Het is een indrukwekkend jubileum: 125 jaar netwerk, kennisdeling en ondernemerschap. De Maatschappij, departement Zaanstreek-Waterland, is het oudste netwerk in de regio. Het heeft in al die jaren bewezen van blijvende waarde te zijn.

Wat begon in 1900 als een initiatief van industrieel J.A. Laan in Wormerveer, groeide uit tot een keten van ontmoetingen waarin ondernemers, beleidsmakers en onderwijs- en kennisinstellingen elkaar verrijkten.

Tijd voor een gesprek met voorzitter Guido Voss. Hij is niet voor niets al jarenlang – ‘geen 125 jaar, maar ik kom een heel eind’ – betrokken bij de club.

Voss noemt de bijeenkomst met gastspreker Jan-’touwtje-uit-de-brievenbus’-Terlouw, de fiets- en vaarsafari’s langs verschillende nieuwe gebiedsontwikkelingen, de Consuminderen-lezing van hoogleraar toegepaste economie Barbara Baarsma en ook de ‘fragiele’ concerten van de internationaal befaamde violiste Maria Milstein in de schuilkerk op het Papenpad, maar heeft daar al snel spijt van:

‘Na elke spreker of bijeenkomst die ik oplepel, wil ik er nog zoveel benoemen. Hou het erbij dat we mooie dingen mee mochten en mogen maken, en dat blijven we graag doen.’

Toch moest het bestuur zichzelf opnieuw uitvinden, vooral in en na de coronaperiode. Hoe blijf je als netwerk relevant in een wereld die steeds digitaler wordt? Hoe zorg je ervoor dat leden en introducees niet alleen komen om te luisteren, maar ook om te groeien, te brengen en te verbinden?

Het antwoord lijkt te liggen in de kernvisie van oprichter J.A. Laan, meent Voss:

‘Jan Adriaan Laan was echt een opmerkelijk vooruitstrevende industrieel. Hij zag in 1900 de noodzaak van een netwerk als De Maatschappij om de welvaart in de Zaanstreek te stimuleren. De regio was altijd al een broedplaats van handel en industrie, maar Laan begreep dat samenwerking en kennisuitwisseling essentieel waren om de economische groei te versterken.’

Mooie woorden, maar hoe stimuleer je de welvaart door te luisteren naar – we noemen een dwarsstraat – Daniëlle Geel over autosport en talentontwikkeling?

Voss lacht:

‘Misschien stonden vrouwen in de autosport 125 jaar geleden niet direct op de agenda van Laan, maar hij zag aan alle kanten het belang van vaardige, intelligente handen. Mede dankzij hem kon de ambachtsschool in Zaandam in de eerste helft van de vorige eeuw worden gebouwd.’

Dan serieus:

‘Laan – en wij ook – geloofde dat ondernemers, beleidsmakers en andere invloedrijke figuren elkaar moesten vinden, inspireren en ondersteunen om innovatie en ondernemerschap te bevorderen.’

‘Invloedrijke figuren’, wie zijn dat? vragen we hem.

‘Het kan gaan om de burgemeester, maar ook om de winkelier die jongeren aanspreekt op het feit dat ze peuken op straat gooien. Het zijn buurtouders, leerkrachten die leerlingen zien, een wethouder die probeert laaggeletterden handvatten te geven… Invloed gaat verticaal door de samenleving.’

En weer geeft hij aan veel meer te willen benoemen. Als je 125 jaar teruggaat, is de wereld zó veranderd, maar er zijn ook overeenkomsten:

‘Wij hebben te maken met digitalisering, maar toen bracht de industrialisatie grote uitdagingen met zich mee, zoals concurrentie, arbeidsvraagstukken en technologische ontwikkelingen. Laan wilde een platform creëren waar deze thema’s besproken konden worden en waar oplossingen ontstonden die de regio vooruit zouden helpen.’

Wat betekent dat voor De Maatschappij nu?

Voss:

‘Voor hem, en de bestuurders van het eerste uur, was De Maatschappij niet alleen een netwerk, maar een motor voor vooruitgang. Dat zijn wij ook.’

Dan, meer bescheiden:

‘Nano-coatings, kunstmatige intelligentie, zelfhelende materialen… de ontwikkelingen gaan razendsnel. Misschien zijn we als Maatschappij tegenwoordig een druppel smeerolie voor de motor die J.A. Laan ooit bouwde, maar we blijven ons daar met plezier voor inzetten.’

Wie wil kennismaken met De Maatschappij, is van harte welkom om een bijeenkomst bij te wonen. Het netwerk is er voor ondernemers, docenten, bestuurders, directeuren en voor iedereen die nieuwsgierig is naar nieuwe perspectieven. In een tijd waarin alles steeds sneller lijkt te gaan, is een kring die ruimte biedt voor echte gesprekken misschien wel waardevoller dan ooit.

Voor in je agenda:

• 14 april: Daniëlle Geel over autosport en talentontwikkeling (MotoPort Wormerveer, 16.00-18.00)
• 16 mei: Lezing door voormalig rijksbouwmeester Floris Alkemade (ZAMU Amsterdam, 15.00-17.00)
• 12 juni: Lunchbijeenkomst met kunstdetective Arthur Brand (Artzaanstad, 12.00-14.00)
• 22 augustus: Sloepentocht tijdens SAIL 2025
• 25 september: Verrassingslocatie in Amsterdam

Na 125 jaar is De Maatschappij nog springlevend. En wie weet welke nieuwe ideeën en verbindingen de komende jaren zullen brengen?

Door: Dorine Kat, op basis van informatie van De Maatschappij en een gesprek met Guido Voss. De foto boven is van Marijke den Heijer, gemaakt tijdens een bijeenkomst met Thomas Rau (tijdens de corona-periode).