In de eerste helft van 2022 zijn in Zaanstad 72 vergunningen voor nieuwbouwwoningen afgegeven. In 2021 waren dat er 1.283 en in 2020 1.793. Ook in andere grote Noord-Hollandse gemeenten is in 2022 het aantal verleende bouwvergunningen afgenomen, maar niet zo sterk als in Zaanstad.
In de afgelopen vijf jaar zijn er in Zaanstad wel relatief veel bouwvergunningen afgegeven als die vergeleken worden met de totale woningvoorraad.
Uit cijfers van het CBS over het aantal verleende vergunningen voor nieuwbouw blijkt ook dat Zaanstad (als één van de weinige) nog geen gegevens heeft aangeleverd over het 3e kwartaal van 2022. Het CBS is voor deze cijfers afhankelijk van de gemeenten die ze moeten aanleveren.
De ambtelijk organisatie van Zaanstad heeft in 2022 grotendeels op een lager pitje gewerkt bij de gebiedsontwikkeling wegens overbelasting en onderbezetting. Dat zou tot een vertraging in procedures hebben kunnen leiden maar ook tot het niet doorgeven van gegevens aan het CBS. In oktober van dit jaar werd er nog een klap gegeven op plannen voor bijna 1.500 woningen, Dus bij een update van de cijfers zou het rechtgetrokken kunnen worden.
De cijfers vanaf 2018 maken duidelijk dat de pieken in 2020 en het 3e kwartaal van 2021 zaten, daarvoor en daarna werden aanzienlijk minder vergunningen afgegeven.
Vooral koopwoningen
Als vergeleken wordt per jaar zijn de verschillen nog duidelijker. 2020 en 2021 waren topjaren. In slechts 18 procent van de gevallen ging het om een vergunning voor huurwoningen, de rest is koop.
De ‘bouwwoede’ in Zaanstad is wel hoger als die wordt vergeleken met andere grote gemeenten in Noord-Holland. Maar de neergang is ook veel sterker (de andere gemeenten leverden overigens allemaal wel gegevens over het 3e kwartaal 2022 aan bij het CBS, dat zou voor een vertekening kunnen zorgen).
Als het aantal vergunningen over de afgelopen 5 jaar (vanaf begin 2018) wordt vergeleken met de totale woningvoorraad in 2022 komt Zaanstad op 5,7 procent uit (3.966 vergunningen op een woningvoorraad van 69.914). Hoorn scoort 4,5 procent, Purmerend 3,4 procent en Alkmaar 3,3 procent. Amsterdam (niet in grafiek) komt op 4,7 procent uit.
Wormerland en Oostzaan zijn, omdat het kleine gemeenten zijn, niet goed met de andere te vergelijken. Ze behalen respectievelijk 4,1 en en 1,3 procent (292 en 52 verleende vergunningen vanaf 2018).
Door Piet Bakker. Data: CBS (zoek op: ‘woningvoorraad’ en ‘verleende bouwvergunningen’), Grafieken: De Orkaan. Foto: Oostzijderpark in aanbouw (januari 2022). Zaanstad is om commentaar gevraagd.