De Alexanderbrug in Koog aan de Zaan is de gevaarlijkste brug van de Zaanstreek.

In 2015 werden daar in totaal 870 incidenten gemeld (twee à drie per dag) waarbij auto’s stoplichten negeerden, fietsen onder de slagbomen doorglipten of voetgangers zelf de bomen omhoog duwden.

Ook bij de Bernhardbrug (775 incidenten) en de Beatrixbrug in Zaandam (750) gebeuren minstens twee maal per dag ernstige incidenten.

De gemeente Zaanstad lanceerde onlangs een campagne om de veiligheid te bevorderen. Daarbij werd een filmpje online gezet met bijna-ongelukken, mensen die voor rood stopten kregen een complimentje.

Op het filmpje kwam kritiek omdat zoiets ook averechtse gevolgen kan hebben. De gemeente houdt echter vast aan het concept om bruggen op afstand te bedienen. Als er een ongeluk gebeurt, zoals bij de Den Uylbrug of meer recent bij de Eiland-brug wordt er overigens wel tijdelijk een brugwachter op de brug zelf ingezet.

alexanderbrug2

De grote vraag is wat de brugwachter kan doen. Volgens de reacties onder de stukken op De Orkaan is dat beperkt. De brug stoppen duurt lang – zeker 25 à 30 seconden volgens de reacties – terwijl een noodstop de brug kan beschadigen.

Hoeveel ongelukken? En Waar?
De gemeente zetten de gegevens online. Over heel 2015 werden ruim 4500 incidenten geregistreerd. Dat gebeurde op twee verschillende manieren. Voor het fatale ongeluk bij de Den Uylburg werden alleen storingen en ernstige incidenten gemeld: een auto en een vrachtauto tegen de slagboom, de slagboom omhoog gedaan door mensen op de brug en het dodelijke ongeval.

Vanaf 13 februari t/m 29 april zijn alle incidenten gemeld, dus inclusief fietsers, brommers en auto’s die onder neerkomende slagbomen doorgaan en weggebruikers die het rode licht negeren.

In die periode werden 4168 incidenten geregistreerd (ruim 50 per dag). Dat was zoveel werk voor de brugwachters dat ze daarmee op zijn gehouden, vanaf mei 2015 noteerde men weer alleen de ‘ernstige’ zaken.

De Alexanderbrug, de Bernhardbrug en de Beatrixbrug zijn dus het gevaarlijkst. Bij de Wilhelminabrug (562), de Julianabrug (561) en de Zaanbrug tussen Wormerveer en Wormer (524) zijn vaker dan één per per dag bijna-ongelukken.

zaanbruggen incidenten

De Den Uylbrug, waar het dodelijk ongeluk in februari 2015 gebeurde, staat niet in de top 6. Maar de aard van de incidenten geeft te denken, op 28 juni noteren ze:

“2 fietsers tussen de afsluitbomen en blijven staan”

Op 11 juli:

“fietster blijft voor de geschilderde streep op het val staan”

Op 21 juli melden de brugwachters:

“Persoon aan de verkeerde kant v/d slagboom wachten”

Op 28 juli:

“1 scooter en 1 fietser stoppen voor de afrijboom”, en “Persoon aan de verkeerde kant v/d slagboom wachten”

Op 29 juli, opnieuw:

“Persoon aan de verkeerde kant v/d slagboom wachten”

Op 2 augustus:

“2 fietsers aan de verkeerde kant v/d slagboom”

Op 5 augustus:

“vader en zoon met bakfiets tussen de slagbomen na ongeveer 10 keer omgeroepen te hebben gingen ze tussen de bomen we.”

Op 9 augustus:

“fietser stopte voor rode streep oostzijde. Had het zelf op tijd door.”

Bij de andere bruggen gebeurt aanzienlijk minder: van 142 incidenten bij de Beatrixbrug in Knollendam tot 13 bij de Schiethavenbrug (Zuiderhout).

De Reint Laan Juniorbrug, Spoorbrug Vrouwenverdriet en Spoorbrug Zaandam zitten onder de 5 incidenten per jaar en staan daarom niet in de grafiek.