Ik ben net terug van een Tours de France per trein. Van Parijs naar Bordeaux en via Limoges, Orleans, Parijs en Antwerpen weer terug. Het meest bijzonder was het gesprek, dat spontaan op een terras ontstond naar aanleiding van een grote manifestatie, die zich op Place d’Italie met 400.000 demonstranten langs ons balkon had voltrokken.
Toen we een refill bestelden, raadde een mevrouw naast mij me aan in het vervolg een Franse uitdrukking te gebruiken en om een ‘petite soeur’ te vragen. En zo kwam het gesprek vanzelf op de pensioenplannen van president Macron, waarna zijn boze volk heel Parijs platlegde. Ik vertelde dat Nederlanders steeds langer op hun AOW moesten wachten, volgend jaar zelfs tot hun 67e verjaardag en dat veel mensen, nog lang na hun pensioen doorwerkten. Omdat ze plezier hadden in hun werk en omdat de maatschappij ze dringend nodig had: met name in het onderwijs en de zorg. Een verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar werd bij ons met onbegrip en schouderophalen beoordeeld.
De mevrouw zei toen een beetje geërgerd, dat het Franse pensioen nou eenmaal anders in elkaar stak. Ze onderbrak haar betoog toen een jongeman zijn hand voor haar ophield. Met ‘Ga werken,’ wimpelde ze hem af. Op straat was er inmiddels een drukte van jewelste ontstaan door politieagenten die in groepjes stonden na te praten, motorpolitie die met veel lawaai en boegeroep van het publiek het strijdtoneel verliet en een lange rij voertuigen die de gendarmerie moest afvoeren.
Dat was Parijs, maar in de dagen daarna ervoeren we dat het arbeidsethos in de Franse steden inderdaad nogal afweek van de Nederlandse mores. Klokslag twaalf uur ging het museum dicht en stroomden de kantoren leeg voor een middagpauze van maar liefst twee uren. Overigens had het bezoek van Macron aan Nederland blijkbaar toch een positieve uitwerking. In de trams en ondergrondse, stonden jonge mensen, uit respect voor mijn grijze haren, hun zitplaats voor me af en droegen jonge mannen steevast onze koffers de metrotrappen op.
Ik weet dat er in ons land een verandering in het pensioenstelsel op komst is. De uitleg die ik daarover kreeg, begreep ik niet helemaal, maar hij maakte me toch niet optimistisch. Ik hoop dat ze in Den Haag weten wat ze aan het doen zijn met dat geknutsel aan onze pensioenen. Op een Franse slag zitten hier we echt niet te wachten.