De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft de reacties op het concept-rapport over het ongeluk bij de Bernhardbrug gepubliceerd. Op 28 november 2018 raakte een echtpaar zwaar gewond toen ze bij het openen van de brug in het water terecht kwamen.

Zaanstad wordt verweten te weinig te hebben gedaan met de aanbevelingen die na het ongeluk bij de Den Uylbrug zijn gedaan.

Zaanstad reageerde op 63 passages in het rapport. Ze leiden niet tot aanpassing van het concept. De slachtoffers mochten ook reageren maar hebben daar geen gebruik van gemaakt.

UPDATE. Lees hier de reactie van Zaanstad: conclusies worden omarmd, extra personeel op bruggen en aanbevelingen na ongeluk Den Uylbrug worden uitgevoerd.

Uit de reacties op het concept-rapport blijkt dat de brugbedieners het echtpaar niet hebben gezien. Ook is de Bernhardburg na het sluiten van spoorbrug geopend, maar door een andere beambte. Zaanstad:

“De situatie was dat de Spoorbrug inmiddels gesloten was. De brugbedienaar naar het toilet wilde gaan en daarom aan zijn collega heeft gevraagd om de bediening van de Bernhardbrug op zich te willen nemen.”

De raad stelt dat wegverkeer vanaf de Westzijde kwam, maar dat “desondanks de bomen werden gesloten en zorgde de brugwachter ervoor dat het scheepvaartverkeer optimaal kon doorstromen. Het betreft hier de actuele situatie. De brugwachter beoordeelde dat deze wijze van werken de optimale wijze was.”

Volgens Zaanstad is er geen ‘onveilige situatie door de camera-opstelling, de Onderzoeksraad bestrijdt dit:

“Direct na het openen van het brugval heeft de brugbediener geen zicht op en voor het brugval. Gevolg: de brugwachter moet blind handelen. Dit is de reden dat de brugbediener op 28 november het brugval niet wilde laten zakken. Er was gevaar voor beknelling en hij had geen zicht.”

Den Uylbrug

De gemeente zou volgens de Veiligheidsraad “nauwelijks de aanbevelingen uit het rapport Ongeval Den Uylbrug hebben opgevolgd, in het rapport staat “dat de gemeente weliswaar voortvarend van start is gegaan met verbetermaatregelen voor de Den Uylbrug, maar heeft nagelaten deze maatregelen ook op de andere bruggen uit te voeren. U schrijft, dat de urgentie verdween.” Zaanstad is het daar niet mee eens.

De Onderzoeksraad houdt voet bij stuk:

“Na de versnelde scan van de Bernhardbrug bleken er in totaal 72 structurele verbetermaatregel noodzakelijk bij de beoordeelde bruggen en was er ten tijden van het onderzoek in februari 2019 nog geen budget van 1.2m€ gevraagd.”

“De Onderzoeksraad heeft vastgesteld dat de geleerde lessen niet direct zijn uitgerold. Ook is vastgesteld dat de opvolging lang duurde. Tot slot is vastgesteld dat de brugbediener moet werken in een situatie dat hij/zij geen volledig zicht heeft in elke situatie. Deze keuze van de gemeente maakt het, dat bij een gemaakte fout, er geen kans is op herstel.”

Zaanstad:

“Urgentie verdween niet, maar de complexiteit was groter dan eerder was ingeschat. Er is eerst gewerkt aan het opstellen van de methodiek, daarna zijn diverse scans bij bruggen uitgevoerd. Bij urgente risico’s wordt meteen een maatregel genomen. De reden dat er geen scan voor de Bernhardbrug is uitgevoerd, heeft geen verband met de urgentie, maar met de planning en capaciteit en kwaliteit van de brug.”

De Onderzoeksraad: “de Bernhardbrug is de derde brug in drukte van Zaanstad. De bedieners vinden het een complexe brug om te bedienen.”

Voorwaarschuwingstijd

De waarschuwingstijd zou in te kort zijn geweest, een visie die door Zaanstad wordt bestreden. Zaanstad stelt in een reactie:

“U geeft aan, dat de brugbedienaars veelvuldig gebruik maken van het verkorten van de voorwaarschuwingstijd van 40 seconden. Vervolgens geeft u aan, dat uiteindelijk na 47 seconden daadwerkelijk het commando ‘brug open’ wordt gekozen. Het suggereert, dat de brugbedienaar onvoldoende tijd neemt om de brug voor het wegverkeer te ontruimen en vrij te geven voor bediening. Verkorting van de waarschuwingstijd gebeurt alleen op het moment, dat er weinig wegverkeer is.”

De Onderzoeksraad:

“De Onderzoeksraad suggereert niets. Er is vastgesteld dat in ruim 70% van de gevallen de voorwaarschuwingstijd wordt ingekort en dat na de 47 seconden in meer dan 1.000 gevallen direct op brug openen wordt gedrukt.”

Zaanstad:

“u [geeft] aan, dat het aannemelijk is dat, indien de brugbedienaar de gehele periode van voorwaarschuwing had benut, alvorens de brug te openen, de voetgangers de brugval al hadden gepasseerd. Dit had het ongeval voorkomen. Wij vinden deze ‘aanname’ niet stroken met de doelstelling van uw onderzoek namelijk vast te stellen, wat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden (toedracht) op de Bernhardbrug.”

De Onderzoeksraad:

“Deze bevindingen zijn niet speculatief, maar zijn vastgesteld in het onderzoek.”