Ooit stond hier een molen, later een gemaal en nu is het een woning: De Landbouw.
Tussen 2017 en 2020 plaatsten we 100 (honderd!) keer een aflevering van de Geveltoerist: De Orkaan (vaak een Orkaan-lezer) keek omhoog en zag een oude bestemming op de gevel. Erfgoed is vooral goed kijken. We zien nog steeds veel gevels met een geschiedenis. Vanaf juni 2024: The Return of The Geveltoerist!
De Landbouw
Het voormalige gemaal De Landbouw is te vinden in buurtschap Nauerna bij Assendelft (Nauerna 14). Het gemaal is in 1877 gebouwd op de fundamenten van de in 1634 gebouwde poldermolen De Os die de Zuiderpolder bemaalde.
Begin 1877 werd besloten om de molen te vervangen door een stoomgemaal dat op 12 oktober 1877 in gebruik werd genomen. De sloop van de molen en de bouw kostte F 34.375 en werd uitgevoerd door de firma Vredenduin uit Zaandijk.
In 1907 werd de stoommachine vervangen door een dieselmotor die op haar beurt in de Tweede Wereldoorlog werd vervangen door een elektromotor. Sinds 2002 is het gemaal ingericht als woning.
De Geveltoerist op de kaart
We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, palmoliefabriek, basisschool, een auto- lak- en spuitinrichting, RK jongensschool, school met den bijbel, kleuterschool, papier-pakhuis, kaaspakhuis, badhuis, snackbar, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, mode-, levensmiddelen-, supermarkt, baby-zaak, fietsen- en meubelwinkel, garage, schildersbedrijf, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, synagoge, muziekhandel, ziekenhuis, apotheek, sigarenwinkel, juwelier, kapper, loodgieter, slijperij, thank-you-muurtje, watersnood-herinnering, gemeentehuis, polderhuis, warenhuis, rusthuis, torpedo bergingsvaartuig, verzekeringskantoor, gemaal, flatgebouw, bakkerij, melkinrichting en zuivelfabriek, slagerij, krantengebouw, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek, zwembad, kindertehuis, effecten-commisionair, Ons Huis, doktershuis.
Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.
Bekijk hier alle afleveringen van De Geveltoerist.
Door Bert Versteeg. Oude foto uit Gemeentearchief Zaanstad. Kaart: De Orkaan.
