Het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) was van plan al op maandag 9 of dinsdag 10 september de eerste asielzoekers op de opvanglocatie aan de Gerrit Bolkade te huisvesten. Zaanstad heeft COA daar met een dwangsom van € 30.000 euro per dag (met een maximum van € 15 miljoen euro) van af weten houden.

Zaanstad en COA zitten op ramkoers bij ingebruikname van de opvang voor 1000 asielzoekers op de Bibby Progress en de Bibby Renaissance. Volgens COA voldoet de opvang aan alle voorwaarden. Zaanstad stel dat bijvoorbeeld de brandveiligheid en de stroomvoorziening niet goed geregeld is.

De brandweer heeft volgens Zaanstad “meerdere gebreken geconstateerd, onder andere met betrekking tot vluchtroutes en nooduitgangen, de toegankelijkheid voor de hulpdiensten en de aansluiting van blusmateriaal.” COA denkt vóór 1 oktober de gebreken opgelost te hebben maar Zaanstad wil daarvoor geen toestemming geven. Bovendien moeten die ‘oplossing’ nog getoetst worden.

Aggregaten

Ook de stroomvoorziening is nog niet in orde. Volgens Zaanstad is er walstroom beschikbaar maar de gemeente heeft ook transformatoren geplaatst die in “slechts in uitzonderingssituaties” gebruikt mogen worden. COA wil echter pas begin november overschakelen op walstroom en in de tussen via de aggregaten de drijvende opvanglocaties van stroom te voorzien. Een uitgewerkt plan op dit gebeid ontbreekt. Ook dat plan moeten de gemeente en de Provincie nog beoordelen.

Zaanstad vindt dat COA niet aan de voorwaarden voldoet en daarom de opvang niet in gebruik kan nemen: “Wij zijn derhalve niet akkoord van het inhuizen van de vluchtelingen op 9 september”. In feite is het gebruik van de asielboten sowieso niet toegestaan omdat het in strijd is met het bestemmingsplan. Om het toch mogelijk te maken heeft Zaanstad een gedoogbeslissing genomen, maar ook daar zijn voorwaarden in opgenomen, waaraan nu nog niet wordt voldaan.

De gemeente is ook niet blij met COA omdat die vragen om informatie niet op tijd beantwoordt. Dat Zaanstad de plannen om op 9 of 10 september te beginnen met huisvesten niet van COA zelf heeft gehoord, zit de gemeente ook niet lekker. Via media-berichten en de gemeente Westerwolde (Ter Apel) begreep Zaanstad dat een snelle ingebruikname gepland was. Pas op 5 september heeft de directeur van het COA via WhatsApp aan burgemeester Hamming gemeld: “instroom staat vooralsnog op maandag of dinsdag 9/10 september met de eerste groep”.

€ 15.000.000,00

Behalve problemen met veiligheid en stroomvoorziening heeft Zaanstad nog meer issues. Over de constructie zijn vragen (geen aangepaste constructierapporten aangeleverd), bij warmteweerstand en daglichttoetreding ontbreken de berekeningen, de kadewerkzaamheden is nog niet klaar (veilig loopverkeer is niet gegarandeerd) en de tijdelijke verkeersregelinstallatie is nog niet geïnstalleerd.

De conclusie:

“Dit houdt concreet in dat het COA geen asielzoekers of andere personen inhuist op de barges die liggen aan de Gerrit Bolkade te Zaandam en de barges dus niet in gebruik neemt dan wel laat nemen voordat aan alle voorwaarden is voldaan die genoemd zijn in de gedoogbeschikking van 12 augustus 2024.

Indien niet of onvolledig aan de last wordt voldaan, en derhalve de barges in gebruik worden genomen als opvanglocatie, verbeurt het COA een dwangsom van € 30.000,00 per dag per barge dat niet voldaan wordt, met een maximum van € 15.000.000,00. De hoogte van de dwangsom is gerelateerd aan de aard en de ernst van de overtreding.”

De druk op het COA om snel in Zaandam de locatie in gebruik te nemen is het geval van de drukte bij de opvanglocatie in Ter Apel waar een “schrijnend gebrek aan opvangplekken” is.

Door Piet Bakker. Bronnen Raadsinformatiebrief Zaanstad, Dwangsom-brief aan COA, eerder nieuws op De Orkaan. Foto: Rick Nieborg (De Orkaan).