Het voortbestaan van molen De Held Jozua en het bijzondere landschap in het Westzijderveld staan onder druk. Vereniging Zaans Erfgoed en Vereniging Historisch Zaandam maken zich grote zorgen over de toekomst en vragen het B&W van Zaanstad om de houtloodsen naast de molen tot gemeentelijke monumenten te verklaren.

De verenigingen waarschuwen dat het huidige omgevingsplan de molen en het omliggende landschap in het Westzijderveld niet genoeg beschermt, ondanks het advies uit 2017 om de molen, de houtloodsen en de ‘groene eilandstrook’ beter te beveiligen. Ze benadrukken dat de molen moet blijven draaien, zoals het nationale erfgoedbeleid ook wil. De molen is dan geen stilstaand museumstuk, maar een werkende, historische machine.

Bedreigd erfgoed

De houtloodsen, waar nu het Aziatische restaurant ‘De Zaanse Molen’ is gevestigd, zijn niet beschermd als monument. Hierdoor kunnen toekomstige eigenaren deze loodsen aanpassen of zelfs slopen. Ook de omliggende grond is volgens de verenigingen niet voldoende beschermd. Nieuwe woningen en de verkoop van parkeerplaatsen aan omwonenden beperken de ruimte en toegankelijkheid van de molen.

In een brief aan het college roepen de verenigingen op om de houtloodsen als gemeentelijk monument aan te wijzen en een plan te maken dat de molen en omgeving als historisch geheel behoudt. Peter Tange, voorzitter van de Vereniging Zaans Erfgoed en oud-burgemeester van Wormerland, zegt:

‘Fouten maken mag, maar we roepen de gemeente op om deze fout met spoed te herstellen en zo de Held Jozua en de omgeving van de molen voor nu en de toekomst te beschermen.’

De echte Zaankanters weten dit natuurlijk al, maar voor wie het nog niet weet: De Held Jozua is een houtzaagmolen aan de Houtveldweg, ter hoogte van de Ilpendamstraat in de wijk Westerwatering. De molen, gebouwd in of kort voor 1719, is vernoemd naar Jozua, de opvolger van Mozes uit de Bijbel.

Molen en molenschuren (Bert Versteeg, 2022).

Door: Nick Boeske. Info: Persbericht Vereniging Zaans Erfgoed en Vereniging Historisch Zaandam. Foto boven: Lisanne Dupon (2023).