DZ-fractievoorzitter Juliëtte Rot heeft er genoeg van, ze zegt haar medewerking aan het onderzoek naar haar ‘vermeende integriteitsschending’ op. Dat onderzoek werd door burgemeester Hamming in juni van dit jaar ingesteld omdat hij vond dat er bij Rot sprake zou zijn van de ‘schijn van belangenverstrengeling’.

Wat dat precies inhield werd niet bekend gemaakt, maar op grond van andere stukken is duidelijk dat het ondermeer gaat om het dossier Hemkade waarbij Rot zich inspande om recht te doen aan de bezwaren van de familie Groen. Het tweede geval is een zaak waarbij makelaar Leo van Groeningen uit Krommenie is betrokken. Rot zou als toehoorder bij een zitting van Van Groeningen bij de ombudsman aanwezig zijn, en dat zou verkeerd zijn gevallen.

Stootje

Het onderzoek wordt gedaan door het Utrechtse onderzoeks- en adviesbureau Necker (‘Een gezonde democratie kan tegen een stootje’). Maar Rot werkt daar dus niet meer aan mee.

Volgens haar brief aan de burgemeester ging het eigenlijk al vanaf het begin mis. Ze werd uitgenodigd voor een gesprek op 3 juni 2024, maar daar werd niet duidelijk dat het gesprek over haar integriteit zou gaan. Dat is een tekortkoming volgens haar: er moeten concrete vermoedens van integriteitsschending worden gemeld schrijft ze, maar Hamming wil zijn ‘aantijgingen’ niet concretiseren.

Uit een mail van Leo van Groeningen aan Necker is op te maken dat het een ‘voorgesprek’ was over zijn dossier. Van Groeningen had op 13 juni 2024 een afspraak met ombudsman Munish Ramlal (Metropool Amsterdam) en burgemeester Hamming, waar Juliette Rot aanwezig zou zijn ‘als getuige’. Rot spreekt in dit geval van ‘het dossier waarbij een inwoner van Krommenie met succes rechtszaken won over de WOZ-waardebepaling van zijn woning’. Tijdens dat ‘voorgesprek’ van 3 juni zou het ook over dossier Hemkade zijn gegaan.

‘Aantijgingen’

Rot heeft Hamming om documentatie gevraagd – die hij wel in bezit zou moeten hebben – en toen dat geweigerd werd, heeft ze een Woo-verzoek (Wet openbare overheid) ingediend om de ‘aantijgingen’ op deze manier boven tafel te krijgen. Tevergeefs tot dusver, ‘in het belang van het onderzoek en de objectiviteit ervan beantwoord ik lopende het onderzoek geen vragen hieromtrent’ schreef Hamming in antwoord op het verzoek.

Ondertussen was er wel een melding bij het Meldpunt Integriteit van Zaanstad gedaan, maar Rot stelt dat ze daar niet is uitgenodigd voor wederhoor. Bovendien werd die melding pas gedaan nadat het externe bureau werd ingeschakeld. Rot stelt dat dat de omgekeerde volgorde is: ‘U treedt op weinig integere wijze de protocollen van de gemeente Zaanstad met voeten’.

Op 11 juni 2024 vraagt Rot aan het Meldpunt of ze melding mag zien, maar dat lukt niet: ‘Wat precies de onderbouwing van een mogelijk onderzoek is, zijn we momenteel nog aan het onderzoeken’. Dat is ook niet volgens de regels volgens Rot, regel is dat het ‘verdachte raadslid in principe altijd op de hoogte [wordt] gesteld en gevraagd naar zijn visie, argumenten en motieven’.

Ernstige schending

Er is maar één uitzondering en dat is meteen een pittige, er ‘wordt alleen van afgeweken als het om een ernstige schending gaat en het eventuele vervolgonderzoek in gevaar komt als het verdachte raadslid op de hoogte gesteld wordt’.

Rot krijgt wel een brief van Hamming:

‘Op mijn verzoek hebben wij een gesprek gehad op 3 juni 2024. Daarin heb ik mijn zorgen geuit over uw handelen in relatie tot inwoners. In dat gesprek heb ik aan de hand van recente voorbeelden en voorbeelden van langer geleden aan u uitgelegd dat uw handelen mogelijk in strijd kan zijn met de gedragscode die geldt voor de raadsleden van Zaanstad.’

