Van de ruim driehonderd columns die ik in de loop der jaren schreef voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en vervolgens De Orkaan, waren er vijftig gewijd aan onduidelijk taalgebruik.
Elke instantie maakt zich weleens schuldig aan abracadabra. Zo ook de gemeente Zaanstad, die in januari van dit jaar zelfs een prijs voor te moeilijke taal kreeg uitgedeeld (door toedoen van een Sociaal Wijkteam en een Bibliotheek). Gelukkig wordt het taalprobleem ook op ministerieel niveau onderkend. Daarom ging vier jaar geleden het project Direct Duidelijk Deal van start, met medewerking van de Taalunie, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en bibliotheken.
Veel gemeenten gaven bekendheid aan hun deelname: door een feestelijke ondertekening van een document of met een speciale themaweek. Ik nam aan dat Zaanstad (als dubieuze prijswinnaar) ook meedeed aan dit landelijke project, maar ik wilde dat wel even checken. Dus belde ik het algemene telefoonnummer, kreeg vervolgens de vraag voorgelegd naar welke gemeente ik op zoek was, kwam snel in Zaanstad terecht, doorliep het keuzemenu en besloot 5 in te tikken, omdat mijn onderwerp er niet in voor kwam. Na de herhaalde waarschuwing, dat het erg druk was, mocht ik mijn vraag doormailen, zodat de communicatie-medewerkster hem kon beantwoorden. In een vlaag van nostalgie dacht ik even terug aan de twee blinde telefonistes die in de tijd toen ik nog burgemeester was, iedereen in no time doorverbonden.
Mijn column verschijnt vandaag een beetje laat, omdat ik moest wachten op de beantwoording van mijn simpele vraag. Die kwam ruim drie uur later. De gemeente was niet in staat te antwoorden, omdat veel collega’s met vakantie waren. Volgende week zou wellicht wel lukken.
Van ‘Direct’ was dus bepaald geen sprake, maar er kwam wel uitleg over een eigen project:
‘Wat we sowieso hebben binnen Zaanstad is sinds enkele jaren het project Helder Zaans. Doel daarvan is alle medewerkers te trainen zodat in de toekomst alle brieven aan inwoners minimaal op B1-niveau zijn en bij voorkeur nog eenvoudiger. We hebben daarvoor interne schrijfcoaches die (naast hun reguliere baan) interne trainingen geven en die ook fungeren als vraagbaak als iemand hulp nodig heeft met het schrijven van een brief op B1-niveau. Ook zit er een automatische ‘checker’ in Word die de tekst controleert op moeilijke woorden en ingewikkelde zinsconstructies, bedoeld als hulpmiddel. We zijn nog niet zover dat alle medewerkers in Helder Zaans schrijven, maar we werken er hard aan om dat uiteindelijk te bereiken.’
Volgende week nog meer duidelijkheid?
Gemeenteambtenaren die Jip en Janneke taal schrijven...... (!?) Stel je voor, dat gaat nooit gebeuren. Waar hebben ze dan al die studies voor gevolgd? En dat willen ze je best wel even laten weten. 😜
Een schrijfcoach aanstellen?? Is er nog iets waar geen coach voor nodig is? Om eenvoudig/ gewoon Nederlands te schrijven heb je toch niemand nodig? Of komeln de desbetreffende moeilijke woorden gebruikers van een andere planeet,? Of hebben ze op bijzondere scholen gezeten? Zouden ze onderling of privé ook zo merkwaardig converseren? Ik zou zo graag willen weten waarom er toch zo moeilijk wordt geschreven. 10 lezen en dan nog niet begrepen
"In het kader van het vigerende bestemmingsplan zal uw opstal ter zijner tijd moeten worden geamoveerd".
Altijd nog de mooiste zin die ik ooit heb gelezen.
vertaling:
In het bestemmingsplan is bepaald dat uw schuurtje binnenkort gesloopt moet worden.
maar
" de heer X meende daarop zijn mening met fysieke argumenten te moeten ondersteunen"
voor een met een tafel smijtende inspreker in Oostzaan begin jaren tachtig mag ook best in de top-tien......
Beste Anneke,
Heb ik meteen een vraag; schrijven van een brief op B1 niveau.
Ik heb geen idee wat ik hieronder moet verstaan!
Wat betekent B1 niveau?
Groet van Jacob Cabida
Dat niveau wordt hier uitgelegd.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gemeenschappelijk_Europees_referentiekader
Aha! Dankjewel
Het is nooit goed, maar het deugt wèl ...
Ik heb kennis van een voorval waarbij een medewerkster van de gemeente Zaanstad TE duidelijk was in haar antwoord (zou eigenlijk bij het directe en spontane van de Zaankanters horen), maar de dame bleek de volgende dag op staande voet te zijn ontslagen. Ze had niets dan de waarheid geschreven.
Tè direct kan dus ook weer niet.
Dit lijkt mij iets te anekdotisch. Ik ben geen deskundige van het arbeidsrecht, maar dit lijkt mij geen grond voor ontslag op staande voet, ik vermoed dat er meer speelde.
Ik heb ook geen idee wat B1 niveau is. ik heb het citaat van de gemeente ongecorrigeerd in mijn tekst opgenomen.
Beste Anneke,
Zo blijkt maar weer dat je vroeger beter taalonderwijs kreeg dan hedentendage. Maar ja, de leerkrachten op de lagere school waren universitair opgeleid.
Ik moet altijd lachen om de mensen die 'zo goed' in Nederlands zijn; zelfs jij laat 'steekjes vallen'.
Je hebt gelijk, maar dat ontslaat ons niet van het streven naar duidelijkheid.
Beste Anneke heeft u dit gepost vanuit Nice ??