Ik kreeg vanmorgen een appje met een video, waarop ik kon zien hoe mijn zesjarige kleindochter zich staande houdt op een surfplank en hoe de zevenjarige er al een aardig eind mee weg zeilt. Ze zijn uiteraard in het bezit van een zwemdiploma. Hun vader was negen toen hij voor het eerst op een surfplank met kinderzeiltje stapte, nadat hij in een Optimistje had leren navigeren.

Door Anneke van Dok

Ik ben me er steeds vaker van bewust, dat mijn kleindochters over veel meer vaardigheden beschikken dan mijn generatie op dezelfde leeftijd. Behalve op het ijs, daar was ik ze, in de tijd terug gerekend, de baas. Mijn eerste medaille dateert van 1954, dus reken maar uit. Eerst een beetje krabbelen op de Gouw, daarna naar Oostzaan heen en terug en een maand later: hopla 35 kilometer.

Ik leerde schaken toen ik tien was. Dat was nog redelijk jong, maar mijn vader schaakte zo graag. Josefien, die binnenkort acht jaar wordt, kent al meer dan een jaar de betekenis van alle stukken en hun bevoegdheden. Haar strategie is nog voornamelijk gericht op het neersabelen van de koningin, maar toch. Haar jongere zusje Madelief damt graag, de wolf en de zeven geitjes, maar als ze dreigt te verliezen, gaat ze liever kleuren. Uiteraard kunnen ze al goed lezen, waardoor ze via hun tabletjes toegang hebben tot alles wat ze willen weten.

Vorige week heb ik ze toch maar een beetje leren breien. Dat klinkt erg tuttig en niet genderneutraal, maar het is een vaardigheid, die je saaie uurtjes vult, en die erg van pas komt als de inflatie doorzet. Ik kwam er wel achter, hoe moeilijk dat insteken, omslaan, doorhalen en af laten glijden voor een zesjarige is, zonder alle andere steken van je breipen te verliezen. Mijn eerste brei-les kreeg ik in de tweede klas van de Wilhelminaschool. Ik begon met dertig steken voor een poppendasje en ik hield er uiteindelijk tweeëntwintig over. Andere vaardigheden leerde je op straat of op het schoolplein, zonder mobieltje.

Is de nieuwe generatie nou slimmer, of bleven wij zeventigers vroeger langer dom, omdat we alleen boeken van de bibliotheek tot onze beschikking hadden. In de Tweede Kamer dreigt er een meerderheid te ontstaan om de mobieltjes in de school wettelijk te verbieden. Ik zou de beslissing liever aan hun meester of juf overlaten, zolang ze in de les leren dat je goed met elkaar omgaat en hoe je dingen samen kunt doen in plaats van alleen.

Door Anneke van Dok. De foto dateert uit 1931 toen de Duitse fotograaf Wilhelm Tobien voor The National Geographic Society door Nederland reisde. Hij fotografeerde deze breiende vrouw, gezeten in haar voordeur in Koog aan de Zaan (onder de hele foto).