‘Ik dacht dat ik hier tijdelijk antikraak zou wonen, ik had niet verwacht dat ik zou blijven.’

In 2023 kreeg de gemeente er ruim 9600 nieuwe inwoners bij. De verhuisstroom naar de Zaanstreek is in de afgelopen 20 jaar meer dan verdubbeld. In deze rubriek gaat De Orkaan opzoek naar de gezichten achter de verhuisstroom; wie zijn deze import-Zaankanters?

Sinds zeven jaar mag ook de creatieve Jessy Germs zichzelf een echte import-Zaankanter noemen. 

Jessy is misschien wel twintig keer verhuisd. Haar jongere jaren brengt zij in en rondom Twente door:

‘Toen ik acht jaar oud was woonden wij in een bungalow in het bos. We hadden allerlei soorten dieren: geiten, kippen, paarden, honden, katten, echt van alles wat. Het was een soort Pipi Langkous-situatie.’  

Op haar achttiende verkast Jessy naar Enschede, om een jaar later haar koffers opnieuw te pakken en te verhuizen naar Amsterdam. ‘Ik heb daar twaalf jaar gewoond, in die twaalf jaar ben ik elf keer verhuisd. Dat kwam mede omdat ik antikraak woonde.’ Jessy besluit samen met een vriendin dat Amsterdam hen te druk wordt, nog geen week later komt ze met de sleutels aan voor een nieuw appartement in Zaandam. ‘Ik ging lunchen met een vriend die veel contacten heeft in de antikraakwereld. Hij werd tijdens het eten opgebeld met de vraag of hij tijd had om wat panden in Zaandam te komen bekijken. Ik ging mee en op de terugweg vroeg hij of ik interesse had in een van de panden.’ Even later ontmoet Jessy haar -inmiddels ex- vriend en raakt ze zwanger:

‘Toevallig was dat tegelijkertijd met mijn vriendin. Wij woonden beide antikraak en waren zwanger, antikraak wonen met een baby mag niet en daarbij voelde het ook niet goed.’

Jessy en haar ex-partner kopen daarom samen een huis op de Parkstraat. Helaas gaat de relatie 2,5 jaar later uit en moeten beide opzoek naar een nieuwe woning. 

Inmiddels woont Jessy twee jaar in Maison d’Essence, de voormalige geurstoffen-fabriek van Polak & Schwartz. Een week nadat Jessy uit elkaar gaat met haar ex-vriend, en dus opzoek moet naar een nieuwe woning, wordt ze getipt dat er een appartement vrij komt op de begane grond:

‘De woning stond nog niet online. Ik stuurde een berichtje naar de makelaar en de volgende dag kon ik komen kijken.’

Het is even slikken voor Jessy wanneer er naar haar cijfers van de afgelopen jaren gevraagd wordt. ‘Dit was ten tijde van de coronapandemie en ik heb een contactberoep, dus dat was drama. Ik zei: Die wil je echt niet zien, ik mag al wekenlang niet werken.’ Gelukkig heeft ze overwaarde van haar vorige woning en kan ze aantonen dat de hypotheek altijd is betaald:

‘Ik ben enorm gezegend met dit appartement.’

Jessy is positief verrast over Zaandam:

‘Tien jaar geleden had de stad best een slecht imago, als in: daar wilde je niet dood gevonden worden.’

‘Ik dacht dat ik hier tijdelijk antikraak zou wonen, ik had niet verwacht dat ik zou blijven.’ De Zaanstreek biedt Jessy alles wat zij miste in Amsterdam. ‘De natuur spreekt mij enorm aan. Ik vind het leuk om met een bootje te varen, dat kan niet in de omgeving waar ik ben opgegroeid.’ Voorlopig wil ze de stad dan ook niet uit, ‘Ik kom weliswaar uit Twente, maar heb echt de “Randstad mentaliteit”. Tegelijkertijd mis ik de rust en ruimte van het platteland. Zaandam voelt als een middenweg, het is vlak bij de hoofdstad, maar de sfeer is nog wel gemoedelijk. Ik voel me hier thuis.’

Ook tussen de mensen is Jessy als een vis in het water:

‘Zaankanters zijn vrij direct, ze kletsen lekker veel en zijn een beetje volks, daar hou ik van.’

