Tussen de familie Groen, bewoners van Hemkade 51, en de gemeente Zaanstad wordt onderhandeld* over de aankoop van de woning van de familie Groen.

Zie UPDATE onder dit artikel.

Het zou de ontknoping kunnen worden van een slepend conflict tussen Groen, Zaanstad en Ivar Moens, de exploitant van de North Sea Venue. De familie Groen wilde onbeperkte en vrije toegang tot hun woning maar ondanks talrijke pogingen en rechtszaken lijkt dat niet tot tevredenheid geregeld te kunnen worden.

Zaanstad presenteerde een aantal scenario’s waarvan uitkoop van de familie Groen nu de enige optie zou zijn. Getuige technische vragen van Juliëtte Rot, fractievoorzitter van Democratisch Zaanstad (DZ), zijn de onderhandelingen al lang gaande. In januari 2023 zouden al afspraken zijn gemaakt. Inmiddels zou er een tweede onderhandelingsronde zijn gestart nadat de eerste mislukt was. De gemeente zou volgens de DZ-fractievoorzitter op het standpunt staan dat de onderhandelingen te lang zouden hebben geduurd wat ertoe geleid heeft dat ze in eerste instantie beëindigd zijn.

Wat er precies besproken wordt is onduidelijk. De onderhandelaar van de familie Groen zou “vele miljoenen meer” hebben gevraagd dan Zaanstad zou hebben geboden, Rot vraagt zich af waarom B&W dan niet terug naar de raad is gegaan. Over hoe de onderhandelingen verlopen wil ze meer informatie.

In totaal stelt Rot niet minder dan 16 vragen. Die gaan vooral over de geheimzinnigheid rond het project. Rot en de andere raadsleden hebben kennelijk geen kennis van de juridische adviezen en de bestuursopdracht die ten grondslag liggen aan de onderhandelingen. Ook wil Rot weten welke onderhandelaar voor de gemeente werkt, hoe die geselecteerd is, welke opdracht deze heeft, over welke bedragen het gaat, wanneer er gesproken is met de familie Groen en of er verslagen van die gesprekken zijn.

Bij mislukking van deze onderhandelingen zou een laatste scenario in werking kunnen treden: onteigening.

Hier ons Hemkade-dossier.

* UPDATE

De familie Groen bestrijdt dat er onderhandelingen zijn tussen hen en Zaanstad. De Orkaan baseerde die waarneming op de vragen van Juliëtte Rot, “naar aanleiding onderhandelingen over de aankoop van Hemkade 51 door de gemeente Zaanstad.”

De familie Groen bestrijdt dat er onderhandelingen zijn geweest en ook dat er nu onderhandelingen lopen. Elvira Groen: “Er wordt niet onderhandeld”. Die onderhandelingen zijn volgens de familie ook niet “al lang gaande”. Dat baseerden wij weer op de vragen van Rot. Die schrijft: “welke afspraken zijn er op 26 januari 2023 gemaakt en met wie zijn deze afspraken gemaakt, waaraan de heer G. in zijn brief van 28 juni 2023 refereert?” Een brief van 28 juni is overigens niet in in het raadsinformatiesysteem te vinden. Ook schrijft Rot over “tussen de onderhandelaars gevoerde gesprekken” en de “op 26 januari 2023 gemaakte afspraken.” Het is een subtiel onderscheid, maar volgens de familie Groen zijn deze gesprekken dus geen ‘onderhandelingen’. Elvira Groen: “een mogelijke onderhandeling [zou] pas begin zomer 2023 beginnen” maar aangezien er nu dus niet onderhandeld wordt, is dat niet gebeurd.

Opnieuw op basis van de vragen van Rot schrijven wij over ‘miljoenen’: De onderhandelaar van de familie Groen zou “vele miljoenen meer” hebben gevraagd. Elvira Groen: “Er hebben geen onderhandelingen tussen ons en de gemeente Zaanstad plaatsgevonden. Bovendien is er nooit een bedrag door of namens onze familie genoemd.” Rot schrijft dat die gevraagde miljoenen door de familie Groen “expliciet in de wandelgangen worden genoemd”. Rot: “Maar hoe kan dit uitgesproken worden in de wandelgangen, als er in elk geval door één partij wordt geclaimd dat de onderhandelingen nog niet gestart waren?”

