De plaatsen waar ik heb gewoond of gewerkt waren, op Hoorn na, moeders mooiste niet. Ik durf dat nu wel te zeggen, maar toen ik er burgemeester was, riskeerde ik mijn broodwinning liever niet.

Een geboren Diemenaar of IJmuidenaar mopperde er op los, maar als iemand van buiten kritiek uitte, kreeg hij de volle laag. In Vlissingen, waar de scheepswerf De Schelde als een ijsbreker de binnenstad was binnengedrongen, klaagde niemand over die lelijke indringer, want je verdiende er de kost.

Door Anneke van Dok

In Zaanstad waar ik ben geboren en waar ik als journalist mijn loopbaan begon is het net zo. Toen de gracht nog was gedempt, was ie te saai, nu het water er weer doorloopt te druk en die huisjes van Soeters, dat is allemaal nep, maar geen kwaad woord over Honig en Cacao de Zaan. De toekomstvisie 2040, in De Orkaan van afgelopen week, met kleurige beelden van een gefacelifte Peperstraat, Klauwershoek en Prins Hendrikkade veroorzaakte een pingpongspel aan reacties.

Na Zaanstad en Hoorn lag Diemen mij, als mijn eersteling zeer na aan het burgermoederlijk hart, maar niet vanwege zijn stedenbouwkundige schoonheid. De aantrekkelijkheid zat ‘m in de ligging ten opzichte van Amsterdam, de nabijheid van het toenmalige Ajax-stadion en het levendige verenigingsleven.

Een IJmuidenaar voelt zich niet zozeer op de teentjes getrapt als je kritiek hebt op het kernwinkelgebied. Kritiek op de Hoogovens, die ’s nachts een spectaculaire horizon vormt met zijn sprookjesachtige verlichting, wordt minder gewaardeerd. ‘Dat is ons brood,’ antwoordde mijn opvolger na een kritische reactie van een bezoeker. Nu Hoogovens het te bont maakt met de luchtvervuiling komt de kritiek vooral uit Wijk aan Zee. Chauvinisme overheerst.

Geloven jullie er nog wel in? Dat vroeg ik me af toen ik het pingpongspel aan reacties op de Zaanse toekomstvisie probeerde te volgen. Of vinden jullie het wel best zo. Aangezien ik 92 jaar moet worden, en helder van geest moet blijven tot al dit moois is gerealiseerd, geef ik mijn mening nu al vast.

Zaanstad verdient het, dat stedenbouwkundigen hun beste beentje voor zetten. De toekomst zal leren, wat wijs of onverstandig was. Menigeen zal dan ongetwijfeld beweren: vroeger was het beter, want toen kon je je auto makkelijk kwijt op de Burcht. En wat was die Klauwershoek toch gezellig. Toch hoop ik veel tevreden gezichten te zien, wanneer mijn kleindochter me in 2040 rondrijdt in Zaandam.

Foto van De Orkaan: de Burcht in 2017.