Voor je het weet zijn er weer twee jaren om en word je, zoals elke vrouw in Nederland tussen 50 en 75 jaar, uitgenodigd door Volksgezondheid voor het bevolkingsonderzoek borstkanker.

In de bus, die in de volksmond tietenbus heet.

En nee, dat is geen scheldwoord, wij vrouwen onder elkaar weten dat, ons kent ons en mannen snappen het wel. Zij mogen dus ook even meelezen.

Het woord houdt het midden tussen gedachten als: ‘ojee, de tietenbus, het is het weer zover, dat pijnlijke pletten bij het onderzoek, wat zie ik daar tegenop!’ En: ‘ga ik wel of ga ik niet, ik heb de vrije keus en hoef niet te gaan, maar die bus staat er wel voor de bewaking van mijn gezondheid’.

Sinds de landelijke invoering van het bevolkingsonderzoek in 1990 stond in Zaandam de bus  op de Burcht, een goede centrale plek.
Nu was de locatie ineens gewijzigd naar de Vermiljoenweg, je vraagt je dan toch af wat de reden daarvan is.

Toen ik de bus betrad zat daar een jongeman (je verwacht het niet) achter de balie en vuurde ik deze vraag op hem af. “Omdat de omwonenden geklaagd hadden”, vertelde hij “daarom moest de gemeente een andere plek aanwijzen”. Huh? Hoezo geklaagd, er zijn bepaald geen direct omwonenden op de Burcht en wat was de klacht? Geluidsoverlast? De aanblik van een bus met een minder vrolijke tekst? Ik kan me er niets bij voorstellen. “Maar hier moeten we ook weer weg en we weten nog niet waarheen”, zei hij nog snel voordat ik binnengeroepen werd.

Voorheen zaten mijn buufjes ook altijd gelijk met mij in de piepkleine wachtruimte van de bus, zelfde postcode vandaar. Het was dan altijd even een theekransje zonder thee. Omdat ik nu wat vroeg was waren ze er nog niet en miste ik toch wel deze ‘gezelligheid’.

Röntgenfoto’s oftewel een mammografie laten maken van de borsten, het klinkt relaxed en pijnloos maar dat is het helaas niet. Onze mamma’s worden genadeloos tussen twee platen geplet met een kracht van 12 tot 20 kilo. En daar is geen ontkomen aan. Nog steeds niet?

Onder het pletten deed ik een klein interviewtje met de vriendelijke laborante. Dat leidde meteen wat af. Maar zij wist ook niet waarom het onderzoek nog steeds op zo’n pijnlijke manier moet gebeuren, waardoor een derde(!) van de uitgenodigde vrouwen afhaakt.
De hoopgevende artikelen ten spijt over de ontwikkelingen van nieuwe en pijnloze screeningsmethodes zijn reeds getest in veel ziekenhuizen met goede resultaten.
Het wachten is op de productie ervan, kostbaar natuurlijk, maar het zou voor alle vrouwen zo moeten zijn dat er geen reden is om niét te gaan.

In de wachtruimte moet ik even afwachten of de foto’s gelukt zijn. Na de mededeling dat ik binnen twee weken per post de uitslag krijg verlaat ik de bus. Een beetje opgelucht maar de spanning is dus nog niet voorbij. Het zonnetje schijnt op mijn bol en onderweg naar huis fietsend koop ik een verpletterend mooi boeketje voor mezelf.

*Ruth*