Toch mist de Zaanstreek een beetje reuring volgens Jessy, ‘voor mijn doelgroep is er weinig te doen. Dat kan je als iets negatiefs zien, maar het betekent ook dat er ruimte is voor kleine ondernemingen. Deze plek heeft echt potentie, want veel is er nog niet.’

Jessy heeft een tattooshop, The Tattoo Temple, in het voormalig weeshuis aan de Vinkenstraat in Zaandam, daar probeert zij het creatieve vertier in de Zaanstreek een zetje te geven. ‘Wij organiseren af en toe een flash tattoo-dag, dat is een evenement waarbij mensen kunnen kiezen uit bepaalde voorgetekende designs. Iedereen kan zo op een laagdrempelige manier een kijkje komen nemen in de shop. Het is een heel mooi pand waar mensen graag naar binnen willen, maar vaak niet durven.’  

Volgens Jessy hebben de Zaankanters wel behoefte aan frisse wind, ‘dat heb ik letterlijk ook wel eens gehoord van iemand.’ 

Zaanse schatten volgens Jessy:

1. ‘Ik zou het heel tof vinden als er meer kleine creatieve ondernemingen in het centrum komen. Er zijn een paar gezellige plekjes zoals BAZ Bouldergym, waar je naast klimmen ook een hapje en een drankje kunt doen. Ook organiseert BAZ regelmatig evenementen. Ik vind BIND ook een te gekke plek. Ik ben altijd met mijn hond en mijn zoontje en het is fijn als iedereen er mag zijn en de ruimte heeft.’

2. ‘De eigenaresse van Plantenasiel Zaanstad in Wormer weet dat ik een hoog plafond heb, dus stuurt zij mij soms een berichtje dat ze weer een grote plant heeft die een nieuw huisje zoekt. Het plantenasiel vangt kamerplanten op die mensen niet meer willen en geeft ze een tweede kans. Ik heb voor in huis een Monstera en voor de shop een Strelitzia geadopteerd.’ 

3. ‘Ik ga graag naar NoordOogst, een stadslandbouwproject met een pluktuin, een biologische supermarkt, een natuurspeeltuin en een restaurant. Als we daar aankomen springt mijn zoontje gelijk in de vijver. Het is een toffe plek, waar hij kan zien hoe verschillende groentes en fruit groeien.’ 

Deze tuinderij ligt echter net buiten de Zaanstreek in Amsterdam-Noord. Maar voor alle Zaankanters met groene vingers en natuurlijke speelplaatsen voor de kinderen hoef je de streek niet uit. Daarom tipt De Orkaan drie groene rustpunten in de buurt. 

1. We beginnen met het Darwinpark, op deze stadsboerderij vind je een natuurspeeltuin met op datzelfde terrein ook een natuurmuseum. Tegenover de boerderij liggen de Schooltuinen. In het amfitheater in het Darwinpark is een labyrint aangelegd, labyrint lopen is een vorm van meditatie die ruimte biedt om naar jezelf te luisteren. Het is het tegenovergestelde van een doolhof, waar je de weg verliest. In een labyrint vind je de weg. Rondom vier kunstwerken in het park zijn verschillende thematuinen aangelegd: een bostuin, grastuin, moerastuin en watertuin. In 2015 werd in het Darwinpark het eerste Tiny Forest van Nederland aangelegd, een klein bos in een stedelijke omgeving die de biodiversiteit stimuleert. 
2. Het Groene Buitenland is een kleinschalige biologische tuinderij verscholen achter de Zeedijk in Assendelft. Hier vind je een boomgaard met onder andere appel-, peren- en pruimenbomen en bessenstruiken. De tuinders bieden een zelfoogstabonnement en in de oogsttijd kunnen bezoekers ook biologisch geteelde aardbeien, appels en pruimen plukken. 
3. De laatste, maar zeker niet de minste van dit lijstje is de Heemtuin. De tuin laat karakteristieke natuurtypen van de Zaanstreek zien. Zo zijn er kronkelende paadjes tussen rietlanden en kan je de vogel-, vlinder- en vijvertuin bekijken. Regelmatig worden er activiteiten georganiseerd waarbij ook de theetuin opent. 

Door: Mila Lange