Ondanks dat de Zero Emissie Zone (ZEZ) in Zaandam ‘pas’ in 2026 ingaat, blijft het een hot topic. Gisteren werd tijdens het Zaanstad Beraad het agenda-initiatief over de Zero Emissie Zones besproken. De indieners PVV, VVD, CDA, POV en Lokaal Zaans willen van hun collega’s en het college weten hoe ze over de ZEZ denken of zoals ze het zelf noemen: “gedachten uitwisselen.”

Vanaf 1 januari 2026 zal het gehele winkelgebied in Zaandam een ZEZ worden, waar enkel ‘schone’ vracht- en bestelauto’s worden toegelaten. Voor Wormerveer en Krommenie is de aanvankelijke deadline van 2026 uitgesteld. Tot 2030 zullen bepaalde fossiele vracht- en bestelauto’s een overgangsregeling en vrijstellingen krijgen, waardoor enkele nog steeds zijn toegestaan. Vanaf 2030 zal alle stadslogistiek elektrisch (of op waterstof) worden uitgevoerd in binnensteden.

Ondernemers wachten af

Aan het begin van de vergadering wees inspreker Paul van Nobelen van Biz, de ondernemersvereniging van centrum Zaandam, op de pijnpunten voor ondernemers. Het gaat om het tempo van de transitie en de onduidelijkheid over wanneer en waar laadpalen komen. Volgens Van Nobelen zijn er nog maar weinig ondernemers echt bezig met de ZEZ: ‘In het stadshart leeft het niet heel erg.’

Dat het in ieder geval wel leeft bij Van Nobelen werd duidelijk toen zijn smartwatch opeens hard begon te piepen. “Een abnormaal hoge hartslag,” was de boosdoener.

De indieners zijn het erover eens dat de zone er moet komen, maar zien ook onvrede onder ondernemers. Alleen de PVV is volledig tegen de ZEZ. De partijen wijzen onder andere op financiële en economische problemen, het tekort aan laadpalen en stroomnetcapaciteit, lokale ontheffingen, de lange levertijd van elektrische voertuigen en de omvang van de ZEZ.

Jos Kerkhoven van DZ is teleurgesteld dat de initiatiefnemers geen contact hebben opgezocht met zijn partij om dit samen in te dienen:

“Vorige week is er nog een video verschenen op De Orkaan waarin ik geïnterviewd werd over de ZEZ.”

Eis duidelijkheid

Van links tot rechts werd er geëist dat er snel duidelijkheid komt over de invoering van de ZEZ in Krommenie en Assendelft. Wethouder Slegers had hier nog geen antwoord op. Wel gaf hij aan dat er na ongeveer negen maanden na de invoering in Zaandam wordt geëvalueerd hoe het gaat. Op basis van die uitkomsten wordt de implementatie in de andere centra aangepast.

Er werd uitgebreid gediscussieerd over laadcapaciteit tussen de partijen, waarbij Slegers benadrukte dat netcongestie vooral een probleem is voor vrachtwagens. Kleine busjes, waar de meeste besproken ondernemers gebruik van maken, ervaren geen congestie. In het vierde kwartaal is de laadpalenvisie van Zaanstad af.

Initiatiefnemers zien problemen door lange levertijden van nieuwe elektrische bedrijfs- en vrachtwagens. Slegers stelt dat deze levertijd tussen de 9 maanden en 1,5 jaar ligt, en dat een ontheffing het probleem voor ondernemers overbrugt.

Julie van ’t Veer (CDA) spreekt ook over “maatwerk” voor ontheffingen en vrijstellingen, omdat naast de landelijke ook lokale maatregelen mogelijk zijn. Echter, Slegers en Mariska Schuttevaer (ROSA) stellen dat de landelijke regelingen eigenlijk alle benodigde aspecten al dekken. Slegers geeft aan dat ze streven naar naleving van het landelijke beleid.

Nieuwe ronde

Aan het einde van de vergadering concludeerden de indieners dat de zorgen van ondernemers breed worden gedeeld en dat er behoefte is om hier verder over te praten, omdat volgens hen nog niet alles besproken is. De standpunten van de partijen (voor zover die nog niet duidelijk waren) zijn duidelijk, maar er is niet veel nieuws besproken.

Slegers heeft gereageerd waar hij kon, maar er zijn nog steeds veel onduidelijkheden. En het wordt voor hem ook niet makkelijker nu er vanuit Den Haag een nieuw kabinet op komst is dat de hele ZEZ het liefst wil afblazen. Laten we voor ondernemend Zaanstad hopen dat er bij de volgende “gedachten uitwisselen” over de ZEZ meer duidelijkheid komt.

Meer lezen over de emissievrije zones? Bekijk die artikelen hier.

Lees hier het volledige agenda initiatief: Zero Emissie Zones gemeente Zaanstad:

Door: Nick Boeske (De Orkaan). Info: Zaanstad Beraad en initiatief. Foto: De Orkaan.