‘De Beatrixflat een prachtig gebouw op een prominente plaats, een icoon van het optimisme van de wederopbouw,’ schrijft Elsa Gorter* namens Erfgoedvereniging Heemschut aan de Zaanse raad. ‘Wij verzoeken dan ook de plannen voor de sloop niet door te zetten’.

De Bond bestaat sinds 1911 en zet zich landelijk meer dan 100 jaar in voor het behoud van cultureel erfgoed. Hun beschermvrouwe daarbij is niemand minder dan Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix. 

Heemschut weet dat zij niet alleen staan in de waardering voor de historische waarde van de iconische flat. Zij wijzen op een rapport dat (in 2019!) werd opgesteld door drs. W.A. Galema en drs. D.A. van Hoogstraten in opdracht van Zaanstad. Het rapport benadrukt, vet zelfs, het belang van de toren op die plek: 

‘De Beatrixtoren is van hoge cultuurhistorische waarde als prominente en zichtbare herinnering aan de naoorlogse modernisering van de omgeving van de dam: het historische hart van Zaandam.’

Ook Zaans Erfgoed wees eerder op de blunder die Zaanstad op het punt staat te maken onder aanvoering van architect Sjoerd Soeters die niet bekend staat om zijn warme hart voor wederopbouwarchitectuur: 

‘Wij beseffen dat Zaanstad met indertijd supervisor Sjoerd Soeters niet beschikte over de historische kennis die nu wel ingewonnen is. En we zijn ons ervan bewust dat hij geen fan is van de modernistische wederopbouwarchitectuur. Daardoor kon het zomaar gebeuren dat Zaanstad een gebiedsperspectief ontwikkelde waarin de Beatrixtoren moet wijken…’

Erfgoedvereniging Heemschut wijst op de kwetsbaarheid van juist de wederopbouwarchitectuur omdat het nog niet geheel wordt gewaardeerd als uniek voor zijn tijd: 

‘Door over te gaan tot sloop wordt een grote vergissing begaan en wordt een deel van de ontwikkelingsgeschiedenis van Zaanstad uitgewist.’ 

Zwartgelakt 

* De naam van secretaris Elsa Gorter is zwartgelakt door de overijverige zwartlakker van Zaanstad. Hierom heeft zij pertinent niet zelf gevraagd. 

Door: Merel Kan, informatie brief Erfgoedvereniging Heemschut en Orkaanarchief