Anno – kort voor ‘Anno Domini’ – betekent het ‘jaar des Heeren’ en duidt over het algemeen het bouwjaar van een pand aan.
Op onze fietstochten door de Zaanstreek spotten we er al heel wat, van 1620 tot 2015.
Vandaag drie verse uit de 17e eeuw, ingezonden door lezers: molen Het Pink (1620) in Koog aan de Zaan (de oudste tot nu toe), de voormalige bakkerij Smit aan de J.J. Allanstraat in Westzaan (1685) en de Kogerkerk (1686).
Maar misschien zijn er wel nog oudere en/of nieuwere. In dat geval zouden er zo’n 400 mogelijke anno’s zijn. We hebben nu ruim 80 exemplaren. Ook een jaar op en Zaanse gevel gezien? Stuur ons een mail, zet het hieronder in de reacties of deel het via onze sociale media.
400 zal lastig worden, maar bij 250 gaan we het vieren (langsfietsen?).
Kloppen die jaartallen wel? Dat weten we niet. We zoeken alleen een ‘anno’-bord, steen of iets dergelijks op de gevel. Is die aangebracht bij de bouw? Dat is niet altijd zo. Soms klopt het zeker niet – de Bullekerk heeft een 1680-steen (en achter eentje uit 1711) maar dateert uit 1640. De Walvis is zeker niet in 1717 op de Zaanse Schans gebouwd (maar in 1966). Het Honig Breethuis, Het Wapen van Friesland, de Kogerkerk en rijstpellerij Hollandia hebben alle drie twee anno’s. Het Pink heeft er zelfs drie.
Hier alle Anno’s. En bekijk hier de Anno-Bingokaart.
Molen Het Pink
Bert Versteeg maakt de foto’s en schreef dit erbij:
“Op de baard onder het wiekenkruis staan 3 jaartallen – 1620 , 1751 en 1939. In 1620 komt de molen voor het eerst in de stukken voor en was het vermoedelijk een wipmolen. Het jaartal 1751 is gevonden tijdens de grote restauratie in 1939, in dat jaar werd de wipmolen vervangen door de huidige achtkantige stellingmolen. Hiermee is gelijk het jaar 1939 verklaard.
Dat de molen nog bestaat is een wonder. Op 15 november 1792 ontstond er brand in de kap maar men wist de molen te behouden. Op 15 maart 1876 brak de as waarbij de askop en het wiekenkruis naar beneden stortten. 16 november 1903: na een breuk stond de molen weer zonder roeden. En op 11 september 1926 tenslotte brak weer de as maar als door een wonder bleef het wiekenkruis hangen waardoor de schade beperkt bleef, de as van de in 1926 gesloopte oliemolen De Jonker werd gekocht en de molen werd hersteld.
Enkele jaren later kwam de molen tot stilstand en werd in 1939 overgedragen aan de Vereniging de Zaanse Molen die de zwaar gehavende molen in 1939 geheel restaureerde.”
Bakkerij J.J. Allanstraat, Westzaan
Helemaal boven een detail van de dorpel (1685), onder de foto die Aimée Klerk (dank voor de tip) vond op Google Streetview. Over het pand schreven we vorig jaar een artikel.
Kogerkerk
Bert Versteeg maakte de foto en schreef: “de Kogerkerk is gebouwd in 1686 en heeft aan de noordkant een aanbouwtje met het jaartal 1824. In 1920 brak er een grote brand uit en werd de kerk grotendeels verwoest.”
Hier nog een paar "oudjes" uit Westzaan op het Zuideinde:
- nr. 18: 1631
- nr. 139: 1635
- nr. 239: 1648
- nr. 151: 1680
En een paar "jonkies" uit Westzaan op de J. J. Allanstraat:
- nr. 55: 1906
- nr. 105: 2019
- nr. 266a: 2011
- nr. 361: 1995
Beeldmateriaal via Google Street View (en zodra ik in de buurt ben zal ik foto's maken)