Afgelopen week waren de verkiezingen voor de gemeenteraad, maar daarmee is het #feestvandedemocratie nog lang niet afgelopen.

Deze week wordt de officiële uitslag bekend gemaakt en is er een duidingsdebat over de coalitievorming. Volgende week wordt afscheid genomen van de oude raad en de nieuwe raad geïnstalleerd. En daarna begint de informatie (wie met wie) en de formatie (de poppetjes).

De uitslag

Vandaag, op maandag 21 maart, komt om 10.00 uur het gemeentelijk centraal stembureau bij elkaar. Zij stellen de uitslag definitief vast. Die is voor 99 procent al zeker, maar je weet het nooit. De verschillen tussen de partijen zijn vrij groot (het kleinste verschil is 95 stemmen tussen DENK en de PvdD) maar bij de verdeling van restzetels gaat het soms om minder dan 10 stemmen.

Met 195 ongeldige biljetten zou daar misschien nog een kleine verschuiving mogelijk zijn. Op de foto boven een ongeldig biljet: kandidaat 3 bij de SP krijgt een rood vakje en een kruis, lijsttrekker Anna de Groot krijgt een rood vakje en een pijl. Maar deze stem ging verloren voor de SP (als een stemmer een fout maakt, moet deze een nieuw stembiljet vragen).

Volgens de voorlopige uitslag kregen POV, PvdA, VVD, ROSA, GL, CDA, DENK, PvdD en CU een restzetel (onze berekening).

Bij twee partijen zijn kandidaten met voorkeurstemmen gekozen: Marieke Visser (PvdA) en Julie van ’t Veer (CDA). Zij kunnen er overigens voor kiezen die zetel niet te accepteren (maar dat kan elk raadslid).

Duidingsdebat

Op dinsdag 22 maart is er om 19.00 uur in de raadszaal van Zaanstad een ‘duidingsdebat’ tussen de lijsttrekkers:

“Dit is een vergadering waarin u als lijsttrekker uw mening en visie op de verkiezingsuitslag naar voren kunt brengen in een gesprek met uw collega-lijsttrekkers.”

Daar wordt ook over een informateur gesproken, die kan uit de raad komen maar ook extern zijn.

Afscheid

Een week later, op dinsdag 29 maart, is het afscheid van bijna de helft van de raad: 19 van de 39 leden vertrekken (als de definitieve uitslag gelijk is aan de voorlopige en de voorkeurszetels worden ingenomen).

Ook wordt op deze vergadering bepaald of de ‘geloofsbrieven’ van de nieuwe raadsleden in orde zijn.

Ook wordt afscheid genomen van de steunfractieleden (een goede dag voor de Zaanse bloemisten). De vergadering begint om 19:30

Installatie

Een dag later, op woensdag 30 maart, volgt dan de installatie van de nieuwe leden van de gemeenteraad (weer bloemen en foto’s). Dat begint om 19.00 uur.

Informeren en formeren

Om tot een nieuwe coalitie te komen wordt eerst onderzocht hoe er een meerderheid kan worden gevonden die de komende vier jaar in Zaanstad wil ‘regeren’. Dat gebeurt door een informateur, de keuze wordt door de raad bepaald, maar in dit geval heeft de POV – als nieuwe grootste partij – daar een belangrijke stem in.

Na de informatie volgt de formatie: het zoeken van wethouders.