Hamming is niet onpartijdig volgens het DZ-raadslid: ‘u bent melder van de melding en besluit vervolgens zelf dat er een vervolgonderzoek gedaan moet worden’. Dat schuurt des te meer omdat in beide dossiers Zaanstad bij rechtszaken is betrokken waardoor de burgemeester zelf partij is.

Relevant signaal

Ook de communicatie met Necker loopt niet lekker. Het onderzoeksbureau wilde zaken niet schriftelijk concretiseren, inhoudelijke vragen van Rot werden niet beantwoord.

Volgens Necker heeft ook iemand anders geklaagd, dat hoorde ze eind juli voor het eerst: ‘deze melding van een derde is niet eerder kenbaar gemaakt door u’. Necker meldt ook dat deze melding over Rot geen navolging zal krijgen met een onderzoek maar als relevant signaal beschouwd zal worden. Rot spreekt haar verbazing uit over de gang van zaken, vooral omdat ze het ‘wat, hoe en waarom’ van dit ‘relevante signaal’ niet te horen krijgt.

Belangenbehartiging

De ‘beschuldigingen’ worden wel in algemene termen aan Rot meegedeeld:

‘Heeft raadslid mw. Rot opgetreden als behartiger van de belangen van één of meerdere specifieke belangen van de betrokken inwoners van de gemeente?’

Necker wil onderzoeken hoe die vermeende belangenbehartiging gestalte heeft gekregen: hoe is het contact tussen Rot en de betrokken inwoners geweest, en hoe heeft ze die belangen in de praktijk behartigd. Rot schrijft aan de burgemeester:

‘Onderzoeksbureau Necker gaat dus niet de door u aangedragen aantijgingen en omstandigheden onderzoeken. Maar het onderzoeksbureau gaat de feiten en omstandigheden voor u zoeken.’

Kostenplaatje

Rot heeft er genoeg van:

‘U begrijpt dat ik niet meer wens mee te werken aan uw weinig integere handelen, dat niet gebaseerd is op enig concreet feit, waarmee uw hele handelen, de schijn heeft van het nastreven van uw persoonlijke belang in het kader van de twee rechtszaken, waarin u verwikkeld was of bent.’

Ze kijkt ‘met belangstelling uit naar de rapportage van onderzoeksbureau Necker en het bijbehorende kostenplaatje van het onderzoek.’


UPDATE. De Orkaan heeft bij Zaanstad gevraagd naar de gevolgen van de weigering van Rot om mee te werken en ook naar de verwachte publicatiedatum van het onderzoek (geheimhouding wegens privacy is in dit geval onnodig, alle namen zijn bekend). De reactie namens de gemeente:

‘De mededeling van het raadslid, om geen medewerking te verlenen aan het integriteitsonderzoek, doet geen afbreuk aan het besluit om het handelen van het raadslid onafhankelijk te laten onderzoeken. Het is belangrijk om het onafhankelijk oordeel af te wachten, zoals afgesproken in de Gentle agreement voor raadsleden. Hierin heeft de raad vastgelegd dat het van belang is dat alle betrokkenen bij een integriteitskwestie zorgvuldig omgaan met informatie en de kwestie niet tijdens het onderzoek in de publiciteit brengen. Als na afronding van zo’n onderzoek een integriteitsschending wordt vastgesteld, er een oordeel gevormd is over de ernst daarvan en een eventuele passende sanctie, moet en kan er in de openheid van de raadsvergadering over gesproken worden.

Momenteel heeft het externe, onafhankelijke onderzoeksbureau Necker nog geen uitsluitsel gegeven over hun planning. Om de zorgvuldigheid en onafhankelijk van hun onderzoek te waarborgen, is het belangrijk dat we voorkomen dat er druk wordt gelegd op hun onderzoeksuitvoering. Alvorens zij hun onderzoek en oordeel klaar hebben, doen wij daarom geen inhoudelijke uitspraken.’

Door Piet Bakker op basis van brief van Juliëtte Rot gepubliceerd op de website van Democratisch Zaanstad en eerder nieuws op De Orkaan.