Ik viel vorige week over het woord dieventaaltje dat in een Orkaanartikel werd gehanteerd om het woord temporiseren af te keuren. Het gebruik van het woord vertragen (van het optreden tegen illegale schuttingen) was inderdaad beter geweest, maar om de burgemeester van Zaanstad in verband te brengen met dieventaal ging me persoonlijk te ver.
Door Anneke van Dok
Voor de zekerheid zocht ik de betekenis van het woord nog even op en wat bleek: ik had me voor niets zo druk gemaakt, want dieventaal wordt niet alleen door dieven maar ook door vak-fanatici gebezigd aldus mijn woordenboek.
Het gebruik van woorden met een kwalijke bijklank, of juist een rooskleurig effect is mij, door een lange bestuurlijke carrière, niet vreemd. Ze verdwenen evenwel met dezelfde vaart als waarmee ze kwamen, weer uit onze woordenschat, oftewel vocabulaire. Hoe lekker het begrip core business ook bekte in de jaren tachtig, nu heeft niemand het er meer over.
Kwaliteitsslag was ook een tijdje in de mode als een platwalser van rafelige kwesties en als mijn argumenten uitgeput waren gebruikte ik graag het woord duurzaam, want wie durft er tegen duurzaamheid te zijn?
U en ik kennen het antwoord. Het begrip duurzaam wordt door een nieuwe politieke wind weggeblazen, net zo goed als het woord globalisering door de oude liberale garde uit de schappen is gehaald. Wie weet nog precies wat participatie betekent en wie spreekt er nog over targets als ie op doelen doelt.
Hoebedoelu?
Hopelijk zal de toekomstige generatie de wenkbrauwen fronsen bij het woord Brexit, in de veronderstelling dat het gaat om een nieuw soort hondenbrokken. Modewoorden en raadselwoorden hebben een kort leven, ik hoop dat onze nieuwe politieke leider Thierry Baudet dat ook beseft.
Dit alles overziende schenk ik u een vers, dat mij ooit tijdens een raadsvergadering met veel dieventaal inviel:
Mevrouw de voorzitter
Ik vraag interpellatie
Want de interpretatie
Van de geachte delegatie
Veroorzaakt agitatie
Waardoor de situatie
Uitmondt in molestatie
Van de gewenste constellatie.
Ik eis rehabilitatie
Van onze reputatie
En excuus voor
De consternatie
Zo ik heb mijn zegje gezegd, maar toch blijf ik moeite houden met woorden als dieventaaltje.
Het versje is ongetwijfeld geïnspireerd door Koot en Bie die op de plaat Op de Pik Getrapt als vrije jongens (Jacobse en Van Es)van de Tegenpartij aan het oefenen waren voor hun entree in de Tweede Kamer.
We hebben inderdaad even getwijfeld met het gebruik van het woord 'dieventaaltje' (als iets verkeerd begrepen kan worden, zal het namelijk ook verkeerd begrepen worden), maar vonden het toch net even lekkerder 'bekken' dan het van oorsprong joodse 'bargoens'. Dat betekent hetzelfde volgens Wikipedia. Het wordt inderdaad gebruikt om een taalgebruik binnen een bepaalde groep aan te duiden, dat vaak voor anderen onbegrijpelijk is. Met 'dieven' heeft het tegenwoordig niks meer te maken.