Onlangs stuurde mijn zusje Dea, zij is van 1946, mij via Signal een berichtje met daarbij de hierbij afgebeelde foto van een deels voltooide legpuzzel. Ze vroeg of ik nog wist waar ‘dat vliegtuig’ vandaan was gekomen. Ik wist het niet. Geen idee.
Meteen daarna kwam ze met het antwoord. Het ging om een gebeurtenis uit de tweede helft van de jaren vijftig waarvan ik me niets herinnerde. ‘Dat vliegtuig’ kwam me wel vagelijk bekend voor, maar verder ging er geen enkel belletje rinkelen.
In die tijd gebeurde het nog wel eens dat het ’s winters zo hard vroor – en zo langdurig – dat er op de Nauernasche Vaart geschaatst kon worden.
Vanuit ons huis aan het Visserspad in Krommenie was het een fluitje van een cent om op de vaart te komen en dan had je vaak een prachtige ijsvloer tot je beschikking. Dat de vaargeul nog zo lang mogelijk was opengehouden, kon je zien aan de schotsen die door de ijsbreker opzij waren geschoven.
Volgens Dea waren we die dag met onze buurjongens Jan en Adri Swart de vaart opgegaan en had een van ons op een gegeven moment bedacht dat we wel ‘land over zand’ (deels schaatsend, deels lopend) door het nog onbebouwde Noorderveld naar de Zaan konden gaan.
Dat lukte en aan het eind van onze tocht, ergens in de buurt van de meelfabriek van Wessanen, vonden we aan de kant van een slootje allemaal legpuzzels die daar gedumpt waren, omdat er misschien (dachten wij) iets was misgegaan tijdens de productie.
Dea, tot slot:
‘We hebben twee van die puzzels meegenomen. Dit vliegtuig en een andere, van een groot schip. Ik weet nog heel goed dat mama woest was omdat we zo ver van huis waren gegaan.’
Blijft de vraag of er nog iemand is die mij kan vertellen of er in Wormerveer ergens een bedrijf(je) heeft bestaan waar deze bijzondere legpuzzels werden gemaakt…

Door: Co Rol
In 1953 kocht Adriaan Timmers (geboren te Zaandijk 1916) pakhuis de Halm aan de Noorddijk. Een steenworp afstand van de Wessanen fabrieken. Het pakhuis zou gaan dienen als de speelgoedfabriek Victory. Zou kunnen dat de puzzles daar vandaan kwamen. In 1968 hield Victory helaas alweer op te bestaan.
Ooit stond op de Industrieweg in Wormerveer een stansfabriek nl Alphenaar Stansen. Misschien dat zij een mislukte traditie geloosd hebben? Een andere mogelijkheid is dat het afkomstig is van de vuilnisbelt van Wormerveer die in die hoek aanwezig was.