Vorige week schrok ik van het bericht, dat de kwaliteit van het begrijpend lezen van scholieren nog meer is afgenomen. Dat is heel slecht nieuws, want je hebt niks aan de informatie van (digitale) diensten, wanneer je hun instructies niet begrijpt.
Door Anneke van Dok
Gelukkig zijn de bibliotheken de laatste tien jaar op professionele wijze in het taalhiaat gesprongen. Zo ook de Zaanse bibliotheken. Dat is hard nodig, omdat 24.000 Zaankanters van vijftien jaar en ouder niet over genoeg taalvaardigheid beschikken. Bovendien hebben zo’n 35.000 inwoners van Zaanstad onvoldoende digitale kennis. De bibliotheek biedt een reeks aan activiteiten om jeugdigen en volwassenen te ondersteunen en les te geven, als het gaat om taal en digitale vaardigheden. Bovendien kan iedereen er terecht voor informatie en voor de uitleg van moeilijke teksten. De bibliotheek neemt deel aan de landelijke actie Direct, duidelijk deal; zo ook het Zaanse gemeentebestuur dat belooft zijn brieven en berichten voor iedereen leesbaar te maken.
In Zaanstad is Voorlezen thuis de belangrijkste activiteit. Drieënzestig vrijwilligers komen bij kinderen thuis om voor te lezen en zestien voorlezers doen dat op school. Bovendien staat de bibliotheek in nauw contact met consultatiebureaus en scholen. Ik vind het bewonderenswaardig hoe de leeszaal van vroeger zich ontwikkeld heeft tot een maatschappelijk instituut dat broodnodig is. Je kunt er natuurlijk nog steeds een boek lenen en ter plekke lezen, vooral nu de thermostaat thuis zo laag staat.
Ikzelf ben de voorleesoma van een vijfjarig meisje dat een taalachterstand heeft, omdat haar ouders alleen Spaans spreken. Ze begrijpt goed wat ik haar voorlees, maar ze heeft moeite met spreken. Dankzij mijn eigen kleindochters Madelief (5) en Josefien (7), weet ik welke boeken een meisje van vijf leuk vindt. Mijn voorleeskind kan veertig minuten geconcentreerd luisteren en dat vind ik reuze knap. Er deed zich wel een probleempje voor tijdens het bezoek van Sinterklaas. Ze sprak hem in het Spaans aan en daar had goedheiligman niet van terug.
Foto (Gemeentearchief Zaanstad): Wethouder Andre Drost leest voor op OBS de Hoeksteen (2001).
Ik hoor dat men op sommige scholen het digibord gebruikt om voor te lezen.
Dan mis je dus de interactie met de kinderen.
Het wordt ook steeds lastiger om alle kinderen te bedienen. Zeker nu de klassen weer groter worden en er steeds meer nationaliteiten op school komen.
Dan nog kinderen die onder of boven het gemiddelde niveau werken. Heb je dan een combiklas zit je op zes niveaus te werken.
Ouders lezen ook minder voor.
Alles komt op het bordje van de school terecht van ontbijt tot fruit.
Een school is om les te geven en niet om taken van ouders over te nemen.
Wat meer structuur zou goed zijn.
Ik woon tegenover een school waar de Kerstverlichting de hele dag staat te knipperen.
Hoezo rustige omgeving......
Ook ik als oudere heb er moeite mee, struikel over alle afkortingen van allerlei instanties waarvan ik de betekenis dan weer moet opzoeken plus dan nog de snel toegenomen verengelsing van onze taal...nee, begrijpen wat ik lees gaat wel steeds moeilijker voor ons.
Maar goed, zit een artikel vol met afkortingen en Engelse termen dan haak ik af, dan zie ik het als onzin, niks gemist.
Maar de jeugd is gewend snel te praten en te appen, dat snappen ze wel maar inderdaad, een boek lezen is een ander verhaal, heeft ook te maken met geduld, hebben ze niet meer, duurt te lang denk ik.
Veel jongeren hebben de rust niet meer .
Maar gelukkig velen ook nog wel hoor, niet generaliseren Jaap.