De 83-jarige Aukje Huijsman–Alkema uit Zaandam reed samen met haar man Hans de barre Elfstedentocht van 1963. De editie zou de geschiedenis ingaan als de zwaarste ooit: een harde noordooster joeg stuifsneeuw over het erg slechte ijs. Reinier Paping won, Aukje Huijsman strandde in Franeker, omdat het noodweer verder schaatsen onmogelijk maakte. Van de 9.294 toertochters haalden er slechts 69 de finish.
Aukje was één van drie vrouwen die in het ‘Eerste Friese Schaatsmuseum’ in Hindeloopen een eerste exemplaar van het boek ‘Dames van Staal – Vrouwen in de Elfstedentocht 1890 – 1997’ kregen. Het boek heeft nog een Zaans tintje aangezien het geschreven werd door Ron Couwenhoven.
Ron: “Aukje leverde die dag een bijzondere prestatie, want slechts twee vrouwen kwamen verder dan Franeker, maar geen enkele dame haalde de finish in Leeuwarden. Aukje Huijsman schaatste samen met haar man Hans. Slechts vijftien van de 160 gestarte vrouwen bereikte Harlingen na 123 kilometer.”
Aukje was een sportvrouw in hart en nieren, ze werd drie keer kampioene van Nederland op de 60 meter horden bij de junioren werd en behaalde later ook nog een Nederlandse titel op de K2 kanovaren. Ze was in 1962–1963 lid van de nationale kanoploeg. In Zaandam was en is zij nog steeds lid van kanovereniging De Geuzen. Ze kreeg het boek samen met Elfstedencoryfeeën Klasina Seinstra, winnares in 1997, Betty Westerveld, tweede in 1986 en 1987, en ex-kampioene Ineke Kooiman, die in 1986 derde bij de vrouwen werd.
Niet alleen Aukje, maar ook haar man Hans deed aan topsport. Martin Rep schreef over Hans op De Orkaan. Ook hij zat bij kanovereniging De Geuzen. In 1960 werd hij zelfs afgevaardigd naar de Olympische Spelen in Rome, maar als algemeen reserve hoefde hij daar niet in actie te komen. Bij zijn uitvaart in 2020 was hij gekleed in zijn Olympisch tenue.
In het boek beschrijft Ron Couwenhoven voor het eerst de complete historie van de vrouwen op het Elfstedenijs die op 28 december 1890 begon toen de Friese zusters Lijsbeth en Akke Swierstra als eerste dames van start gingen.
Door Piet Bakker. Bronnen: persbericht Ron Couwenhoven, Wikipedia, column Martin Rep, website uitgever.