Het valt me op dat De Orkaan meer aandacht aan sport besteedt. Ik hoop, dat de Zaanse lezer hiermee wordt verleid om zelf ook aan sport te gaan doen. Met de kop Geen beweging in te krijgen, wijdde de NRC dit weekeinde een uitgebreid artikel aan het geringe effect van overheidsmaatregelen om ons uit de luie stoel te krijgen.
Door Anneke van Dok
Zaanstad beschikt sinds enige jaren over een zeer uitgebreide sportnota met veel analyses, pijlers en uitdagingen, maar zelfs voor een geoefende lezer is de aanpak niet tastbaar. Dat alle kinderen in de herfstvakantie gratis mogen sporten, is in ieder geval een concrete maatregel. Wat mij betreft zouden alle kinderen tot 16 jaar het hele jaar door gratis mogen sporten. Nu kunnen alleen de minst draagkrachtige ouders een beroep op de gemeente doen, wat een stigmatiserende werking heeft en veel administratieve kosten met zich meebrengt. Twee keer per week een gymnastiekles door een vakleerkracht in het basisonderwijs lijkt me ook een goede maatregel.
In het artikel van de NRC wordt de vinger op de zwakste plek van de overheid gelegd. De linkerhand weet niet wat de rechterhand doet. Stimuleert het sportministerie het beter bewegen op scholen met subsidie, het onderwijsministerie roomt die met bezuinigingen weer af. Bovendien zijn de stimuleringsmaatregelen van korte duur. Deskundigen pleiten voor meer vakleerkrachten gymnastiek, betere coördinatie tussen de departementen, samenwerking tussen scholen en sportorganisaties en een tot beweging uitdagende infrastructuur. Op dit moment zijn er landelijk zelfs te weinig gymlokalen om alle leerlingen op school voldoende te laten sporten.
Niet elke door de gemeente aangelegde buitenvoorziening daagt uit tot bewegen. Ik denk dan meteen aan het speelterrein voor volwassenen, waarvan er zich ook een in Zaanstad bevindt. Vanaf mijn balkon in Driehuis kijk ik neer op zo’n nieuwigheid. Er wordt wel gehangen, maar niet aan de toestellen. De verpakking en andere sporen van drugsgebruik, maken duidelijk waar het terreintje wel voor wordt gebruikt. De Cruyff-courts zijn subliem, mits op de goede plek neergezet. Midden in het park zie je soms weinig animo, terwijl zo’n voetbalkooi of een basketbalkorf naast een winkelcentrum of naast de school juist wel in trek is.
Veel overheidsmaatregelen blijken zelfs negatief uit te werken. Zo werden preventieve taken die prima door de lokale overheid konden worden uitgevoerd, daar weggegnomen. Taken die bij het rijk of de provincie thuishoren, kwamen juist op het bordje van de gemeente terecht. Over de inhoud van het onderwijs heeft de gemeente geen zeggenschap meer, maar de zware curatieve jeugdzorg werd wel in de schoenen van de lokale bestuurders geschoven. Een goed, laagdrempelig sportbeleid is de beste preventie als het om jeugd gaat. Zeker nu ook het fietsen weinig inspanning vergt, omdat je op een e- bike of fat- bike naar school kunt racen.
De gezondheidsnadelen van weinig bewegen blijken, volgens de deskundigen in de NRC, groter te zijn dan de gevolgen van roken. Toch wordt sport nog steeds gezien als een leuke, tijdrovende hobby. Ik ben benieuwd naar de effecten van de sportnota van Zaanstad.
Door Anneke van Dok. Foto: gymnastiekvereniging Concordia, 1929.