Vrijdagavond 12 oktober zat ik vol ergernis en ongeloof naar het Journaal van acht uur te kijken. Op het Zaailand in Leeuwarden betuigde een groep mensen hun steun aan de A7-blokkeerders.
Volwassen mensen die bewust de grondrechten van anderen hebben geschonden. “Zijn ze zich er van bewust wat grondrechten zijn of weten ze überhaupt wat grondrechten zijn?”, denk ik dan bij mezelf.
Door: Anne Bijlstra
Voor mijn gevoel kan geen enkele reden of excuus hun daad goed praten. Het heeft in ieder geval niets met “Friese trots” of “onverzettelijkheid” te maken, zoals de presentator van het Journaal suggereerde. Voor mij is het een blijk van onverholen superioriteitsgevoel, ze willen doelbewust laten zien meer waard te zijn dan een ander, vanuit een besef van geestelijke of morele meerderheid. De mening en de grondrechten van een ander worden totaal genegeerd of belachelijk gemaakt. Dat wordt dan zogenaamd gedaan in het belang van kinderen. Als het hen echt om het belang van kinderen zou gaan, waarom zoeken ze dan niet naar mogelijkheden om een kinderfeest een vorm te geven, waarbij elk kind zich prettig voelt en er plezier aan kan beleven? Willen ze echt een mooi feest voor iedereen of willen ze ten koste van alles hun eigen gelijk doordrammen?
Op 16 november 1951 weerklonken er ook protesten voor de rechtbank in Leeuwarden. Die protesten liepen uit op een ware veldslag. Deze gedenkwaardige dag en de gevolgen daarvan wordt Kneppelfreed (Knuppelvrijdag) genoemd. Hollandse gezagsdragers sloegen toen met hun wapenstok Friese burgers in elkaar. Die burgers protesteerden tegen de veroordeling van de Friese schrijver en journalist Fedde Schurer. Hij was in de bres gesprongen voor twee melktappers die hun melk en karnemelk in het Fries te koop hadden aangeboden. “Mag een Friese boer in het Fries op zijn melkbus zetten wat er in zit? Mag een inwoner van Friesland die voor een verkeersovertreding terechtstaat zich tegenover een rechter die het Fries uitstekend beheerst in het Fries verdedigen? In 1951 luidde het antwoord van de rechterlijke macht in Friesland op deze vragen: nee. “Kinderachtig, beledigend en treiterend”, oordeelde Fedde Schurer in de Heerenveensche Koerier. Het kwam hem op een proces te staan, dat op 16 november 1951 diende.
De twee melktappers zouden zich in hun graf omdraaien als ze de demonstratie van Friezen op 12 oktober 2018 hadden gezien. Democratie koester je en geef je samen vorm. Je komt op voor de grondrechten van een ander, die blokkeer je niet. Dat is de les van Kneppelfreed en de Slag om Dokkum en die geldt voor Fryslân en Zaanstad. Maak er voor iedereen een gedenkwaardig feest van!
Over Anne Bijlstra
Anne Bijlstra was van 1973 tot september 2018 leerkracht op de protestants-christelijke basisschool Zaandam-West, later De Westerkim in Zaandam Oud West. Hij vroeg vanaf 1980 al aandacht voor intercultureel en inclusief onderwijs en vroeg toen ook al aandacht voor het feit dat met name zwarte Piet niet voor elk kind fijne gevoelens opriep. Sommigen noemden hem ook de Friese Turk, omdat hij Turks ging leren op de Volksuniversiteit om zo kinderen met een Turkse achtergrond beter en sneller Nederlands te kunnen leren. In 2008 publiceerde hij het boek “Mijn school, mijn wereld”, waarin hij in twee delen zijn ervaringen in het onderwijs beschrijft. In de loop van de tijd gingen kinderen en ouders hem meester Oane noemen. Oane is in het Fries Anne.
Bronnen:
- NOS 8 uur Journaal 12 oktober 2018
- Kneppelfreed: Gevecht om de taal met wapenstok en waterkanon – Peter R. Boomsma – uitgeverij Van Wijnen Franeker – 1998.
In deze hele discussie heb ik slechts één waar woord gehoord en dat kwam van advocaat Wim Anker. Hij beweerde dat hij zich niet aan de indruk kon onttrekken dat het OM gezocht had naar een (kennelijk in de vergetelheid geraakt) wetsartikel op grond waarvan de Friezen veroordeeld zouden kunnen worden. En dat terwijl andere blokkades (Turken op de Erasmusbrug en protesterende politie) min of meer ongemoeid werden gelaten. Hiermee moge duidelijk zijn dat het OM (aangestuurd vanuit de randstad) er net als in 1951 op uit was om die "Friese Stijfkoppen" een lesje te leren. Het zou de rechter in deze zaak sieren als hij, gebaseerd op rechtsongelijkheid (andere blokkades niet vervolgd) het OM "niet ontvankelijk" zou verklaren.
Waarmee ik hoop dat het op 17 November in de Zaanstreek geen bijltjesdag wordt, waarbij een kinderfeest misbruikt wordt door "zeurpieten" die hun eigen gelijk willen halen.
Dat is een drogredenering; andere ongerijmdheden kunnen niet goedpraten wat er bij Dokkum is gebeurd. "Two wrongs don't make a right," en meer van dat. Ik denk dan ook niet dat de rechter erg onder de indruk zal zijn van het argument van Anker. Hij zit er niet om blokkerende Turken of politieagenten te veroordelen, en wat de 'blokkeerfriezen' hebben gedaan is strafbaar en gevaarlijk. Niet zo'n beetje ook.
Ongeacht wat het standpunt in de discussie is - dit was niet de manier om hem te voeren. Ook strategisch trouwens niet. Voor organisaties als Kick Out Zwarte Piet is dit al bij voorbaat een klinkende overwinning. Daar ben ik blij om, op deze manier wordt het steeds duidelijker dat dit schreeuwt om een zinvol compromis, waar de tegenstanders van Zwarte Piet recht wordt gedaan.