Ik begrijp best waarom programma’s als Heel Holland Bakt en De Rijdende Rechter zo populair zijn.
Het draait altijd om twee kwesties die ons buitengewoon boeien: het creëren van exceptionele bouwsels en het leedvermaak over de gevolgen ervan.
Door Anneke van Dok
Onze Zaanse deelneemster Rianne aan Heel Holland Bakt handhaafde zich zondagavond met haar schooltaart; dankzij de pech van anderen die er niks van bakten. Maar als het om bouwsels van hout en steen gaat, zijn er meestal geen winnaars, maar twee verliezers: de ijverige knutselaar alsmede de buurman, die letterlijk de schaduwzijde van zijn bouwlust ondervindt.
Net als in een taartrecept zijn er ook vaste regels voor het verbouwen van je huis. Die liggen vast in bestemmingsplannen, vergunningen, gemeentelijke verordeningen, het landelijk bouwbesluit… en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Wie zich niet aan de aanwijzingen van het recept houdt, ziet zijn cake inzakken of over de rand heen rijzen; eigen schuld dikke bult, maar verder wordt er niemand gedupeerd door het misbaksel. Wie lak heeft aan verordeningen en vergunningen, bouwt naar eigen inzicht liefst tot drie meter hoogte door en: zijn bouwsel blijft mooi staan. Er staat geen jury van Robért van Beckhoven en Janny van der Heijden klaar om je uit de keuken weg te jagen.
De gemeentebestuurders zien liever iets door de vingers of strijken een hand over het hart in plaats van recht te doen, te beslechten en te handhaven. En een barmhartige wethouder is niet per se rechtvaardige bestuurder. Daarom geldt er een handhavingsplicht, waarvan de gemeente alleen bij hoge uitzondering kan afwijken: wanneer de overtreding miniem is, indien de omgeving geen schade ondervindt en de kosten van het verwijderen niet opwegen tegen het effect van de overtreding.
Als er niet tijdig wordt gereageerd op een verzoek tot handhaving (door de gedupeerde), moet de gemeente een forse boete betalen voor elke dag dat ze nalaat gehoor te geven. En toch heeft De Rijdende Rechter nog onderwerpen genoeg om tot zijn pensioen op de buis te blijven. Toevallig wandelde ik afgelopen weekeinde langs de achterkant van een (nieuwbouw)straat. Uit verveling, omdat ik de Corona-regels niet wilde overtreden. Bij gebrek aan mooie natuur, fotografeerde ik lukraak de Gamma-erfafscheidingen, die van een Vinex-wijk een achterbuurt maken.
