De Orkaan blijft omhoog kijken. Waar zien we de oude bestemming op de gevel? Erfgoed is vooral goed kijken.
Deze week: Onderlinge Brandwaarborg-Maatschappij, Koning & Boeke, Lagedijk 33, Zaandijk
Aan de Lagedijk in Zaandijk staan 39 gemeentelijke – en rijksmonumenten. Lagedijk 33 staat daar niet tussen, ondanks de fraaie gevel die de geschiedenis onthult. Orkaan-lezer Bert Versteeg maakte de foto van de gevel (boven).
Bij het Gemeentearchief staat over het bedrijf en het pand uit 1896:
“Directiegebouw der Onderlinge Brandwaarborg-Maatschappij aan de Zaan, Anno 1819. Koning & Boeke van 1819, Verzekeringsmaatschappij te Zaandijk. In 1819 onder bestuur van Jan Koning, directeur en zes commissarissen, Klaas Mul, Zaandam, Westzijde, Dirk van Voorst, Zaandam, Oostzijde, Klaas Baas te Koog, Dirk Stolp te Westzaan, Jacob Honig Jansz. te Zaandijk en Martinus van Gelder te Wormerveer (opgevolgd door Cornelis Prins) Op 26 maart 1820 begon de maatschappij haar werkzaamheden. Tot de bouw van het eigen kantoorgebouw Lagedijk no. 33, in 1896 voltooid, werd kantoor gehouden ten huize van de fungerende directeur. Men vergaderde meestal in koffiehuis De Zwaan of bij de directeur thuis. Jan Koning overleed in 1838. In 1833 werd Albert Boeke mede-directeur.”
Zaanse kooplieden konden wel hun huizen en bedrijven bij Amsterdamse verzekeraars onderbrengen maar niet de inboedel, vandaar dat men een eigen maatschappij oprichtte.
In latere jaren werd het kantoor uitgebreid met Lagedijk 31 (zie onder) en 35. Koning & Boeke werd in 1979 overgenomen door verzekeringsbedrijf Stad Rotterdam dat later verder ging als Fortis – ASR. Na het vertrek van Koning & Boeke kwam notariskantoor A. Moesker in het pand en per 1 juni 2012, nam notariskantoor Actus vanwege de pensionering van Moesker het kantoor over. Moesker overleed in 2015, zijn notariskantoor vroeg een jaar later het faillissement aan. Actus is imiddels ook uit het pand vertrokken naar de Guisweg.
Hieronder het pand in 1953, het houten huis links (nr. 31) heeft later plaatsgemaakt voor wat misschien wel het lelijkste pand van dat stukje Lagedijk is geworden (zie foto uit 1974).
Hier nogmaals nr. 31, links net tussen de bomen in te zien. Tot 1925 liep er nog een sloot tussen de weg en de huizen (foto gemeentearchief Zaanstad).
1974 met ‘nieuwbouw’…
Op de foto hierboven is ook te zien dat in de glazen boog boven het middelste raam ook Koning & Boeke heeft gestaan. Dat opschrift is later verdwenen zoals op de foto van Ruud Verhallen (hieronder) is te zien.
Onder: het gebouw in de herfst (foto Albert Groothuizen).
In juli 2017 maakte Marene Kok ook een foto voor De Orkaan van het fraaie pand met de karakteristieke gevel.
De Geveltoerist op de kaart
We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, basisschool, een auto- lak- en spuitinrichting, RK jongensschool, school met den bijbel, kleuterschool, papier-pakhuis, kaaspakhuis, badhuis, snackbar, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, levensmiddelen-, supermarkt, fietsen- en meubelwinkel, garage, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, synagoge, muziekhandel, ziekenhuis, apotheek, sigarenwinkel, juwelier, loodgieter, slijperij, thank-you-muurtje, watersnood-herinnering, gemeentehuis, polderhuis, torpedo bergingsvaartuig, verzekeringskantoor, gemaal, flatgebouw, bakkerij, melkinrichting en zuivelfabriek, slagerij, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek.
Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.
Ook een gevel die de moeite waard is? Stuur ze aan De Orkaan.
Deze week is bekend gemaakt dat voor de nrs. 31 en 33 een vergunning is aangevraagd om de kantoorfunctie te wijzigen in wonen zodat er 16 appartementen gerealiseerd kunnen worden.
Het notariskantoor Actus is inmiddels uit het pand vertrokken. Volgens mij is er nu een Art Galery in gevestigd.