Zaanstad wil in 2040 alle eigen gebouwen energieneutraal hebben en vreest dat dit met het Zaantheater niet gaat lukken. Begin 2025 had bekend moeten worden of sloop een ‘aantrekkelijk alternatief’ is of dat er toch gekozen wordt voor renovatie.
Dat besluit kan ‘vanwege gebrek aan capaciteit niet volgens de eerder opgegeven termijn worden afgerond’ aldus de woordvoerder van wethouder Wessel Breunesse, ‘er wordt naar gestreefd om dit voor de zomervakantie af te ronden’.
Het nieuws sloeg in september vorig jaar in als een bommetje. Is sloop van het Zaantheater (1988 1998) nodig om het duurzaam te maken in plaats van renovatie? Het onderzoek daarover zou in november 2024 moeten zijn afgerond. B&W zou daarover in december 2024 / januari 2025 een rapportage hebben gehad. Daarna zou de raad worden geïnformeerd. Maar dat is dus allemaal uitgesteld.
Het onderzoek moet duidelijk maken wat het gaat kosten om het theater energieneutraal te maken (en dus niet te slopen). Als er wel gesloopt gaat worden is het nog niet zeker of het theater op dezelfde plek terugkomt. Ook nieuwbouw op een andere plek in het centrum is een optie.
Sloop ‘aantrekkelijk alternatief’
Zaanstad had er een hard hoofd in: ‘Het pand is zeer moeilijk aan te passen aan de huidige duurzaamheidsvereisten en de onderhoudskosten zullen de komende jaren oplopen. Er is onvoldoende ruimte in de subsidie of eigen exploitatie om dit op te vangen.’ Het Zaantheater krijgt € 3,4 miljoen subsidie per jaar van Zaanstad. Daarvan is € 0,4 miljoen bestemd voor onderhoud. Maar eigenlijk is daar € 1,2 miljoen per jaar voor nodig.
De investeringen (bijvoorbeeld vervangen van het glas) zijn volgens de gemeente ‘dermate ingrijpend en de kosten kunnen zo hoog oplopen dat sloop en nieuwbouw een aantrekkelijk alternatief kan zijn.’
Het onderzoek kost maximaal € 75.000. De Orkaan deed het vorig jaar voor niks. Expert Jan Willem van de Groep: ‘Slopen en vervangen door nieuwbouw veroorzaakt meer uitstoot dan renovatie van een bestaand gebouw (…), het meest duurzame gebouw is een gebouw dat er al staat’. Hoogleraar Duurzaam bouwen Andy van den Dobbelsteen (TU Delft): ‘CO2-uitstoot en milieuschade door sloop-nieuwbouw ‘vele malen hoger’ is dan die door renovatie. Stijn Brancart (TU Delft): ‘In de meeste gevallen is renovatie beter voor het klimaat en het milieu dan slopen’. Dr. ir. Haico van Nunen, lector Duurzame Renovatie bij de Hogeschool Rotterdam: ‘Sloop en vervangende nieuwbouw is vanuit duurzaamheidsoogpunt dan ook niet altijd de juiste keuze’.
Vanuit de raad van Zaanstad is er ook tegenstand. De Partij voor de Dieren en ROSA hebben zich al tegen sloop uitgesproken.

Door Piet Bakker. Bronnen: Bestuursopdracht Toekomstbestendig Zaantheater, Raadsinformatiebrief Bestuursopdracht Toekomstbestendig Zaantheater en reactie Zaanstad. Foto boven: Orkaan-archief.
Een Gemeente die maar geld uit blijft geven (geld van de burgers) komt natuurlijk geld tekort! Ieder weldenkend mens weet toch dat een gebouw van 27 jaar oud niet aan de allernieuwste eisen voldoet, maar het heeft nog steeds wél label B, van hoeveel woningen kunnen we dat NIET zeggen. Dáár is winst te halen. Hier zal het vast beter kunnen maar de winst weegt niet op tegen de kosten van complete nieuwbouw. Compleet gestoord om hier alleen al over te denken en om weer kapitalen uit te geven aan ........jawel een duur onderzoek! Weggegooid geld. De nuchtere Zaankanters weten dit al lang, maar ja het is ook hier weer makkelijk geld uitgeven als het niet je eigen geld is.
Als Zaantheater staan we positief tegenover het ontwikkelen van een toekomstvisie door de gemeente mbt cultuur. Inhoudelijke ambities zouden bijvoorbeeld kunnen leiden tot een nieuw gebouw, ooit, in de toekomst, omdat onze gemeente dan geen 160.000 maar 200.000 inwoners heeft en de infrastructuur mee moet groeien met de stad. Hadden we dat 27 jaar geleden niet gedaan, dan hadden we nog steeds in De Speeldoos gezeten.
