Elk jaar in het tweede weekend van september zijn monumenten gratis toegankelijk voor iedereen. De 37^ste editie van Open Monumentendag vindt plaats op zaterdag 9 en zondag 10 september. Het thema dit jaar is ‘Leven Erfgoed’.

In de Zaanstreek zijn kerken, musea, historische schepen, particuliere huizen en andere monumenten open. In totaal zijn er maar liefst 74 activiteiten aangemeld voor Open Monumentendag. Het is dé kans om een plek te bezoeken waar je normaal niet zo snel komt. Ook zijn er extra activiteiten zoals tentoonstellingen, rondleidingen, lezingen en optredens. Wij maakten een selectie van een aantal van deze activiteiten.

Zaterdag 9 september

• Om 10.00 uur geeft wethouder Natasja Groothuismink in de Maria Magdalena Kerk het startsein voor de Open Monumentendagen. Locatie: Kalf 162, Zaandam.
• In de Doopsgezinde Vermaning Zaandam presenteert vereniging Historisch Zaandam het jubileumnummer van hun magazine Historisch Zaandam. Deze presentatie is onderdeel van het jaarlijkse evenement dat het gemeentearchief organiseert in de Vermaning. Er wordt een 250 jaar oude en 8 meter lange tekening van de Westzijde getoond. De vereniging bestaat 5 jaar. Het jubileumnummer van het magazine staat in het teken van de Dam in de jaren 1945 – 1950. Wethouder Natasja Groothuismink neemt om 11.30 uur het jubileumnummer in ontvangst. Locatie: Westzijde 82, Zaandam.
• Het Czaar Peterhuisje Museum opent van 10.00 – 17.00 uur haar deuren. Gedurende de dag zijn er rondleidingen, maar je kunt ook zelf de handen uit de mouwen steken. Je kunt aan de slag in de Zaanse houtbouw onder begeleiding van docenten en studenten van de opleiding Technicus Hout & Restauratie. Locatie: Krimp 23, Zaandam.

• Het Historisch Genootschap Wormer organiseert ‘Levend Verleden’ in Groos en de Kaasfabriek. Om 10.00 uur vindt de opening plaats, daarna volgen er lezingen en vertoningen van films. Liefhebbers kunnen zich voor € 20,00 aanmelden voor een diner. Locatie: Dorpsstraat 206, Wormer.

• Stoom op de Zaan: Meevaren op de kolengestookte Stoomboot de Scheelenkuhlen, voor een vaart naar de Zaanse Schans en weer terug, of stoomboot Elfin bezoeken. Aanmelden voor het varen kan door een mail te sturen. Locatie: Zuideinde, Wormerveer.
• Het voormalige Koetshuis en Paardestal aan de Weverstraat in Wormerveer is nu in gebruik als woonhuis, maar speciaal voor Open Monumentendag openen de bewoners hun deuren. Iedereen mag rondkijken onder begeleiding. Locatie: Weverstraat 26, Wormerveer.
• De Historische Vereniging Wormerveer houdt open huis. In het clubhuis kun je van 10.00 – 16.00 uur de collectie verhalen van Wormerveerders over Wormerveer en Wormerveerders inzien. Daarnaast is er informatie over spelletjes uit de Zaanstreek en kun je er spelletjes van vroeger spelen. Om 10.30 en 14.30 uur is er een rondleiding door Wormerveer onder leiding van Piet Jongert. Locatie: Zaanweg 124, Wormerveer (te bereiken via Steijnstraat naast nummer 2).
• De Zuidervermaning in Westzaan opent dit weekend de deuren. Om 11.00 uur geeft het Westzaans Dameskoor een optreden. Om 12.30 uur wordt de fototentoonstelling ‘Click’ geopend. Tussen 13.00 – 15.00 uur geeft kunsthistoricus Lica Constant rondleidingen. Locatie: Zuideinde 233, Westzaan.

• Bij Jongwijs worden verleden en toekomst smaakvol bij elkaar gebracht. Vandaag wordt Ruitjesdag gehouden, waarbij er wordt gevierd dat van dit eeuwenoude Rijksmonument nog volop wordt genoten. Binnen kunnen bezoekers het interieur bewonderen en buiten is er de mogelijkheid om wat te eten en te drinken. Locatie: J.J. Allanstraat 119-121, Westzaan. (foto boven)
• Het monumentale Gemaal ’t Leven uit 1904 in Zaandijk is te bezichtigen. Tussen 11.00 – 16.00 uur vertellen deskundige gidsen meer over de werking van het gemaal en het belang van het waterbeheer. Locatie: Lagedijk 143a, Zaandijk.

