Omdat mijn kleindochters Josefien en Madelief zeven en zes jaar oud zijn, volg ik de personeelsproblemen in het onderwijs met extra aandacht. Allerlei berichten op de radio stellen me enigszins gerust, andere tegenstrijdige berichten vergroten mijn bezorgdheid over de nabije toekomst.
Door Anneke van Dok
Het tekort aan leraren heeft deels een demografische, deels een strategische oorzaak. Dat de babyboomgeneratie met pensioen zou gaan in deze periode, was in 1960 al te voorspellen. Dat er weinig is gedaan het kweken en behouden van een nieuwe generatie juffen en meesters, was een politieke omissie. Wat er aan stimulering werd uitgegeven, was op projectbasis. Daarmee kun je geen duurzaam personeelsbeleid voeren. Het verwijt dat schoolbesturen dat geld aan andere zaken besteedden, was daarom niet terecht. Gelukkig wordt er nu wel structureel geld ingezet. Ik ben van overigens van mening dat het leenstelsel ook een negatieve invloed op de studiekeuze heeft gehad.
Zaanstad beschikt sinds 2020 over een plan van aanpak voor het lerarentekort, dat is opgebouwd uit analyses en concrete acties. Dit alles om een tekort van 56 fte’s in 2024, op te lossen. Door samenwerking met alle onderwijsbesturen, opleidingsinstituten en de gemeente, wordt er veel verwacht van nieuwe aanwas, maar ook van zij-instromers.
Op de radio hoorde ik vorige week dat landelijke organisaties pleiten voor een strakke prioriteitsstelling, zodat de volledig opgeleide leraren zich kunnen concentreren op rekenen en taal, terwijl deskundigen van buiten worden ingeschakeld voor activiteiten op maatschappelijk en kunstzinnig vlak. Een beetje vergelijkbaar met de schoolzwemles, die de badmeesters deels voor hun rekening namen. Ikzelf was betrokken bij een intensieve samenwerking tussen muziekscholen en het basisonderwijs, door het vak algemene muzikale vorming in de klas door een musicus of muziekpedagoog te laten geven. Die samenwerking strekte zich na schooltijd uit tot het harmonieorkest, waar enthousiaste leerlingen een instrument konden leren bespelen.
Het nieuws over goede ideeën was nog niet verstomd, of er kwam alweer een somber geluid op de radio: vmbo-scholen hadden behalve op het gebied van taal, ook een achterstand in burgerschapskunde. De minister beloofde er meteen werk van te maken. Niet alleen gericht op de leerlingen zelf, maar ook op de docenten. Ik heb een vriendin, die na haar rechtenstudie met veel plezier maatschappijleer gaf op een vmbo-school. En geeft de minister- president ook nog steeds les op zo’n school?
Misschien heeft iedereen met goede ideeën wel een beetje gelijk, en moeten we het onderwijs aantrekkelijk maken voor zij-instromers, die hun kennis en vaardigheden niet op de pabo hebben geleerd, maar elders. Ik koester de hoop, dat ook jong-gepensioneerden er dan interesse voor zullen krijgen. Burgerschapskunde: dat lijkt me wel wat voor oud-burgemeesters.
Door Anneke van Dok. Foto: Orkaan-archief.
Ik vond ook niet elke verandering relevant. Ik vind dat er meer vertrouwen moet zijn in deskundigen. Ik schreef daar eerder een kritische column over, met de titel De school als kerstboom. Hang er maar in wat er in de maatschappij schort. Heeft dat u doen besluiten weg te gaan uit het onderwijs?
Integendeel. Ik heb 35 jaar les gegeven bij het toenmalige LBO met heel veel plezier! Helaas afgekeurd , heel verdrietig. Mijn 2 dochters zijn docent bij het basisonderwijs na gewerkt te hebben in het bedrijfsleven.
U bent 1 ding vergeten mevrouw van Dok: Uw PVDA heeft tientallen jaren zo zitten rommelen aan het onderwijs dat het voor docenten niet leuk meer was om les te geven. Er was een enorme onrust in het onderwijs ook mede veroorzaakt door de pedagogische centra. Steeds maar weer vernieuwingen.