Heer Heertje is afgelopen zaterdag overleden.
Het is negen jaar geleden dat ik hem ontmoette, maar hij maakte blijvende indruk.
Toen ik met de roltrap naar boven ging in de garage van de Hermitage hoorde ik iemand tekeergaan. Ik herkende de stem en de bijbehorende woestheid direct als die van Arnold Heertje.
Het bleek dat hij, zonder dat hij het wist, met de chip op zijn betaalkaart was ingecheckt in de garage. Hij had nooit in zijn leven gechipt, en betaling was niet mogelijk omdat er geen geld opstond. De frustratie had het punt bereikt dat de econoom de medewerker van Q-Park door het loket dreigde te trekken als deze het niet op zou lossen.
De garageman haalde vanachter zijn veilige glas zijn schouders op, en zei: “Meneer, dat is uw keuze.”
Een half jaar eerder had ik kennisgemaakt met zijn temperament, toen hij op uitnodiging van Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek een lezing gaf over zijn onderduikperiode, onder meer, in Wormerveer. Dat hij daarover kwam vertellen was bijzonder, en vooraf had hij aangegeven dat het voor hem heel beladen en moeilijk zou worden.
Toen hij aankwam bij de Vermaning in de Westzijde in Zaandam, bleek er geen parkeerplek. Heer Heertje besloot dat hij prima voor de deur van het gebouw kon staan. Hij reed de hekken door en beschadigde daarbij de lak van zijn vrij brede, dure auto. Briesend kwam hij de vermaning binnen: dit was ‘de meest respectloze ontvangst’ die hij ooit had meegemaakt! Eigenlijk wilde hij direct weer vertrekken, maar na intense smeekbeden van de organisator nam hij toch plaats op het podium.
Hoewel, en misschien ook wel doordat, hij zijn woede over de belachelijke ontvangst ook vanaf het podium ventileerde, werd het een bijzondere lezing.
In de garage, een half jaar later dus, net toen hij op het punt stond te exploderen, sprak ik hem aan, en samen liepen we naar de ABN-AMRO op hoek van de Gedempte Gracht om wat geld op zijn chip te zetten.
Het korte wandelingetje gaf mij de kans hem te bedanken voor het antwoord dat hij in de Vermaning gaf op de vraag hoe hij dacht over de multiculturele samenleving:
‘Dat is voor mij een non-issue, ik ga voor humanisering van de samenleving.’
De foto boven is van Jos van Zetten.
