen die financiën èn eigen kinderen kwijtraakten. Na een kabuki theater van 9 maanden kwamen weer dezelfde 4 partijen in de regering. Géén schaamte. Géén verantwoording. Géén aftreden van de hoofd verantwoordelijke. En passant ook nog eens de facilitant van deze inbreuk op de rechtsorde, Pieter Omtzigt, in diskrediet brengend. En hautain de combinatie PvdA/GL blokkerend in de formatie ronde.
Overmatige werkdruk bij het landelijke politiekorps. In de zorgsector. In het onderwijs. De vorming van een staat in de staat, Schiphol. Waarvoor grondwetten niet meer gelden en de zorgtaak van de overheid selectief is geworden. Exploderende huizenprijzen met alle gevolgen van dien voor jongeren.
Kan dit alles geleid hebben tot een dalend vertrouwen in de overheid? Van 70% in april 2020 naar 30% in september 2021. Wat zich heeft vertaald naar de magere opkomst voor de gemeenteraadverkiezingen.
Dit is de uitgeholde democratie door het mondiale hyper kapitalisme dat de kloof tussen de verliezers en winnaars in dit systeem steeds groter maakt.
Goed verwoord in de songtekst van de Nederlandse band: Klein Orkest.
Maar wat is nou die vrijheid zonder huis, zonder baan
Zoveel Turken in Kreuzberg die amper kunnen bestaan.
Goed, je mag demonstreren, maar met je rug tegen de muur
En alleen als je geld hebt, dan is de vrijheid niet duur.
5 Mei. Vrijheid.
Ja, lieve verstorven familie, ver daarboven. Dit is waar jullie voor gestreden en geleden hebben. En ik elk jaar op dezelfde dag weer over moet rapporteren.
Maar jullie zullen nu hopelijk begrijpen dat het me dit jaar extra zwaar viel.
Tot volgend jaar. Hopelijk met beter nieuws.