• Eén van de oudste overgebleven molens Oliemolen ’t Pink is van 10.00 – 17.00 uur geopend. Locatie: Pinkstraat 12, Koog aan de Zaan.
• Stichting Cultuur Historie Wijdewormer organiseert van 10.00 – 16.00 uur een tentoonstelling cultuurhistorische voorwerpen uit de Wijdewormer en boekenmarkt. Locatie: Neck 17, Wijdewormer.
• De houten pakhuizen Maas (1875), Waal (1880) en Schepel (oorspronkelijk behorende bij de 17e-eeuwse oliemolen De Schepel) zijn opengesteld voor publiek. Tussen 10.00 – 16.00 uur kun je een kijkje nemen in de pakhuizen en de eerste restauratiewerkzaamheden zien. Locatie: Veerdijk 22,23,24, Wormer.
• Pak de fiets en bezoek het Fort bij Krommeniedijk en/of Fort aan den Ham. Beide forten zijn van 11.00 – 16.00 uur te bezoeken. Neem een kijkje in het militair-historisch museum en ontdek de gangen van de forten. Locaties: Lagendijk 22 / Bush en Dam 13, Uitgeest.

• De oudste herberg van de Zaanstreek Het Moriaanshoofd opent van 10.00 – 16.00 uur de deuren. Op de Kolfbaan staan mensen klaar om je kennis te laten maken met deze bijzondere sport.  Locatie: Dorpsstraat 417, Wormer.
• Pakhuis Koningsbergen opent om 10.00 uur de deuren. Stichting Historisch Oost-Knollendam verzorgt SHOK Expositie2inéén ‘Meubelmaker Gerrit de Groot en Dubdam’. Er is deze dag ook een boekenkraam aanwezig. Locatie: Dorpsstraat 43, Oostknollendam.

• Rondleiding ‘De verborgen schatten van de Bullekerk’ tussen 12.00 – 15.00 uur in de Bullekerk. Tijdens de rondleiding kun je onder andere een bezoek brengen aan de toren, krijg je uitleg over het uurwerk en hoor je meer over het verhaal van “Stiers Wreedheyt”. De Bullekerk is gratis toegankelijk, de rondleiding kost € 5,00 per persoon. Locatie: Westzijde 75, Zaandam.

Zondag 10 september

• Stoom op de Zaan. Meevaren op de kolengestookte Stoomboot de Scheelenkuhlen, voor een vaart naar het Amsterdamse havengebied, of stoomboot Elfin bezoeken. Aanmelden voor het varen kan door een mail te sturen. Locatie: Zuideinde, Wormerveer.

• De Historische Vereniging Wormerveer organiseert een rondleiding op de Oude Begraafplaats West. De rondleiding begint om 14.00 uur. Locatie: Marktstraat 91, Wormerveer.
• Het Apostolisch Genootschap (De Doofpot) is van 13.00 – 16.00 uur te bezichtigen. Tevens zal er live muziek, piano, orgel en cello te beluisteren zijn. En er is een koffietafel aanwezig voor uitleg, koffie/thee en frisdrank. Locatie: Oostzijde 82, Zaandam.
• Stichting Raadhuis Zaandijk opent van 10.00 – 17.00 uur de deuren van het voormalige Koopmanshuis uit 1752. Van de luxueuze aankleding van het interieur van het tegenwoordige rijksmonument is opmerkelijk veel bewaard gebleven. Locatie: Lagedijk 104, Zaandijk.

• In de Zuidervermaning in Westzaan is de fototentoonstelling ‘Click’ te bezoeken. De Zuidervermaning is van 12.00 – 16.00 uur open. Locatie: Zuideinde 233, Westzaan.
• De houten pakhuizen Maas (1875), Waal (1880) en Schepel (oorspronkelijk behorende bij de 17e-eeuwse oliemolen De Schepel) zijn opengesteld voor publiek. Tussen 10.00 – 16.00 uur kun je een kijkje nemen in de pakhuizen en de eerste restauratiewerkzaamheden zien. Locatie: Veerdijk 22,23,24, Wormer.
• Pak de fiets en bezoek het Fort bij Krommeniedijk en/of Fort aan den Ham. Beide forten zijn van 11.00 – 16.00 uur te bezoeken. Neem een kijkje in het militair-historisch museum en ontdek de gangen van de forten. Locaties: Lagendijk 22 / Bush en Dam 13, Uitgeest.
• Rondleiding ‘De verborgen schatten van de Bullekerk’ tussen 12.00 – 15.00 uur in de Bullekerk. Tijdens de rondleiding kun je onder andere een bezoek brengen aan de toren, krijg je uitleg over het uurwerk en hoor je meer over het verhaal van “Stiers Wreedheyt”. De Bullekerk is gratis toegankelijk, de rondleiding kost € 5,00 per persoon. Locatie: Westzijde 75, Zaandam.