‘Een combinatie van trefbal en levend Stratego’, zo noemt Andre Koppenaal de sport waar hij al zo’n 25 jaar gek op is: Paintball. Op het terrein van voetbalclub Hercules Zaandam runt hij nu zijn eigen vereniging, PB Sports. En wat blijkt? Paintball is veel meer dan een beetje met verfballetjes om je heen schieten tijdens een verjaardags-uitje of vrijgezellenfeest. Er is zelfs een ‘soort Champions League’ en jeugdleden deden onlangs namens Nederland mee aan het WK in Frankrijk.

‘Dat is de Dorito-side, die hoge driehoeken, en daar rechts heb je lage muurtjes, dat noemen we de Snake-side’. Op een woensdagmiddag laat Andre De Orkaan graag het speelveld zien op het Hercules-terrein. Het bestaat uit grote luchtkussens die het actieveld vormen voor de schutters. Het veld is gespiegeld, dus aan de kant van elk team hetzelfde. Tijdens een wedstrijd, die tien minuten duurt, is het de missie om door te dringen op de helft van de tegenstander en daar een grote rode knop in te drukken. Als dat lukt, scoort je team, bestaande uit vijf schutters, een punt. En dat schieten, gaat wel tot tien verfballen per seconde.

‘De tijd wordt na het indrukken van de knop gelijk stopgezet en de spelers worden buiten het veld gecontroleerd. Als blijkt dat je zelf niet geraakt bent telt het punt. Lucht en verfballetjes worden aangevuld en dan gaat de wedstrijd verder tot de tijd om is. Vaak is er ook een “4-point mercy”. Dan is het verschil zo groot dat de wedstrijd al gewonnen is.’

NXL en WK

Valsspelen is menselijk en daarom zijn er bij een wedstrijd acht tot twaalf scheidsrechters (!) die meekijken.

‘We hebben ook penalty’s. Als je bent geraakt en je schiet nog dan word je eruit gehaald samen met een teamgenoot. Dat is een “Minor”. Maar als je al geraakt bent en je schiet raak, dan is het een “Major”. Dan ga je eruit met nog twee anderen uit je team. Dat zijn de jongens die het meest in je buurt staan en ben je opeens een hele flank kwijt.’

Waar Paintball in Nederland nog wat kleiner is, is de sport internationaal goed georganiseerd. Koppenaal legt uit:

‘Je hebt de NXL, national X-ball league, in Amerika en de NXL-Europe. Dat is de Europese variant en de Champions League van het paintball. Die bepalen wat de layout is van het speelveld en die opzet wordt om de zoveel tijd veranderd. De meeste clubs houden zich daaraan, waardoor je in principe overal op een gelijksoortig veld speelt. Binnen de NXL-Europe heb je verschillende divisies. De Pro-divisie met drie evenementen per jaar en daaronder zitten divisies 2, 3 en 4 met één event per jaar. Daar waren we, begin september, bij in Frankrijk. Het werd gehouden in Dreux in combinatie met het WK. Onze jongens hebben daar meegedaan aan het WK onder 16 jaar.’

Op het WK eindigden de jongens als laatste maar ze hebben er veel van geleerd zo vertellen Bodhi, Deon, Giovan, Liam en Thijs enthousiast langs het Zaandamse veld.

‘Het was toch erg leuk en we hebben veel geleerd. Je krijgt weer nieuwe inzichten. Vooral van Engeland en Amerika die je ziet spelen, die landen zijn erg goed. Het was een leermoment en voor volgend jaar gaan we nog meer trainen. Het was sowieso een ervaring en we hebben twee punten gescoord tegen Frankrijk, daar zijn we erg blij mee.’

In onderstaande YouTube-video, met beelden van het WK, is te zien hoe zo’n wedstrijd er in het echt uitziet.

Andre Koppenaal begon zo’n tien jaar geleden met de vereniging, al dacht hij zelf dat hij klaar was met de sport.

