Is het een vogel? Is het een drone? Nee, het is PostNL, dat met dodelijke precisie 300 brievenbussen heeft getroffen met een sticker die het einde aankondigt. ‘Deze brievenbus gaat verdwijnen.’ Net zoals zerken op een kerkhof een zwarte sticker krijgen als nabestaanden de grafrechten niet meer betalen of onvindbaar zijn: ‘Dit monument wordt verwijderd.’

Vanaf eind augustus worden in het hele land 300 van de 11.000 oranje brievenbussen verwijderd. In de Zaanstreek verdwijnen er 15, met als meest getroffen plaatsen Zaandam (met 7 ten dode opgeschreven bussen) en 3 in het door het vertrek van de familie Van Roosmalen toch al verweesde Wormer; verder 1 in Krommenie, Wormerveer, Koog aan de Zaan, Assendelft en Oostzaan. Vooralsnog mogen Westzaan, Zaandijk en Jisp hun bestaande bussen koesteren.

Het is niet zo makkelijk zoeken op de kaart die namens PostNL op internet wordt verspreid waarop de locaties staan vermeld van de bussen die het niet meer zullen redden. Ik zoek koortsachtig naar de brievenbus in de straat waar ik opgroeide, de Meidoornstraat in Zaandam – blijft die behouden?

Die bus stond ooit op de allerbeste plaats voor een veelschrijver zoals ik. Ik correspondeerde met Jan en alleman, bij voorkeur met vriendinnetjes maar zeker ook met vrienden uit het hele land. Ik stuurde brieven aan een jongen uit Boulogne-Billancourt bij Parijs, die in het kader van de Jumelage (een vriendschapsband tussen een aantal Europese steden) bij ons had gelogeerd en graag met mij van gedachten wilde wisselen over de prestaties van Feyenoord en Stade de Reims in de Europa Cup, ik stuurde ingezonden brieven naar de krant als ik vond dat The Beatles onrecht waren aangedaan in de kolommen, ik verzond zelfs een incidentele kaart naar mijn vriend Rob die iets verderop in de Burgemeestersbuurt woonde. Ik deed toen al wat nu gebeurt via e-mail of Whatsapp, en ik deed het haast met dezelfde frequentie – maar dan met een postzegel erop.

Het werd me ook wel heel makkelijk gemaakt. Ik hoefde me niet eens aan te kleden als ik een brief moest posten. Ik trok de voordeur open en stopte mijn envelop of kaart in de brievenbus.

Sint Maarten in de Meidoornstraat, begin jaren zestig. Mijn schoonzus Joke (naast de sigarettenautomaat) deelt snoep uit. Rechts naast de deur de PTT-brievenbus.

Die was met zware keilbouten bevestigd aan onze voorgevel, tussen onze voordeur (nummer 57) en de deur van Sigarenmagazijn Rep (nummer 55). In die buurtwinkel was sinds 1960 tevens het Postagentschap Meidoornstraat gevestigd, waar allerlei diensten werden aangeboden waarvoor je anders helemaal naar het postkantoor op de Dam moest fietsen. Bewoners van de Meidoornstraat en de andere straten in de omgeving waren sindsdien niet alleen voor hun zware shag met vloei (1,10 gulden) of hun pakje Caballero (25 stuks voor één gulden) aangewezen op ‘Reppie’, maar ook voor hun betalingen per postgiro of hun velletjes postzegels.

Een paar jaar later verkocht mijn vader de winkel en verlieten we de Meidoornstraat. Weer later verdween ook het postagentschap. Nog jaren nadien markeerden die gaten naast de voordeur van Meidoornstraat 55 de plek waar ooit de keilbouten de PTT-brievenbus hadden vastgehouden.

De brievenbus verdween van de gevel, maar de PTT liet de Meidoornstraat en omgeving niet stikken. Er kwam een nieuwe bus vlakbij, op de hoek Meidoornstraat/Wibautstraat, naast een majestueuze boom die er in onze tijd nog niet was en die vorig jaar, tijdens de zomerstorm Poly, het loodje legde. Op Google Streetview zie ik dat de oranje brievenbus er nog staat – maar die beelden zijn al twee jaar oud en tonen zelfs de boom nog in volle glorie.

De hoek Wibautstraat/Meidoornstraat in 2020. Met oranje brievenbus en nog in volle glorie staande boom.

Ik vrees sowieso dat die brievenbus eenzelfde lot zal treffen als de boom. Als PostNL zijn drones er weer op uit zal sturen voor een volgende ronde.

Door Martin Rep, Foto’s Meidoornstraat Martin Rep, foto bovenaan Michel Schermer