Het Eindhovense organisatieadviesbureau ‘& Van der Laar’ (‘denkers én doeners voor de publieke sector‘) gaat de bestuurscultuur en de ambtelijke organisatie in Zaanstad onderzoeken.
De ambtelijke top lag zwaar onder vuur na het uitlekken via het NHD van een logboek over verstoorde verhoudingen in de ambtelijke organisatie. Het bleek dat het college hiervan al langer op de hoogte was en diverse onderzoeken had laten doen.
Die onderzoeken (en het logboek van de ‘verander-manager’) werden geheim verklaard. De raad besloot zelf onderzoek te gaan doen, samen met een extern bureau.
Rolneming
De vragen voor de onderzoekers zijn nogal vaag en wollig (samenspel, casuïstiek, sturing, entiteiten, dynamiek in de stad en duurzaam verankeren):
“Hoe wordt een bestuurlijk en ambtelijk samenspel gecreëerd, waarin raad, college en organisatie vanuit een heldere rolduidelijkheid en rolneming kunnen bijdragen aan het samenspel zonder op elkaars stoel te gaan zitten?”
Interessant is dat de “complexiteit van maatschappelijke opgaven” als de belangrijke oorzaak wordt aangeduid (dus niet de ego’s op het stadhuis, de onderlinge verhoudingen of de bestuurscultuur zelf).
Groeipijn
Groeipijn is oorzaak aldus Zaanstad:
Zaanstad is een groeiende stad en vertoont de groeipijn die daarbij hoort. De gemeente staat voor nieuwe inhoudelijke paradoxen: verdichting vs behoud van de Zaanse identiteit, de forse woningbouwopgave vs behoud van de bedrijvigheid, verdichting vs de opgaven op het gebied klimaat en duurzaamheid, etc. En tegelijkertijd stellen de inwoners en de ondernemers terecht hoge eisen aan de dienstverlening en verlangen (warm) contact.
Ook de organisatie vertoont groeipijn. De spanning tussen ambities, tijd en middelen is groot. Het lukt niet altijd om aan de, door het bestuur en raad gewenste integraliteit, te voldoen. Ook lukt het niet altijd om, met name in het ruimtelijk ordeningsdomein, goed aan te sluiten bij wat er onder de inwoners leeft. Dit levert onvrede op in de stad en in de raad.
Het college en directie/sectorhoofden (als topmanagement), staan aan de lat om hier eenduidige sturing aan te geven, ieder vanuit de eigen rol en verantwoordelijkheden.
Het hele circus (inclusief ‘Syntheronsessies’) moet begin maart 2022 klaar zijn. Dat betekent uiteraard niet dat de resultaten dan al openbaar worden gemaakt. Een openbare bijeenkomst is gepland na de verkiezingen van 16 maart.
Hoeveel het onderzoek kost, is niet bekend gemaakt, maar ter geruststelling: het is ‘gedekt’. Of het logboek ook bij de ‘documenten-analyse’ wordt betrokken is niet duidelijk.
Lees ook:
- Raad gaat zelf ‘bestuurscultuur’ onderzoeken
- Ons dossier over de ‘bestuurscultuur‘
Foto: D66-raadslid Rob Karst met map met de geheime rapporten over de bestuurscultuur (die hij keurig dicht hield)
In het raadsvoorstel "Onderzoeksopzet en bureaukeuze onderzoek organisatie, college, raad" staat: "Doel is dat het onderzoek bijdraagt aan een beter samenspel tussen organisatie, college en raad, en een (verdere) verbetering van het samenspel en sturing binnen die entiteiten. Daarmee richt het onderzoek zich onafhankelijk op de toekomst en niet op waarheidsvinding richting het verleden". Wat is dit voor iets raars? Waarheidsvinding richting het verleden doe je natuurlijk niet alleen om dat verleden beter te begrijpen, maar juist om geleerde lessen in het heden en de toekomst toe te kunnen passen en niet dezelfde fouten te maken! Wat is toch die angst voor waarheidsvinding? Het onderzoeksvoorstel is ook echt veel te weinig concreet, dit kan en moet echt veel duidelijker!
Uitstekende zaak, de fundering voor Amsterdam Noord-West wordt gelegd
Waarom een onderzoek? Uit het verleden en heden is toch de conclusie al bekend. Om groeipijn te voorkomen moeten alle instanties er klaar voor zijn. Geconcludeerd mag worden dat er hier wel het e.e.a. aan schort. Zitten de topambtenaren en wethouders nog wel op een niveau om dit verantwoord aan te pakken en te besturen?
Is het nu bureau & van der laan of bureau & van der laar ??
& Van der Laar (onze fout in de eerste versie)
Inderdaad, weer een extern onderzoeksbureau. Het resultaat zal ongewtijfeld een mooi rapport zijn, vol zinnige onderzoeksresultaten en aanbevelingen. Aanbevelingen die, naar ik vermoed, ook prima door de gemeente zelf te bedenken zijn. Maar ja, als het van extern komt is het duurder, dus beter. Het rapport wordt dan gepresenteerd en verdwijnt op de stapel, waarna we weer over gaan op de orde van de dag. Het rapport en de goede intenties raken vervolgens ondergesneeuwd door de waan van de dag met nieuwe problemen en crisessen. Maar, laten we het goed volgen hoe dit gaat. En wat zou het fijn zijn als het wel iets zou veranderen. Dus laat mij alsjeblieft ongelijk hebben!
Wanneer je er maar genoeg onzin in zet ( Syntheronsessies ??? ) snapt toch niemand het meer en kun je ervoor vragen wat je wilt.
Hoe mysterieuzer hoe beter.
Maar ik zou toch als belastingbetaler wel graag horen wat deze grap weer gaat kosten hoewel het "gedekt" is.
Ik hoorde dat het gehele bestuur van Zaanstad binnenkort geheim wordt !
Heerlijke wollige taal, daar moet je toch echt voor “gestudeerd” hebben.
En hup weer een extern onderzoeksburo (of is het bureau?)