De Orkaan blijft omhoog kijken. Waar zien we de oude bestemming op de gevel? Erfgoed is vooral goed kijken.

Deze week: Bischoff, Westzijde 29, Zaandam

LET OP: er komt een digitaal Bischoff-museum, lees helemaal onder aan dit bericht hoe je daaraan bij kunt dragen.

Het indrukwekkende pand op de hoek van de Westzijde en de Stationsstraat is bij veel Zaandammers vooral bekend als het oude pand van het warenhuis Bischoff. Die naam is goed gewaard gebleven en te zien in de steeg in de Stationsstraat, achter het gebouw, in fraaie – maar enigszins versleten – tegeltjes: Gebr. Bischoff.

Volgens informatie van het gemeentearchief heette het eerst Magazijn De Zon. Het was een manufacturen- en textielzaak opgericht in 1895 door Willem Bischoff. In 1905 werd daar een monumentaal nieuwbouwpand gebouwd. Tijdens haar hoogtepunt had het bedrijf vijftien filialen in het land.

Op de foto hieronder (klik voor vergoting) is de ‘zon’ helemaal boven in de gevel op de hoek te zien.

Omstreeks 1970 begon de achteruitgang. Bischoff stootte filialen af. In 1971 stopte Bischoff met verkoop van dames- en herenconfectie en specialiseerde in woninginrichting. In 1978 vertrok Bischoff uit het pand aan de Westzijde/hoek Stationsstraat en verhuisde naar de Gedempte Gracht. Het oude pand werd verhuurd aan de Kwantum-hallen. In 1980 viel het doek voor Bischoff. Later kwam Dudink Groen in het pand, in juli 2017 vertrokken die. Sindsdien zitten tijdelijke meubelwinkels in het pand.

In 1925, toen het nog De Zon heette, zag het er zo uit (foto gemeentearchief).

In 1945 zag Bischoff er zo uit:

1950, links de klok van juwelier Kaasschieter (foto gemeentearchief). Ton Vermij stuurde ons al eens eerder twee pagina’s uit het boek “50 Jaren Zaanstreek” waarin twee pagina over Bischoff zijn opgenomen. Bekijk ze hier.

De winkel van Dudink Groen in 2015 (foto René Kempes).

Toen we in juni 2017 over de op handen zijnde verhuizing schreven, reageerden veel Zaankanters met herinneringen aan het befaamde modehuis. Vaak werd daarin DE LIFT genoemd. Een exemplaar bekleed met koper (of messing?). De lift was er nog. In originele staat. Aan het eind van de jaren negentig nog goedgekeurd voor personenvervoer maar de laatste jaren alleen voor goederen gebruikt. Te mooi om te slopen vinden wij. Voor de buitenkant van monumentale panden zijn er regels. Daar moet je vanaf blijven. Maar geldt dat ook voor deze unieke lift?

Op de Facebookgroep ‘Zaandam toen en nu‘ zijn als reactie op dit artikel foto’s geplaatst van A. Windig, genomen toen de etalage opnieuw werd ingericht.

Oproep!

Joost Bischoff, een achterkleinzoon van Willem Bischoff (oprichter Bischoff) is op zoek naar overblijfselen van het modehuis en richt zijn oproep aan alle Zaankanters die nog iets in bezit hebben van de firma Bischoff. Denk hierbij aan oude voorwerpen, foto’s, brieven, kledinghangers, advertenties, reclame materiaal of andere items. Voor het behoud ervan kunnen deze gedoneerd worden. Op deze wijze blijft een klein stukje Zaanse familiehistorie intact en krijgt het een nieuw leven voor de volgende Bischoff-generatie.

Een digitaal museum van alle stukken is in ontwikkeling. Lancering volgt naar verwachting begin 2019.

Wie spullen of materiaal heeft kan mailen of opsturen naar Joost Bischoff, Rokin 75 – 4.1, 1012 KL Amsterdam.

De Geveltoerist op de kaart

We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, basisschool, een auto- lak- en spuitinrichting, RK jongensschool, school met den bijbel, kleuterschool, papier-pakhuis, kaaspakhuis, badhuis, snackbar, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, levensmiddelen-, supermarkt, fietsen- en meubelwinkel, garage, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, synagoge, muziekhandel, ziekenhuis, apotheek, sigarenwinkel, juwelier, loodgieter, slijperij, thank-you-muurtje, watersnood-herinnering, gemeentehuis, polderhuis, warenhuis, torpedo bergingsvaartuig, verzekeringskantoor, gemaal, flatgebouw, bakkerij, melkinrichting en zuivelfabriek, slagerij, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek.

Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.

Ook een gevel die de moeite waard is? Stuur ze aan De Orkaan.

Bekijk hier alle afleveringen van De Geveltoerist.