Wij kunnen er niet omheen: we zijn niet alleen grootgebruiker van de diensten van het archief maar ook een groot fan*.
De artikelen over geveltoerisme, de Zaanse geschiedenis van Sander Wegereef, historische panden, stadsontwikkeling en het industrieel erfgoed zouden zonder het archief niet geschreven zijn.
Het digitale archief is onlangs vernieuwd. Het ziet er niet alleen anders uit, maar er kunnen ook meer dingen. Een belangrijke toevoeging is dat gebruikers suggesties, reactie en correcties kunnen achterlaten. Niet alle gegevens zijn namelijk volledig of correct.
Daarnaast kan eenvoudiger materiaal gedeeld worden op sociale media. Het menu hieronder is simpel: i (informatie), reactie, delen op Facebook, Twitter of Pinterst, downloaden van foto’s (indien toegestaan) en de weergave van de directe link.
Bovendien kan er sneller geselecteerd worden op plaats, maker en soort afbeelding. De beeldbank bevat trouwens ook veel materiaal van buiten Zaanstad: Jisp, Wormer en Oostzaan.
* We zijn fan tot op zekere hoogte. Merkwaardig genoeg zijn er erg veel foto’s (en vooral ansichtkaarten) die niet gedownload mogen worden (zodat ze op onze site te zien zijn). Ook als ze erg oud zijn waardoor er echt geen copyright meer op rust. Dat vinden we dus jammer.
Hartelijk dank voor de complimenten voor onze nieuwe website! Wij zijn ontzettend blij dat jullie de vernieuwingen kunnen waarderen.
We kunnen trouwens heel goed begrijpen dat jullie fanschap een grens heeft. Want ook wij willen niets liever dan dat de foto’s in onze beeldbank zoveel mogelijk gedownload en gebruikt worden.
Maar we vinden ook dat dat iedereen die ons van mooie dingen laat genieten, daarvoor beloond mag worden. En daar is destijds de Auteurswet voor bedacht. Alleen is het voor ons wel een enorme klus om goed met die regels om te gaan.
Want hoe zit dat nou in (in een notedop) elkaar?
De Auteurswet zegt dat wij een vergoeding moeten betalen als we een werk publiceren. Een foto op Internet plaatsen, wordt ook gezien als publiceren. Tot zover is het helder.
De wet stelt gelukkig ook grenzen aan het auteursrecht, want dat geldt niet eeuwig.
Voor de ansichtkaarten is het simpel, die zijn 70 jaar na de eerste publicatie vrij van auteursrechten. Dat betekent dat alle ansichtkaarten van voor 1937 gepubliceerd en gedownload mogen worden.
Voor foto’s, tekeningen en schilderijen ligt het lastiger. Daarvan vervalt het auteursrecht pas 70 jaar na het overlijden van de maker. Dus een foto die in 1900 gemaakt is door een fotograaf die in 1975 overleed, is pas in 2045 vrij van auteursrecht. Tot die tijd heb je toestemming nodig van de rechthebbende. Dat is meestal de fotograaf zelf of zijn erfgenamen, maar soms is het een commerciële partij, die ooit die rechten gekocht heeft.
We werken er op dit moment hard aan om alle fotografen (of hun nazaten) op te sporen die bij nu ons bekend zijn (dat zijn er iets meer dan 700). Die vragen we dan of wij de foto’s in onze beeldbank ook op Internet mogen publiceren.
Maar van heel veel ansichtkaarten en foto’s die we ooit gekregen hebben, weten we gewoon niet wie de maker is of hoe oud ze precies zijn. En daar wringt hem nou de schoen. Want die mogen we pas publiceren op de website en als download beschikbaar stellen, als we kunnen bewijzen dat we er alles aan hebben gedaan om uit te zoeken van wanneer de afbeelding is en wie hem gemaakt heeft. Tot die tijd mogen we deze foto’s alleen op de studiezaal laten zien.
Op dit moment zijn we met hulp van onze onvolprezen vrijwilligers bezig om de hele beeldbank na te lopen om zo veel mogelijk foto’s vrij te geven. We hopen dat we aan het eind van het jaar zo'n 40.000 foto’s extra op vrij downloadbaar kunnen zetten.
En daarbij hebben we alle extra hulp van het publiek goed gebruiken! Mocht u foto’s kunnen dateren of weten wie de maker is, vertel het ons! Bij elke foto op de website is er de mogelijkheid om te reageren.
Dan kunnen wij er voor zorgen dat ze straks wel gedownload mogen worden, bijvoorbeeld voor De Orkaan (waar wij dan weer fan van zijn omdat ze onze beeldbank zo goed gebruiken).