Maar dat het pand niet te verduurzamen is, daar zijn de meningen nogal over verdeeld. Er zijn inmiddels nieuwe technologieën waar we ons voordeel mee kunnen doen. Wij zijn erg blij met onze huisvesting maar maken ons nu al zorgen over de hoge huurkosten (1.2 miljoen per jaar) en de enorm gestegen kosten voor onderhoud. De subsidie gaat voor het merendeel linea recta richting gebouw.
De kosten voor nieuwbouw zijn echter nog vele malen hoger en zullen ongetwijfeld verdisconteerd worden in de huurprijs. Dan staat er een nieuw pand maar kan niemand het theaterkaartje meer betalen. Dat zou pas echt slecht nieuws voor de Zaankanters zijn.
Dit gebouw heeft Energielabel B. Dat is al relatief energiezuinig, zodat verdere energiebesparing per definitie moeilijker te behalen (duurder) is dan bij een gebouw met een label D, E of F.
De simpele overweging is: wegen de kosten om naar label A (of zelfs energieneutraal/BENG) te komen wel op tegen de jaarlijkse besparing op energiekosten?
M.a.w: is het zinvol om (pakweg) €50 miljoen in sloop/nieuwbouw te investeren om jaarlijks (pakweg) €5ton aan energie te besparen?
Misschien (ik stel alleen de vraag) is het slimmer om te beginnen met verduurzaming van de ‘slechtste’ gemeentelijke panden, en daarna pas, zo tegen 2040-50 (Paris Proof), naar de panden met label B te kijken?
Maarten Laout, architect te Zaanstad
Het onderzoek (€75000.00) moet stilgelegd worden. In ieder geval tot na de komende gemeenteraadsverkiezingen met hieraan gekoppeld een afdwingend referendum. De partijen die voor sloop en nieuwbouw zijn moeten zelf dekking vinden, en niet ten koste van bijv. sociale woningbouw. De dekking moet in het referendum geformuleerd worden. De gemeente staat al jaren onder curatele.
Wat veroorzaakt de "groene waanzin" toch een hoop ellende... Huizenbouw en infrastructuur onder druk wegens het groeien van braam en brandnetels (lees :verzonnen stikstofgrenswaardes), slopen van prima gebouwen omdat ze niet "duurzaam" zijn (gooi er wat geld tegenaan om beter glas te monteren, krijg je nog €53 per M2 subsidie voor)... Geld wegsmijten alleen maar voor het deugen..
l. Boonstra, het oude Belastingkantoor is een paar jaar terug gesloopt en met de vloer gelijk gemaakt. Ja Cultuur moet je omarmen, zou zonde zijn als het Zaantheater gesloopt zou worden. De Westerwatering volbouwen met wolkenkrabbers is absurd, ondanks de woningnood, die zal blijven, want de wooncomplexen die nu gebouwd worden, zijn belachelijk duur in huurprijs. Je mag wel 4 baantjes hebben om je huur bij elkaar te sprokkelen. is dat dan normaal??😡🤔🤔
Het Belastingkantoor is niet het Wessanenkantoor.
Zowel Belastingkantoor als Wessanenkantoor zijn gesloopt en zij stonden schuin tegenover elkaar. Het Belastingkantoor vond ik persoonlijk afschuwelijk, dus daarvoor hulde.
Het tegendeel van duurzaam, energiezuinig en zorgvuldig grondstoffengebruik.
De waan van de dag regeert.
Mijn prachtige Zaantheater
‘k kom er zo graag,
maar daar over later
Eerst was er “de Speeldoos”
maar die werd echt te klein
een nieuw en modern theater kwam er
da’s pas fijn!
En nu, na slechts 27 jaar al slopen?
men is toch wel wijzer
mag ik hopen!
We hebben kaartjes voor Edsilia Rombley
een avondje Zaantheater........
is pure magie!!
Ik lees dit bericht en denk: is de gemeente niet goed geworden? Is er tijdens de griep ook een krankzinningheid virus ontwikkeld? Hoe kan je als gemeente dit uperhaupt verzinnen in een tijd waar woningnood in onze gemeente extreem hoog is? Of dat de hele gemeente qua autoverkeer dicht slibt? Neem Saendelft en de provinciale weg bij Krommenie als voorbeeld. Daar is niet meer op een normale manier van A naarB te rijden. Denk daar eens over en maak daar een plan van i.p.v. het mooie Zaantheater te willen gaan slopen. Te gek voor woorden.
