Twee berichten in De Orkaan riepen bijna vervlogen herinneringen op: het bericht over een school in Gambia, en de invoering van het dertig kilometerregime in de Westzijde.
Door Anneke van Dok
Dat Zaanse HAVO-leerlingen zich inspannen om een school in een arm land van elektriciteit te voorzien, stemt mij vrolijk. Maar ik weet ook heel goed, dat er in Gambia weinig reden tot vrolijkheid is. De Gambianen tonen, dankzij een stralend klimaat, meestal een goed humeur. Hun bestaan is echter hard en karig en de economie drijft voornamelijk op toerisme en op de oogst van pinda’s. Hoewel de Gambiarivier uitmondt in een zeehaven aan de Atlantische Oceaan, doen buurlanden Senegal en Guinee-Bissau het economisch beter. Gambia exporteert iets meer dan honderd miljoen dollar, een schijntje vergeleken met het Nederlandse exportcijfer van rond de vijfhonderd miljard.
Een schokkende herinnering bewaar ik aan de veerpont over de rivier, die me van Senegal naar Gambia moest brengen. Terwijl de toeristen als eersten aan boord gingen, wachtte het gewone volk in een kooien op zijn beurt. Het inladen van de veerboot werd pas afgerond, toen elke vierkant meter was benut: met auto’s, karren en heel veel volk. Ik keek om me heen hoe ik kon ontsnappen, wanneer de overbelaste boot zou kapseizen. Achter me stonden mensen met hun handelswaar op hun hoofd, naast me stond een man met pluimvee. Een haan maakte veel kabaal, tot ik een korte knik hoorde, waarmee zijn nek werd omgedraaid. Wie naar Gambia reist voor een zonnige strandvakantie wordt gewaarschuwd voor allerlei gevaren, zoals gele koorts en sekstoerisme. En toch gun je de aardige bevolking de groei van hun inkomsten, die uit de zakken van rijke Europeanen moet komen.
De invoering van de dertig kilometerlimiet in de Westzijde roept een herinnering op die vele malen gevaarlijker was dan een reis naar Gambia. Van school naar huis deed ik een wedstrijdje met mijn schoolvriendin op onze Mobylettes. Die brommers mochten daar officieel 30 km per uur, maar konden wel sneller. Yvonne en ik gaven vol gas vanaf de Vincent van Goghweg en finishten bij Simon de Wit. Ik weet zeker dat dit niet de bedoeling is van het 30 kilometer regime. Ik neem aan dat ons wangedrag is verjaard en niet meer kan worden beboet.
Foto boven: de winkel van Simon de Wit aan het begin van de Westzijde, naast modehuis De Duif. Tegen de gevel van bioscoop Flora staan enkele brommers, waaronder ongetwijfeld een Mobylette. (Niet die van Anneke, wij gaan haar leeftijd hier niet verklappen, maar deze foto van het Gemeentearchief stamt uit 1973, en toen had ze nét eindexamen gedaan.)