Dus: er is wel gesproken tussen de partijen (zoals was gevraagd in een motie van eind 2022) maar er zijn dus geen formele onderhandelingen (en dus ook geen bedragen).

De affaire was al een wespennest en dat is er de laatste tijd niet beter op geworden. Rot: “Alle informatie die geheim is heeft ertoe geleid dat er in het openbaar geen vragen gesteld kunnen worden over de gang van zaken, behalve middels deze e-mail als uitgangspunt.” Met ‘deze e-mail’ doelt Rot op een mail aan raadsleden van “de verkenner van de familie Groen, (…) met de boodschap dat er geen sprake was van onderhandelingen.” (Ook deze mail hebben wij niet in het raadsinformatiesysteem kunnen vinden).

Rot: “Mijn vragen zijn een eerste stap in het ontrafelen van wat hier nu precies aan de hand is en wat er speelt. Als de doelstelling middels een motie was en is, om dit dossier tot een goed einde te brengen, dan valt niet in te zien waarom er zoveel ‘ruis’ is over de feitelijke gang van zaken, over het vervolg in dit dossier, allerlei open einden en vervolgens het voorstel om het Zaanderhorn aan de openbaarheid te onttrekken (lees: uitroken/semi-onteigening). Dat is niet een conflict beslechten met open vizier en dat gaf mij de motivatie om middels vragen een poging te doen om de gang van zaken te ontrafelen.”

In de motie waar Rot op doelt (en die door een ruime meerderheid werd gesteund – maar niet door DZ) werd gevraagd om “met de eigenaren van het pand gelegen op Hemkade 51 in onderhandeling te treden ten einde het pand in eigendom te verkrijgen; De resultaten van deze onderhandelingen terug te rapporteren aan de Raad; Indien deze onderhandelingen niet succesvol verlopen met een voorstel voor verdere stappen terug te komen naar de Raad.”

Die rapportage is niet gebeurd voor zover wij kunnen waarnemen. En de vervolgstap bij mislukken is mogelijk onteigening. Dat is een interpretatie van De Orkaan die gebaseerd is op de mogelijke scenario’s voor de oplossing van het conflict. En onteigenen is daarin de laatste. In die motie wordt dat ook niet nadrukkelijk uitgesloten, bij de discussie over de motie betoogde Rot ook al dat zoiets een mogelijke consequentie zou zijn.

Volgens Elvira Groen zou burgemeester Hamming erop hebben aangedrongen om het onderhandelingstraject “met grote spoed begin zomer 2023” te starten, op 14 mei 2023 zou de gemeente de naam van hun onderhandelaar bekend worden terwijl de familie Groen de gegevens van hun ‘verkenner’ moest mailen. De naam van de onderhandelaar werd niet bekend gemaakt volgens de familie Groen. Wel kreeg de familie uiteindelijk te horen dat de ‘onderhandelingen’ (“die nooit waren gestart”), waren gestaakt. Tot formele onderhandelingen heeft het hele proces niet geleid.

Volgens de familie Groen is daarmee de motie (waarin op onderhandelingen werd aangedrongen) niet uitgevoerd. Zij zeggen nog steeds open te staan voor uitvoering van die motie.

Volgens Elvira Groen zou de burgemeester ook een “geheimhoudingsplicht betreffende de onderhandelingen” opgelegd. Die geheimhouding speelt de familie ook parten: “recente WOO-verzoeken van onze familie over de raadsmotie en uitkoop zijn afgewezen.”

De gemeente Zaanstad is om een reactie gevraagd maar kon die op korte termijn niet geven.

Door Piet Bakker. Bronnen: vragen DZ, contact met Elvira Groen en Juliëtte Rot en eerder nieuws op De Orkaan. Foto: De Orkaan.