Eén van de Zaanse verhalen trok deze week extra mijn belangstelling, omdat die over de Wereldwinkel ging, die helaas moet sluiten.
Dat is een groot gemis voor Zaandam, maar een nog groter verlies voor de producenten van de artikelen, die je er kunt kopen.
Door Anneke van Dok
Het doet me pijn, als de Wereldwinkel wordt afgeschilderd als een geitensokkenliefhebberij. Sokken zijn er niet eens te koop. Ik heb de snelle ontwikkeling van eerlijke handel zelf meegemaakt als voorzitter van Max Havelaar (van 2000 tot 2008).
In die periode ontstond het idee om onze marketing te richten op een nieuwe clientèle: die van de opportunistische idealisten, die graag eerlijke producten van goede kwaliteit willen kopen, maar er niet voor omrijden. De Wereldwinkels hadden de omslag al gemaakt en waren omgevormd tot moderne winkels, met aantrekkelijke etalages en mooie designspullen. -Ik kom er graag om een origineel cadeau te kopen: zoals tafellopers uit Peru of een fraai stuk aardenwerk uit Afrika-. De meeste Wereldwinkels bevinden zich bovendien op prominente plaatsen in het centrum van Europese steden, zo ook in Zaandam tegenover een eersteklas meubelzaak.
Max Havelaar wendde de steven door zijn licentiehouders (zoals supermarkten) te vragen alle fairtradeproducten, waaronder koffie, cacao, honing, wijn, suiker, bloemen en fruit, gedurende één week in oktober op zichthoogte aan te bieden en daar reclame voor te maken. De reacties overtroffen onze verwachtingen in aantal en originaliteit, en sommige bedrijven zetten dit beleid ook na die ene week voort. Het marktaandeel van fairtradeproducten ging steil omhoog en het assortiment werd uitgebreid met eerlijke katoen, die onder meer wordt verwerkt in onze Euro’s. Ikzelf bezocht in Zuid-Afrika een wijngaard, waar fairtradewijn werd geproduceerd door een bedrijf met arbeiderszelfbestuur en ik ontmoette er de voorzitter van de pas opgerichte fairtrade-organisatie van Zuidelijk Afrika.
Conclusie: fairtrade kan al lang niet worden beschouwd als hobby van goedwillenden, maar moet worden erkend als een belangrijk middel tot verheffing van boeren (1,7 miljoen) en arbeiders in ontwikkelingslanden en als slimme handel van de toekomst. Daarom is het dieptriest dat juist in Zaandam, ooit de cacaostad van de wereld, de Wereldwinkel moet sluiten.
Niet van deze tijd? Dit is een winkel JUIST van deze tijd; maar heeft helaas nog meer tijd nodig in dit systeem. Een tijd waarin langzaamaan eerlijke producten en duurzame producten steeds meer waarde krijgen; biologische producten in supermarkten of drogisterijen; de tijd van recyclen; de tijd van acties tegen verspilling; onze ogen openen voor uitbuiting. Helaas zijn er teveel oneerlijke kapitalistische prijzenmeppers; die geld belangrijker vinden dan uitbuiting van je medemens. Daardoor krijgen de eerlijke bedrijven de harde klappen.
Sorry maarik blijf erbij dat dit soort winkeltjes een linkse hobby is van geitenwollen sokken luchtfietsers.Een die een extreem kleine niche bedienen. Een soort winkel die waarschijnlijk gezien de omzet totaal geen bestaansrecht heeft. Het winkeltje in Krommenie heeft vrijwel geen klanten en bestaat dankzij de tegenover liggende kerk en de heel goed kunnende duimendraaiende vrijwilligers. Dit soort winkeltjes maakten deel uit van lang vervlogen tijden.