‘Ik doe het spel al zo’n 25 jaar en was er eigenlijk mee gestopt. In Wormerveer heb je Paintball-jungle en hun open dagen bezocht ik wel eens. Daar werkte toen een groep jongens en die vroegen of ik wilde helpen. Ik was er eigenlijk klaar mee en mijn vriendin was zwanger maar ik zag hun enthousiasme dus heb besloten het toch te doen. Wel onder mijn voorwaarden, met onze eigen kussens en eigen balletjes.’

Dat is nu tien jaar geleden.

‘De kosten werden daar een beetje te hoog dus ik zocht een ander plekje. Toen was er een boer waar we op het terrein konden spelen in Beverwijk. Daar hebben we een tijdje gezeten, op gewoon een stuk boerenland. Via via kwam ik bij Jan de Haas van Hercules Zaandam terecht. Die bood ons dit aan. Dat was rond de Corona-periode. Na wat gesprekken zijn we hier gaan spelen en trainen. Het is zichtbaar en toegankelijk, hier zit je tenminste niet weggestopt in een bos of andere afgelegen plek. Buurtbewoners horen ons schieten en komen dan gewoon kijken.’

Toch is paintball in Nederland nog niet erg bekend als sport.

‘Veel mensen weten niet dat het een echte sport is. Ze kennen het van vrijgezellenfeesten en kinderfeestjes. Daar komen de verhalen ook vandaan dat paintball pijn doet. Dat is bij ons niet zo. De commerciële bedrijven kopen de goedkoopste balletjes. Die zijn harder en gaan minder snel kapot. Bij ons is het belangrijk dat het balletje juist wel snel kapot gaat. Dan zien we dat je geraakt bent. Ik wil zelfs dat de bal al bij een schampschot kapot gaat. Dan verliest het balletje ook zijn energie en doet het geen pijn.’

Andre benadrukt hoe belangrijk jeugd bij paintball is.

‘Het is het beste om deze sport op jonge leeftijd te leren. Het verschil zie je echt op latere leeftijd. In Nederland mag je onder de 18 jaar niet meedoen aan toernooien, in Frankrijk dus wel. Oefenen op een afgesloten terrein als hier mag wel. Ik vind het belangrijk dat de ouders er achter staan en weten wat de sport van hun kind behelst. Daarom zijn zij ook meegegaan naar Frankrijk. Die jongens zijn toch minderjarig.’

‘Best duur’

Met de jongens praten we verder over hun sport, die best duur blijkt te zijn. Zo vertellen ze.

‘Dit masker was rond de € 200. Mijn wapen, daar had ik mazzel mee want via Andre kreeg ik korting. Normaal is het wapen al rond de € 2.000 met lucht erbij enzo. Dat is flink sparen, kerst is daar ook een heel goed moment voor. Pods en podpack kosten ook € 120. En de shirts zijn nog duurder.’

Om de trip naar het WK in Frankrijk te kunnen betalen hebben de jongens zich flink laten sponsoren en dat hebben ze zelf voor elkaar gekregen.

Vereniging

PB Sports heeft vaste leden vanuit heel Nederland waarvan er zo’n vijfentwintig wekelijks komen. Een aantal anderen komt een paar keer per maand. De jongens trainen dinsdagavond, donderdagavond en zondagochtend. Na de training op zondag kunnen ze een vrije partij spelen. Op het terrein spelen jong en oud samen want zoals Andre het zegt:

‘Paintball discrimineert niet. Als je klein bent leer je meer en sneller en je kunt je makkelijker verstoppen. Voor Corona had ik ook een damesteam bij elkaar, daarvoor ben ik door heel Nederland gegaan om ze bij elkaar te krijgen. Die hebben nog meegedaan aan een toernooi dat werd gespeeld in Nieuw-Vennep. Die plaatsnaam verscheen tussen wereldsteden als Barcelona en Praag.’

Wie meer wil weten over PB sports of contact wil opnemen met de vereniging kan dat doen via de website.

Door: Edwin Kleiss. Foto boven: Giovan de Boer (nr 88), Liam de Bruin (nr 5), Bodhi Verkleij (nr 69), Thijs Tolk (7), Deon van Herwaarden (nr 11). Zij namen in september deel aan het WK onder 16 jaar in Dreux Frankrijk.