Omdat mijn dochter na haar eindexamen geschiedenis ging studeren, maakten we een kwarteeuw geleden een rondreis over Kreta. In een Fiat Panda bereden we wegen die weldra geasfalteerd zouden worden, gezien de blauwe borden met gele sterren. Hier werd veel geld geput uit Europese fondsen.

Door Anneke van Dok

De haarspeldbochten en steile hellingen waren echter nog het domein van kleine geitjes, die dat demonstreerden door er samen te scholen: uitstappen, kudde verjagen en snel weer verder voor ze terugkwamen. Bovendien waren de verkeersborden op die wegen nog alleen in het Grieks beschreven, waardoor het eiland sterk leek op het legendarische labyrint. De opleiding van mijn dochter bracht geen uitkomst, omdat je op het gymnasium klassieke talen leert in plaats van modern Grieks. En dankzij die kennis, hebben historici en archeologen nog steeds toegang tot informatie uit de oudheid. Ze maakte wel een gedetailleerd reisverslag met een leesbaar handschrift en in foutloos Nederlands. Dat had ze wel op school geleerd.

Ter voorbereiding aan mijn tweede bezoek aan Kreta van de afgelopen weken, las ik het reisverslag nog eens goed door: over de slaperige stadjes in een weergaloos panorama, over opgravingen waar we het rijk alleen hadden, over aardige mensen die nog weinig verdienden aan het toerisme en over onvindbare hotelletjes. Dit alles stond in groot contrast met wat ik in de afgelopen weken zag, toen ik vooral de noordkust bezocht. Hoewel het toerisme de kust overheerst, was er toch nog veel moois te zien en te beleven: oude kernen met smalle straatjes, herinneringen aan een rijk verleden en veel jong hotelpersoneel dat, met een glimlach op het gezicht, keihard werkt. Aan het hotelmanagement kan menige Nederlandse hotelier nog een puntje zuigen.

En toch was ik blij, dat ik het reisverslag nog had, met details die ik anders was vergeten.

Wie schrijft blijft luidt het gezegde. Maar wie schrijft, bewaart ook veel: niet in een pageturner of bestseller, maar wel in een authentiek document voor het nageslacht.

Daarom vind ik het een goed idee, dat De Orkaan dichters een podium geeft op de Versjeskade in Zaandam. Met dit initiatief worden schrijvers uitgenodigd te laten zien wat onzichtbaar bleef. Hun talent voor literatuur of een latente dichtader.

Wellicht wordt de slogan Heel Holland bakt ooit vervangen door Heel Holland dicht, te beginnen in Zaanstad, op 22 mei om 15 uur. Op de Verskade, Westzijde 174A. Hoewel u mij vooral kent van mijn proza, draag ik twijfelaars graag uit met een eigen vers.

Angst voor vrijheid

Zinnen blijven aarzelend zweven,
zwermen als ijle regen weg
naar maskers zonder medeleven.
Luister, hoor toch wat ik zeg

Inkt bevlekt de loten,
ontsproten aan mijn geest.
Onordelijk gerijmd,
in regels aan elkaar gelijmd.

Ideeën dansen op papier
Maar dichters en denkers
zetten ze liever vast in
Kwatrijn of boekenkast

(Uit de bundel Nederland in 100 stukjes van Anneke van Dok)