Of is er iets anders aan de hand? Wil iemand in de gemeente een mooi plannetje smeden om voor de toekomst iets neer te zetten wat klimaatneutraal is en helemaal 100% past in de toekomstige tijd? Zodat degene kan roepen: kijk eens wat ik/wij hebben gerealiseerd? Het klinkt mischien wat cabaretesk, maar je kan dit toch niet serieus nemen.
Volgens mij betekent Gemeente dit. Gemeenten staan het dichtst bij de burgers en hebben een democratisch bestuur. Zij hebben lokale taken, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting, verkeer, openbare orde, cultuur en onderwijs. Dus cultuur moet je omarmen en niet afbreken lijkt mij. Renoveer het pand en omarm cultuur, beste gemeente.
Gemeente Zaanstad heeft last van het kapsones virus.
nieuwbouw is leuker voor wethouders, want daar kan je naam op worden gezet...
Niks slopen herbouwen, ga maar gewoon goed renoveren.
Isolatiefolie op de ramen proberen?
helemaal waar,ze zijn compleet van God los!
sloop van een gebouw wat er in verhouding tot de rest van zaanstad nog maar net staat!
er zijn in zaanstad ik weet niet hoeveel huizen van ver over de 100 jaar oud zeer slecht geïsoleerd, daar valt veel meer te halen tegen veel lagere kosten.
Zaanstad, sloopstad.
Gemeente Zaanstad moet eens gaan praten met Trendzetbouw, zij zijn de meesters op het gebied van renovatie.
Zonder te slopen of nieuwbouw heeft dit bedrijf een prachtig hotel gerealiseerd op de Dam in het oude postkantoor, "Monument Hotel".
Alles dubbelglas en veel zonnepanelen op het dak.
Het gebouw moet worden gesloopt omdat het niet energieneutraal te krijgen zou zijn, maar wat kost het slopen en de nieuwbouw het milieu dan? Is dat dan duurzaam? Nog los van de onverantwoorde uitgave voor een gemeente die financieel in zwaar weer zit. Het is gekkenwerk.
Volgens mij zijn ze daar bij de gemeente volledig van de pot gerukt. Ga eerst schoolgebouwen isoleren. Dat lijkt me harder nodig.
Als dit doorgaat zou ik zeggen : Slopen en het vervangen door een groot wooncomplex , status wonen aan het water.
En op het nog steeds braakliggende terrein van het Wessanen kantoor aan de Ebbenhout een nieuw state of te art theater plaatsen met inpandige garage . Bussen op wandelafstand misschien zelfs wel en mogelijkheid voor een eigen bushalte en ook de trein op wandel nabijheid.
Dus vanavond een recht van eerste koop neerleggen
Wessanen kantoor???? je bedoelt zeker het belastingkantoor.
Ook dat is geen optie, gewoon die glazen pui van het huidige theater slopen en dan een nieuwe wand maken van beton met metselwerk of gevelbeplating met een paar grote ramen, kost een fractie van een nieuwe schouwburg.
Neen het Belastingkantoor lag aan de andere kant van de Houtveldweg. Gewoon slopen dat pand en leuke appartementen bouwen. Met de opbrengst kun je een leuk startkapitaal verkrijgen voor nieuwbouw van het theater maar
Of een extra glazen serre eromheen. Hoef je niets te slopen en je kunt uit de wind aan het water zitten rond de voorstellingen.
wat een kapitaalvernietiging slopen,slopen e n nogmaal slopen daar zijn ze hier wel goed in,zaandammers die in de jaren 50 en 60 weg zijn gegaan en hier weer voor het eerst terugkomen weten niet wat ze zien
Gek! Ze zijn helemaal gek!
Dat gebouw functioneert en dan ga je dat toch niet afbreken terwijl je al geld tekort komt. En dat vanwege een fetish van sommige mensen? Probeer die energiewinst elders te halen of stel het uit.
Zaanstad is kennelijk arm, maar wat is dit dan? Wat zijn dat voor mensen?
1988 = 1998, het theater is nog maar 27 jaar oud!
Een theater als Carré in Amsterdam staat er al sinds 1887, dus al 138 jaar, en dat voldoet blijkbaar wel aan alle eisen.
Waar haalt de gemeente het geld voor zo`n miljoeneninvestering vandaan?
Ze kunnen nog zeker 10 jaar nadenken en ergens in 2035 een besluit nemen.
2040 is een streven maar de gemeente Zaanstad kennende lopen hun plannen altijd vertraging op dus 2050 komt eerst.
Hoeveel gemeentelijke gebouwen zijn er trouwens al aangepast?
Laat ze eerst maar eens beginnen met scholen, buurthuizen, sporthallen, etc. te verduurzamen te beginnen met zonnepanelen en warmtepompen te installeren.
Ook het overwegen van airco`s die kunnen koelen en verwarmen is een optie.