De winkelgalerij aan de Peperstraat. Deel 3 uit onze special-miniserie van de Fototijdreis over de Peperstraat.

We staan aan de vooravond van een drastische verandering van de Peperstraat. Voor de tweede keer in een kleine 70 jaar zal dit deel van Zaandam op de schop gaan. Het bestemmingsplan waarbij vrijwel de gehele bebouwing wordt gesloopt en wordt vervangen door nieuwbouw, wordt naar verwachting voor de zomer van 2024 door de raad behandeld, daarmee is het lot van de straat bezegeld.

De tijd staat niet stil. Er wordt gebouwd en gesloopt, straten verdwijnen, nieuwe wijken verrijzen. Winkels gaan weg, bedrijven sluiten, groen maakt plaats voor nieuwbouw. De Zaanstreek is de afgelopen decennia sterk veranderd. De Orkaan brengt dat in beeld. Op één plek die in het verleden op de foto is gezet, maken we nu opnieuw ‘dezelfde’ foto. Zoek de verschillen…

Deze ansichtkaarten en foto’s komen uit de privé-verzameling van Orkaan-redacteur Piet Bakker en uit een verzameling die Zaandammer Henk van Dalen op een rommelmarkt kocht. Bert Versteeg maakte de eigentijdse foto en zorgde ook voor de achtergrondinformatie. Vandaag: de winkelgalerij van de Peperstraat. (nr 92 in onze serie!)

Winkelgalerij Peperstraat

Naast de Beatrixflat kwam een flat met een winkelcentrum en een pleintje. Het winkelcentrum werd op 26 november 1966 geopend. Er was een slagerij van C.J. Kruijer, later werd dat slagerij Nijdam. Op de hoek met de Oostzijde kwam bloembinderij Schipper. Cocky’s club van voetballer Johan Neeskens zat onder de Beatrixflat in de hoek bij de op-en afrit. Naast het café was de ingang van een tunneltje onder de Peperstraat.

Bij de flat aan de andere kant liep een trap omhoog maar je kon ook doorlopen tot de sluis waar ook een ingang was. Wegens onder andere vandalisme werden de in- en uitgangen van het tunneltje in de jaren ’80 dichtgemetseld waarbij de uitgang aan de zuidkant van de Peperstraat jarenlang als bloembak herkenbaar was. Tijdens de werkzaamheden ten behoeve van de vernieuwing van de Wilhelminasluis kwam deze ingang weer tevoorschijn en werd deze definitief onder straatniveau afgesloten met beton.

Op de begane grond van de tweede en laatste flat aan de noordkant van de Peperstraat zat één van de bekendste winkels van de Peperstraat: Tot + Beers. Dit bedrijf was opgericht in 1945 door Klaas Beers en Klaas Tot. Zij begonnen met het opnieuw wikkelen van elektromotoren van elektrische apparaten en in 1954 met de verkoop van verlichting. Na enige tijd gingen zij ook witgoed, radio’s en televisies verkopen. Ze hadden een winkel op de hoek Wilhelminastraat / Dam. Halverwege de jaren ’60 verhuisden ze naar Peperstaat 135-145. Omdat Tot + Beers zich later voornamelijk ging toeleggen op installatiewerk werd de winkel verkocht aan Valkenberg.

Op Peperstraat 131-135 kwam Kok Verlichting, Radio, TV en hifi-apparatuur. Op de hoek met de Oostzijde zat meubelzaak De Zaanse Schans. Andere winkels op deze hoek waren o.a. lampenwinkel De Lampenier, Bears and Buddies Toys en als laatste pizzazaak Papa John.

Op de andere hoek van deze flat zat een filiaal van de Raiffeisenbank, die in 1972 na de fusie met de Boerenleenbank opging in Rabobank. Ten oosten van deze flat kwam een parkeerterrein. Ook kwam er een busstation in het midden van de Peperstraat.

In de zuidelijke flats kwamen ook diverse zaken en horeca. Hier zat onder andere Broodje van Dick waar je tot laat in de avond, vroeg in de nacht belegde broodjes kon eten of afhalen. Aan de zuidelijke kant zaten ook de BB bar en Chinees Indisch restaurant Azië. Tot een paar geleden had Bosse hier zijn tabak -annex gemakswinkel. Andere bekende bedrijven waren o.a Aspa, Interlance Uitzendbureau, foto en film Cees de Haan, Chou Chou kindermode en bontmode Rogé.

Bekijk hier alle fototijdreizen. Hier de miniserie over de Peperstraat.

Foto en tekst 2024: Bert Versteeg. Bronnen: Zaanwiki, Gemeentearchief Zaanstad, Beeldbank Zaanse Molen, De Orkaan.